Ondertitel-hobbyisten slepen BREIN dit voorjaar voor de rechter

FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Ondertitel-hobbyisten slepen BREIN dit voorjaar voor de rechter

Stichting Laat Ondertitels Vrij is helemaal klaar met de onredelijke straffen en pesterijen van de auteursrechtenpolitie.

Vorig jaar schreven we al dat de mensen die als hobby je torrents ondertitelen BREIN wilden aanklagen. Verenigd onder de gemeenschappelijke noemer Stichting Laat Ondertitels Vrij waren ze helemaal klaar met de (volgens hen) onredelijke straffen en pesterijen van de auteursrechtenpolitie. Het enige wat hen destijds nog tegenhield was de financiering – het doelbedrag van 30.000 euro is er nog steeds niet. Toch houdt dit de stichting blijkbaar niet langer tegen, want Laat Ondertitels Vrij gaat BREIN eindelijk echt voor de rechter slepen. Afgelopen vrijdag ging de dagvaarding de deur uit, waarmee een lang gekoesterde wens na vier jaar realiteit wordt.

Advertentie

Een belangrijke factor hierin was advocaat Camiel Beijer, de raadsman van de stichting, die aan Motherboard vertelde dat hij in zijn (eventuele) vergoeding sterk rekening houdt met de financiële situatie van de stichting. Het kapitaal van Laat Ondertitels Vrij bestaat volledig uit donaties en de kosten worden laag gehouden door vrijwilligers. "Anders was het ons nooit gelukt," vertelt Ria, online beter bekend als vertaalceleb Suurtje, aan Motherboard. Ria wilde liever niet dat haar achternaam gepubliceerd werd. "Maar, mochten wij in het ongelijk gesteld worden, zou het fijn zijn als de donaties nog wat oplopen. De afgelopen twee jaar hebben we wel advocaatkosten moeten betalen. Dus er zit niet echt heel veel meer in de pot."

Beijer was een maand geleden te gast bij Radio 10, waar hij uitlegde waarom ondertitelamateurs meer ruimte moeten krijgen om hun hobby te kunnen uitvoeren: "Dit zijn hobbyisten zonder commercieel oogmerk, die het leuk vinden om dit te maken. Vaak zijn er voor de films die ze ondertitelen geen – of geen goede – ondertitels. Zo maken ze de film voor een groter publiek toegankelijk. Wat deze mensen doen sluit aan bij de huidige tijd van het digitale tijdperk. BREIN beroept zich op een auteurswet van honderd jaar oud. Je kan je afvragen of die wel nog toepasbaar is."

Luister hier het hele radio interview en probeer niet te veel te letten op het moeilijk vervelende achtergrondmuziekje.

Advertentie

Volgens Suurtje wil de organisatie twee dingen duidelijk hebben van de rechter: "Het eerste is of, zoals BREIN stelt, ondertitels vervaardigen werkelijk verboden is. Als je bijvoorbeeld een legale film hebt van Amazon of Bol.com of weet ik veel en daar zit geen ondertiteling bij, mogen wij die dan maken en verspreiden? Nummer twee gaat over hun handelswijze. Wat zijn nu werkelijk de bevoegdheden van BREIN? Gaan ze niet hun boekje te buiten?"

Beijer en Radio-10 presentator Rob van Sommeren beamen dit in het radio-interview. Het is volgens hen belangrijk dat de mistige praktijken van BREIN eindelijk eens wordt getoetst. Want ook al zouden ondertitels je niets kunnen schelen, dan zou deze rechtszaak misschien eindelijk eens duidelijk maken wat BREIN als particuliere instelling precies wel en niet mag doen met individuen die de Auteurswet overtreden.

Zo vertelt Beijer dat Suurtje was gestopt met haar vertaalhobby nadat ze per brief werd afgeperst door BREIN. In de brief stond in een paar zinnen dat wat ze deed illegaal was en dat ze haar voor de rechter zouden slepen als ze niet zou schikken voor een bepaald bedrag. Er werd verder niet inhoudelijk verteld wat ze precies fout deed, de brief vermeldde voornamelijk strafrechtelijke sancties en hoge boetes. Een bange Suurtje betaalde vervolgens om verder kosten en een rechtszaak te voorkomen. "Geen zuivere koffie," aldus Beijer.

De directeur van BREIN, Tim Kuik, stelde aan Motherboard dat het verspreiden van ondertitels voor illegale films schadelijk is, omdat ze illegale filmkopieën zo toegankelijk maken voor de Nederlandse illegale markt. Hij schreef: "Het komt er echter op neer dat SLOV [Stichting Laat Ondertitels Vrij, red.] meer wil dan de Auteurswet toestaat. BREIN kan niet toestaan dat in strijd met de Auteurswet ondertitels worden verspreid die schade toebrengen aan haar aangeslotenen, makers, rechthebbenden en alle anderen die afhankelijk zijn van de inkomsten van legale distributie van film en tv-series."

Advertentie

Al met al speelt de discussie zich af in een vrij grijs gebied. Natuurlijk zijn er legaal gekochte films die bijvoorbeeld een Nederlandse ondertiteling missen, zoals de stichting claimt, maar waarschijnlijk is dit maar een marginaal deel van de mensen die online ondertitels afnemen. We weten allemaal dat in de praktijk het grootste deel van 'ondertiteldownloaders' deze gebruikt voor illegaal gedownloade films. Dat wil niet zeggen dat BREIN niet fout zit in hun handelswijze, of dat ondertitelhobbyisten hun hobby niet langer zouden mogen uitvoeren, maar het is een juridisch moeilijk gebied, waar we hopelijk dus in het voorjaar meer duidelijkheid over zullen krijgen.

Als BREIN de zaak wint zou dat een gevaarlijk precedent kunnen scheppen. Want als ondertiteling niet mag omdat ze illegale films toegankelijker maken, dan zijn makers van codecs en videospelers als VLC misschien wel het volgende doelwit. En daarna misschien wel computermakers. Of Hans Anders, omdat je met een bril op beter naar illegaal gedownloade films kunt kijken. Dat laatste gaat misschien een beetje ver, maar het geeft aan dat BREIN zich op een hellend vlak begeeft, waarvan niemand weet waar het eindigt.

De rechtszaak is dit voorjaar, en zal naar alle verwachtingen gewoon openbaar zijn. Wil je daarbij zijn om steun te betuigen aan de ondertitelhobbyisten, of om hard "Daar moet een ondertitel onder" te schreeuwen, volg dan de Facebookpagina van Stichting Laat Ondertitels Vrij om op te hoogte te blijven van de aankomende rechtszaak, of doneer wat van je legaal verkregen geld op deze pagina.

Update 15/09/16: De openbare zitting vindt morgen om 09:30 plaats in de Rechtbank Amsterdam.

Eerder op Motherboard:

Dit zijn de stille helden die je torrents ondertitelen