Het is tijd dat Nederland e-sports gaat beseffen

Pim van Valkengoed was een paar maanden geleden op een e-sportstoernooi in Zweden. Er was een stadion afgehuurd, om ruimte te bieden aan duizenden fans die de competitie met eigen ogen wilden zien. Kleine kinderen liepen rond in teamshirts van professionele gamers.

Vorige week won Pim de finale van het Nederlands kampioenschap Hearthstone. Op het spel stond een ticket naar de E-Sports World Championship in Jakarta, de Olympische Spelen van de gamesport. Het toernooi werd gehouden in een zaaltje achter een Tilburgse kroeg. Niemand liep er rond met een Van Valkengoed-shirt.

Terwijl de hele wereld losgaat op e-sports, blijven we het in Nederland stelselmatig negeren. In mei dit jaar keken in Engeland 26.000 mensen live mee naar de finale van een nationaal Hearthstone-toernooi. Internationale gamewedstrijden trekken 71 miljoen views met op het hoogtepunt 1,6 miljoen kijkers tegelijkertijd. Naar de Hearthstone-finale in Tilburg keken op Twitch zo'n honderd mensen. Voor Nederlandse begrippen best redelijk, vertelt Van Valkengoed me aan de telefoon. "Hier is Hearthstone nog best wel onbekend."

Wat is Hearthstone en waarom heeft Tom Egbers het er nooit over?

Misschien omdat hij niet weet hoe je het uitspreekt. Hearthstone is een strategisch kaartspel dat online wordt gespeeld. De game is speelbaar op elk apparaat ooit. Het is gemaakt door Blizzard (ken je van World of Warcraft, Diablo, Overwatch en populaire e-sportsgame StarCraft II), wordt door zo'n vijftig miljoen mensen gespeeld en staat in de top 5 populairste games op streamingplatform Twitch. In Hearthstone is het de bedoeling de Hero van je tegenstander kapot te maken door kaarten te spelen. Elke kaart heeft een effect. Potjes gaan volgens een best-of-five-principe.

De game wordt veel in toernooivorm gespeeld. Pim van Valkengoed is zo'n toernooispeler. De 26-jarige student Logistiek en Economie vertelt me dat hij ooit bij de laatste acht van het Nederlands kampioenschap FIFA eindigde. Toen Hearthstone in 2014 verscheen maakte hij de overstap. Kaartspellen als Yu-Gi-Oh! en poker lagen hem altijd al, en Hearthstone werd in no-time ontzettend populair, dus waarom ook niet?

Nu heeft Van Valkengoed de ambitie om fulltime e-sporter te worden. Terwijl hij zijn studie afrondt streamt de Leusdenaar livebeelden van zichzelf en speelt hij onder de naam Monkeloid op nationale en internationale toernooien, vooralsnog alleen in Europese landen. De voorbereiding voor zo'n toernooi kost tijd, vertelt hij. "Ik train voor wedstrijden. Dan gaan we met een groep jongens overleggen, strategie bepalen. Welke kaarten gaan we spelen? Wat verwachten we dat anderen gaan spelen?" Op een toernooi mag je je 'deck', je kaartselectie, niet aanpassen. "Het komt dus weleens voor dat je halverwege denkt: kut, dit gaat niet werken."

De overwinning in Tilburg was de kroon op het harde werk en de juiste overwinning op het juiste moment. Van Valkengoed werd de afgelopen maanden 'wel tien keer tweede' op toernooien. "Het was telkens net niet. Nu is het eindelijk net wel," klinkt het enthousiast. Veel geld verdiende de kampioen er niet mee, wel speelt hij begin oktober op het E-Sports World Championship in Jakarta.

Van Valkengoed vertegenwoordigt in Jakarta zijn land, een Nederland dat maar weinig op heeft met e-sports. Het kampioenschap vindt plaats in een gigantische hal met grote schermen, livestreams, en een uitzinnig publiek – een wereldpodium dat past bij de populariteit van Hearthstone en een verschil van dag en nacht met de Nederlandse scene. Hier rust op professioneel gamen een 'taboe', vindt Van Valkengoed. "Het eerste wat Nederlanders vragen als ze horen dat je op hoog niveau gamet is: ben je gameverslaafd? Mensen vinden het superinteressant, maar ze begrijpen er geen reet van."

Mensen begrijpen er geen reet van totdat hij ze vertelt dat hij voor die 'verslaving' all inclusive naar Jakarta mag reizen, en dat er bakken geld mee te verdienen valt. Net als bij de traditionele Olympische Spelen valt er in Indonesië weinig meer te winnen dan eeuwige roem en een zakcentje, maar bij grote toernooien, zoals Blizzard die zelf in de Verenigde Staten organiseert en die je kunt vergelijken met de Champions League van het voetbal, wordt er met miljoenen gestrooid.

Op dit moment is er maar één Nederlandse Hearthstone-speler die zich mag mengen in de strijd om zulke bedragen en dat is Europees kampioen Thijs Molendijk, ThijsNL voor ingewijden. Van Valkengoed spreekt vol bewondering over Molendijk, die de Nederlandse scene allang ontgroeid is. Hij noemt hem 'verreweg de beste van Nederland', 'een van de betere van de wereld' en 'de Messi van Hearthstone'. In vergelijking: Pim acht zichzelf de top van de Eredivisie. Hakim Ziyech, zeg maar.

Nederland kijkt niet naar gamende profs. Althans, de jeugd weet sterren als ThijsNL wel te vinden, maar de media, en daarmee ook een bredere doelgroep, blijven ver weg van alles wat met competitief gamen te maken heeft. Liever bevestigen de NOS en De Volkskrant het prehistorische beeld van de gameverslaafde. Maar de uren die gamers in hun beroep steken zijn uren van toewijding, niet van escapisme.

Daarom staat Van Valkengoed volledig achter de lobby om gaming bij de NOC*NSF te krijgen: "Als je kijkt naar hoeveel prijzengeld erin omgaat en hoeveel exposure het krijgt. Elk weekend zitten er stadions vol mensen naar games te kijken in andere landen." Hij noemt aandacht voor pro-gaming 'goed voor Nederland'. "Als je een wereldster hebt zoals Thijs, dan kun je als Nederland laten zien: dit hebben wij. Naast een hockeyteam ook een pro-gamer." En: "Ik kan je vertellen dat die pro-gamers uit Nederland tien keer zo veel verdienen als de hockeyers. Waarom zou Thijs niet naar voren geschoven kunnen worden en geholpen kunnen worden in plaats van een hockeyer?"

Omdat we te nuchter zijn, vertelt gamejournalist Ron Vorstermans me vanuit Los Angeles, waar duizenden fans op dat moment helemaal insane gaan op het Call of Duty XP-toernooi. "Shit zoals hier zou niet werken in Nederland. In het geval van CoD XP is alles hyperamerikaans. In Nederland wordt daarop neergekeken." Net als Van Valkengoed ziet Vorstermans, die in Nederland al jaren schrijft over e-sports, dat competitief gamen hier wel een toekomst heeft, mits er een besef gaat plaatsvinden.

Voor dat besef zijn sterren nodig. Sterren die hun leven wijden aan een game, een sport. Sterren als ThijsNL, Manuel 'Grubby' Schenkhuizen, King Tuur en, zoals hij zelf hoopt, Monkeloid. Beroemde gamers waarvan kinderen shirts kopen om trots mee rond te lopen. Een beweging zoals in de muziekwereld, waar de gevestigde orde geen reet begrijpt van New Wave, dat in een oceaan van zure 3FM-luisteraars aan de haal gaat met de Popprijs.

Jakarta is voor Pim van Valkengoed een begin. Team Nederland strijdt er op verschillende disciplines, zoals

Hearthstone

,

League of Legends

en

Counter-Strike

. Een overwinning betekent exposure, en de kans op e-sports als een nieuw exportproduct voor ons land. De Nederlands kampioen gelooft erin. "Dit is zo'n mooi podium. Als je hier wint, dan ben je in één klap bekend. En ik kan winnen, honderd procent."