Drie maten, folk, een busje en een roadtrip naar mijn lot

Ik wilde gevaarlijk leven; ik wilde straffe verhalen kunnen vertellen; ik wilde mijn saaie, beregelde leven als boekverkoper in Antwerpen inruilen voor een avontuurlijk bestaan als filmmaker in de Verenigde Staten. Ik boekte een ticket en een paar maanden later was ik er. Dit was in 2016.

Ik was in de VS om materiaal te zoeken om een documentaire te maken. Ik vond wel niet onmiddellijk iets dat me aansprak. Maar dan, per toeval,  ontmoette ik Anna Moss en Joel Ludford van de folkband Handmade Moments in San Francisco. Ze gaven een concert op het dak van hun ecologische tourbus. Na het concert, vroeg ik hen waar hun volgende concert zou plaatsvinden. Die ontmoeting veranderde mijn leven. 

Hun concert de volgende dag was in een hippie commune, diep in de heuvels van het surfstadje Santa Cruz. Anna had me het adres gestuurd en de code voor de toegangspoort. Toen ik aankwam, zag ik de bus van Anna en Joel geparkeerd onder de schaduw van enkele bomen en parkeerde ik mijn gehuurde Hyundai ernaast. Joel kwam, gekleed in zijn paarse fluwelen broek en ontblote bast, van de helling gelopen op blote voeten. Hij leidde me naar de grot waar ze die avond gingen optreden. 

Het was een kleine ruimte, met de hand uitgehouwd. De grot deed vroeger dienst als speak-easy, een plek waar ze tijdens de drooglegging illegaal alcohol serveerden. Nu organiseerden ze er privé-concerten. De grot werd verlicht door kleine lichtjes die op een generator waren aangesloten, dat gaf het geheel een gezellige sfeer.

Het geluid van Anna’s basklarinet knalde door de grot en Joels bindteksten waren hilarisch. Na het concert, vroeg Anna me of ik een video van hen wilde maken. De voorbije twee weken had ik enkel maar natuurbeelden gemaakt: silhouetten van herten tegen een zonsondergang, golven die breken op kliffen, een vader die met zijn zoontjes naar schelpen zoekt op een strand, niet bepaald het beeldmateriaal waarmee je op filmfestivals in de prijzen valt. Ik filmde enkele nummers en nadien bleven Joel en ik praten tot diep in de nacht over reizen, nieuwe plekken ontdekken en de culturele verschillen tussen Europa en de VS. We hebben het ook gehad over zijn favoriete gitaar; iemand die hij kende uit Arkansas had die voor hem gemaakt. De gitaar was uit sequoia gemaakt. De volgende dag zetten we onze reis samen verder. 

Onze volgende bestemming was Los Angeles. Zij moesten erheen voor een auditie, ik moest erheen om mijn terugvlucht te halen. Een van de publieksleden van het concert in de grot had blijkbaar enkele tonnen gebruikte maisolie staan. Die olie konden Anna en Joel gebruiken als brandstof voor hun bus. Anna en Joel hadden namelijk met de hulp van hun garagist uit Arkansas - hun thuisstad - een systeem geïnstalleerd waardoor de bus op plantaardige olie kon rijden (‘veggie oil’). Je startte de motor met diesel en zodra de bus goed aan het bollen was, schakelde je over op veggie door een schakelaar op het dashboard over te halen. 

Op weg naar Los Angeles, stonden we met pech langs de weg. Veggie oil sputterde uit de motor en al gauw lag er een metersbrede plas maïsolie op de vloer van het tankstation. Joel kroop onder de bus om het te herstellen en ik ging op zoek naar de reden waarom een metershoge James Dean in Rebel Without a Cause outfit het tankstation sierde. Wat bleek: dit tankstation was de laatste plaats waar de jonge acteur levend werd gezien alvorens hij op 24-jarige leeftijd achter het stuur van zijn sportwagen overleed.

Met behulp van urenlange telefonische bijstand van zijn garagist uit Arkansas, sloeg Joel erin de bus de herstellen en dus zetten we onze weg verder. Maar toen we ’s nachts Hollywood binnen reden, begon de bus een hels geluid te maken en kwam ze langzaam tot stilstand. Gelukkig waren we net gearriveerd bij het hotel dat de producent voor hen had geboekt. Samen met de producent, duwden Joel en ik de bus op de parking terwijl Anna het stuur nam. Na een korte kennismaking met de producent en zijn plan om een reality show over Anna en Joel te maken, zorgde hij voor een extra bed en sliepen we die nacht alle drie als rozen. 

De volgende dag toonde de producent ons Hollywood vanuit zijn chique huurauto, trakteerde ons allen op een lekker etentje en vertelde ons over de verwezenlijkingen in televisie van de studiobaas waarbij Anna en Joel die avond auditie zouden doen. De gedachte aan een Amerikaanse zender die een reality show over het leven van Anna en Joel ging maken, zat niet goed bij me. Ik wou hun verhaal vertellen, op mijn manier. Niet zoals die reality tv-series met lelijke cinematografie en saaie, geforceerde plotlines. 

Terwijl Anna en Joel zich klaarmaakten voor hun auditie, ging ik mijn huurauto inleveren in het zuiden van die immense stad. Het einde van mijn reis was nabij. Nadat ik de wagen had ingeleverd, zocht ik een koffiewinkel waar ik internetverbinding had en video-belde met mijn ouders. Die waren verheugd over mijn terugkomst.

Toen ik het duo terug had gevonden, vroeg Anna me: “Waarom blijf je niet gewoon? Spring met ons mee in de bus.’ ‘Ja, maak ons beroemd!” voegde Joel toe. “Serieus?” vroeg ik. “Mijn huurwagen is ingeleverd en ik heb geen geld op mijn rekening om nog een hotelkamer te huren. Ik zal dus volledig van jullie afhankelijk zijn. Dat beseffen jullie toch?” 

Het omboeken van mijn vliegticket kostte me zo’n honderdtachtig dollar. Honderdtachtig dollar voor een extra anderhalve maand vrijheid en avontuur vond ik een heel redelijke prijs. Ik liep die dag op wolken, maar Anna en Joel niet: de auditie viel tegen en de studiobaas was niet overtuigd over het potentieel van de reeks. De duizend dollar die de producent aan Anna en Joel had betaald om van Arkansas naar Californië te rijden ging volledig naar de reparatie van de bus. Daardoor speelden ze de daaropvolgende dag alweer voor voorbijgangers, in plaats van studiobazen. Persoonlijk was ik alvast opgelucht dat het idee van een reality show van de tafel was geveegd.

Maar al gauw was ons geld op en moesten we andere manieren vinden om geld te verdienen. Uiteindelijk vonden we werk op een illegale wietplantage hoog in de bergen van Nevada City, een historisch mijnersdorpje op de grens van Californië en Nevada. Werken op de wietplantage was leuk: we werden vierhonderd dollar betaald voor een vijftal uur cannabisplanten snoeien met een biertje in de hand luisterend naar een radio-interview met Noam Chomsky. 

Wiet roken deed ik niet. Anna slechts op zeldzame momenten, wanneer ze geen andere verantwoordelijkheden had (‘a one-hitter-quitter’) Joel daarentegen rookte elke dag wiet, de hele dag door. Ik had hem nooit nuchter gekend. 

Na zo’n drie à vier dagen hadden we genoeg geld verdiend, en ging de tournee weer verder. Anna en Joel hadden een concert in San Luis Obispo. Onderweg kwamen we ook Hannah tegen, een vriendin van het duo. Onze route zou ons langs de prachtige Big Sur brengen, de laatste plaats die resteerde op de lijst van bezienswaardigheden die ik voor mijn vertrek had opgesteld. 

Wow, dacht ik bij mezelf toen we tussen de glooiende heuvels van Grass Valley reden. Begin dit jaar stond ik nog boeken te verkopen in de Standaard Boekhandel. Nu reis ik in een hippiebus doorheen de Verenigde Staten en kom ik op de mooiste plekken. Ik heb communes bezocht, Hollywood ervaren, op een wietplantage gewerkt… Ik denk over dit alles  terwijl ik het landschap voorbij zag gaan wanneer ik plots vanop de achterbank Anna hoor roepen: “Joel! Kijk uit!” 

Twee wagens reden frontaal op ons in en ik voelde de bus ineenkrimpen. Een beeld van mijn vader en mijn oudste broer flitste door mijn hoofd. “Ja, dat komt ervan,” zeiden ze. “Zoveel plezier hebben.” Wanneer de bus tot stilstand kwam, likte ik over mijn tanden om te voelen of ik ze allemaal nog had. Dan kneep ik mijn benen, mijn voeten. Alles leek nog in orde te zijn. Joel zag er beroerd uit en keek me aan met een ongeziene blik. Hij was lijkbleek. Het stuurwiel was tot aan zijn ontblote borst geduwd. Zijn benen bloedden. Hannah schreeuwde in paniek. Ik verzekerde haar dat alles in orde zou komen. Maar wanneer ik het witte, bebloede bot uit haar jeansbroek zag steken keerde mijn maag. Toeschouwers gaapten ons aan doorheen de gebroken ruiten.

De reddingswerkers haalden Anna en mij als eersten uit het wrak, omdat wij de minste verwondingen hadden. Anna was in shock: ze stelde me keer op keer dezelfde vraag en vergat het antwoord zodra ik het haar vertelde. “Wat is er gebeurd?” In de ambulance stelde ik me diezelfde vraag. Was Joel stoned? Zijn de andere bestuurders ongedeerd? leefde Joel nog? De verplegers geloofden niet dat ik verzekerd was en legden me daarom in een grote zaal waar niemand naar me omkeek. Ze wilden dat ik diezelfde dag nog vertrok. 

Uren later kwam een sociaal werker naar me toe en luisterde eindelijk naar mijn situatie. Ze vertelde me dat Anna zich in hetzelfde hospitaal als mij bevond en duwde mijn rolstoel Anna’s kamer in. Joel en Hannah waren overgevlogen naar het dichtstbijzijnde traumacentrum, enkele kilometers verder in Sacramento. Joel’s linkerheup was verbrijzeld en werd vervangen door een metalen exemplaar. De meest zorgwekkende verwonding was echter zijn rechtervoet. De hiel was van de voet gesneden en als het vetkussen zich niet herstelde, dan zou Joel er nooit meer gewicht op kunnen zetten. Hannahs meest ernstige verwondingen waren haar interne bloedingen. Joel vierde zijn 26e verjaardag in het hospitaal. Gelukkig maar. Want tot je 26e val je onder de verzekering van je ouders - als ze al een hebben. En aangezien Joels vader een 9-to-5 had bij PepsiCo, had hij dus een goede verzekering. En dat had Joel ook nodig: zijn hospitaalkosten stegen boven de 400,000 dollar uit. 

Anna had in eerste instantie minder geluk: zij was slechts een week voor het ongeluk 26 geworden. Ze was dus niet verzekerd toen het ongeluk gebeurde. Daarom had Anna ook alle scans geweigerd. Toen ze in het ziekenhuis lag vroeg de verpleger om haar adres: “De bus was mijn woonst…,” vertelde Anna hem. Ze had geen officieel adres. Dat was fantastisch nieuws voor de verpleger, die haar vertelde dat ze daardoor als dakloos werd beschouwd. Toen ze vroeg waarom dan wel, vertelde hij haar dat “Californië je hospitaalkosten zal betalen!”. Ik bleef zo’n twee weken in het ziekenhuis. Toen de dag van mijn terugvlucht naderde, nam ik afscheid van Joel en zijn ouders. Ik wreef over Joels kortgeschoren haren en beloofde hem weer te zien. Anna voerde me naar een vriend in Ocean Beach en die vriend reed me naar de luchthaven. Joel moest nog een paar weken fysiotherapie doen voor hij het ziekenhuis mocht verlaten. Daarna moest hij zich redden in een rolstoel voor de komende drie tot vier maanden. Hij bleef doorgaan met straatoptredens in zijn rolstoel. 

Het einde van datzelfde jaar nog, begon ik samen met mijn redacteur de documentaire samen te stellen. Ik was ook druk op zoek naar een producer, die ik uiteindelijk vond - Tomas Leyers van Minds Meet. We deden een aanvraag bij het VAF voor ondersteuning bij de post-productie en toen konden we eindelijk aan de slag. De documentaire over mijn reis, het leven van Joel en Anna en het gekke incident dat alles bijna ten einde bracht, ging uiteindelijk in première bij Docville en Cinequest. Op de een of andere manier was mijn enorm vage plan om een film te maken gelukt.

We praten nog steeds vaak met elkaar, Joel, Anna en ik. Ik bezoek ze ook bijna elk jaar. Eind 2021 ben ik teruggekeerd naar de VS om een aantal maanden met hen door te brengen in hun huis in New Orleans. Deze zomer zijn we van plan om ook weer samen te reizen. Hoewel elk avontuur natuurlijk zijn risico’s heeft. 

Het uitgebreide verhaal van Timo, Anna en Joel kun je lezen in het boek ‘Diesel & Veggie Oil’ via de website van Buroform of in de boekhandel. 

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.