Big data komt visueel tot leven in het grootste datacentrum van Europa

Mensen zijn visuele wezens. Al in de prehistorie bekrasten we stenen muren met pictogrammen en schilderingen om onze veranderende tijden in te vatten. Gaan we even duizenden jaren vooruit in de tijd, zien dat we met iets soortgelijks bezig zijn met Big Data.

De KPMG Data Observatory is het grootste dataobservatorium ooit in Europa. Het is een halfronde ruimte met flikkerende schermen die data omzetten in beeld. Het systeem zorgt ervoor dat gebruikers alles van wereldwijde migratiepatronen tot cryptotransacties en het werkverkeer in Shanghai kunnen visualiseren. Het is vooral bedoeld voor gebruik door grote bedrijven, de medische sector en studenten.

"Als je patronen wil ontdekken in data, dan moet je hier zijn," vertelt Mark Thomas Kennedy - de directeur van Imperial Business Analytics - bij de opening van het enorme observatorium.

Het duurde zo'n drie maanden om de iglo-achtige muur te bouwen, vertelt onderzoeker David Birch (bij Imperial College London's Department of Computing). "Het is echt een nachtmerrie om te onderhouden," zegt hij als we naar binnen lopen. Birch swiped over zijn tablet, en overal lichten schermen op met landkaarten van 130 miljoen pixels, die weergeven hoe en waar bitcoins worden uitgewisseld. "Het is een overweldigende omgeving, dus het kan wat duizelingen geven," voegt hij toe terwijl de beelden transformeren naar weergaven van verschillende dataniveaus. Het observatorium heeft 64 monitors, aangedreven door 32 computers, en is uitgerust met een surround geluidsinstallatie die 313 graden bestrijkt.

Het observatorium wekt de indruk van een hedendaagse kunstexpositie. Maar in plaats van een narratief uit te werken voor een conceptueel werk, probeer je betekenis te halen uit een immense hoeveelheid datapunten. Volgens Kennedy is het achterliggende idee van het observatorium "het profiteren van jarenlange evolutie." Hij benadrukt dat "mensen heel goed zijn in het herkennen van visuele patronen."

De evolutie van een blockchain. Beeld: Emiko Jozuka

Het observatorium is bedoeld als een soort glazen bol voor grote bedrijven. Ze kunnen hun datasets uitleveren aan het centrum, dat vervolgens een visualisatie maakt waaruit managers patronen en trends kunnen filteren. Zo kunnen ze eerst in kaart brengen hoe de markt eruit ziet, voor ze hun bedrijf voor de wolven gooien. "Hoe vaker we data in iets visueels kunnen veranderen, hoe meer mensen kunnen reageren op ontwikkelingen in de wereld. Zo kunnen ze beslissingen nemen die de organisaties verder helpen," zegt Kennedy. Volgens hem nemen grote bedrijven eerder risico's als ze de effecten van hun eerdere beslissen in kaart gebracht zien.

Mazhar Hussain, directeur digital & analytics bij KPMG, ziet voor zich hoe banken aan de hand van de visualisaties kunnen bepalen waar ze het best nieuwe kantoren kunnen openen. Als ze vervolgens voor zien wat de effecten van de nieuwe kantoren zijn, kunnen ze hun volgende stappen nog beter plannen.

Onderzoekers voorspellen dat het een kwestie van een paar jaar is voordat de technieken achter het observatorium ook buiten het lab kunnen worden toegepast. Ze willen toe naar een interactief systeem, waarin studenten, managers en medisch personeel real-time hun observaties kunnen invoeren.

"Visualiseren van datastromen is een manier om een signaal te krijgen uit ruis. […] Datatransacties gebeuren constant, maar ze zijn nu nog onzichtbaar," zegt Kennedy. Die onzichtbaarheid is volgens hem ideaal voor witwaspraktijken en oplichterij. "De mogelijkheid om dit allemaal visueel te volgen is een stap vooruit richting hulpmiddelen waarmee je iets kunt volgen zonder er constant naar te kijken".