De oprichters van Whatsapp en Instagram zijn geen helden omdat ze Facebook verlaten

Er ontstaat een steeds grotere beef tussen Facebook en de oprichters van Instagram en WhatsApp, de twee bekendste en belangrijkste bedrijven die Zuckerberg en z’n vrienden hebben gekocht.

Eerder dit jaar verlieten de Whatsapp-oprichters Brian Acton en Jan Koum Facebook. Acton tweette iets later tijdens het Cambridge Analytica-schandaal tweette ook “ #deleteFacebook.” En in zijn eerste lange interview sinds zijn vertrek vertelde Acton aan Forbes over hoe hij botste met Facebook en CEO Mark Zuckerberg over hoe zij geld wilden verdien aan WhatsApp met advertenties. Hij geeft ook toe dat hij “de privacy van gebruikers heeft verkocht” door zijn bedrijf aan Facebook te verkopen.

“Ik ben een sell-out. Dat erken ik,” zei Acton.

Het interview komt slechts enkele dagen nadat The New York Times meldde dat Instagram-oprichters Kevin Systrom en Mike Krieger ontslag nemen bij het bedrijf. The Times meldde dat ze het bedrijf verlaten omdat ze het niet eens zijn met de manier waarop Zuckerberg Instagram nauwer met Facebook wil integreren.

Door Facebook te verlaten, worden deze oprichters (en dan met name Acton) op dit moment afgeschilderd als een stel rebellen, die het – al is het wat laat – opnemen tegen de tirannie van Mark Zuckerberg. Maar het zijn, zoals Acton al zei, sell-outs. Het is veel te laat om nog geëerd te worden als vrijheidsstrijders.

Amerika's obsessie met consolidatie – dat onafhankelijke, succesvolle bedrijven worden opgeslokt door veel grotere bedrijven om te veranderen in kleine, vaak vervangbare stukjes van die grotere ondernemingen – is een van de vele verraderlijke onderdelen van het kapitalisme. In het huidige politieke klimaat wordt niet eens de suggestie gewekt dat iemand zich druk maakt over antitrustwetgeving en daardoor heeft de consolidatie van bedrijven via fusies en overnames gezorgd voor lagere lonen, dat de concurrentie tussen bedrijven is verminderd, prijzen voor consumenten stijgen, het nieuws eenzijdiger is geworden en dat bedrijven boven wetten lijken te staan. Koum en Acton, die hun bedrijf voor 22 miljard dollar hebben verkocht, verdienen totaal geen medelijden. En ze hebben niets gedaan om ook maar het idee te wekken dat ze op de een of andere manier meer invloed zullen hebben op de macht van Facebook buiten het bedrijf dan ze hadden toen ze er nog werkten.

Het moment dat Instagram en WhatsApp aan Facebook werden verkocht, is het moment dat zij niet langer onafhankelijk beslissingen konden nemen, en al helemaal geen gezonde concurrentie meer konden bieden. Onder het bewind van Facebook jatte Instagram schaamteloos Snapchats Stories, wat een enorme negatieve impact had op Snap. WhatsApp en Instagram zijn gewoon nieuw radertjes geworden in de allesomvattende machine van Zuckerberg, die alles en iedereen verplettert die maar in z’n buurt komt.

Het had niet zo hoeven zijn. De Wall Street Journal meldde eerder dit jaar dat WhatsApp, voordat het aan Facebook werd verkocht, een winstgevend bedrijf was dat geld verdiende via een verstandig, duidelijk bedrijfsmodel. Ze hadden gewoon een abonnement waar mensen een dollar of euro per jaar voor moesten betalen. Toen Facebook WhatsApp kocht, verdween dat abonnement, maar nu is hun doel natuurlijk om zoveel mogelijk te verdienen met de app die wereldwijd meer dan 1,5 miljard gebruikers heeft. Het is ook niet verwonderlijk dat Facebook – een reclamebedrijf – advertenties wil toevoegen aan WhatsApp. Of zoals in Forbes valt te lezen:

Acton zei tegen Forbes: “gerichte reclame maakt me ongelukkig.” Alleen is die gerichte reclame de kernactiviteit van Facebook en daarom is het ook zo’n slechte match met WhatsApp.

Acton en Koum werden belachelijk rijk door hun waarden en de privacy van hun gebruikers in de uitverkoop te doen. Systrom en Krieger werden aanzienlijk minder rijk – de 1 miljard voor Instagram is achteraf gezien een koopje (analisten schatten dat de fotodienst nu ongeveer 100 miljard dollar waard is). Maar geen van deze oprichters zou enige erkenning moeten krijgen voor dat ze zich nu veel te laat uitspreken, omdat zij ervoor hebben gezorgd dat twee van de weinige bedrijven die in staat zijn om daadwerkelijk te concurreren met de machtigste bedrijven ter wereld ten onder hebben laten gaan.

De stereotiepe start-up in Silicon Valley kan maar op twee manieren succesvolle zijn: een ‘unicorn’ met een waarde van een miljard worden, of via een veilige ‘exit’ doordat een deel van het bedrijf wordt opgekocht door een rijkere speler.

Instagram en WhatsApp waren interessante bedrijven die ook echt positieve invloed op de wereld hadden kunnen hebben. In plaats daarvan zijn het pleisters geworden om over de ergste gebreken van Facebook heen te plakken, en hun oprichters zijn hier medeplichtig aan en zullen dat voor altijd blijven.

Volg Motherboard op Facebook, Twitter en Flipboard.