Cruiseschepen zijn catastrofaal voor het milieu

Volgens een recent Amerikaans onderzoek is de lucht op cruiseschepen zo vervuild dat de gezondheid van passagiers en werknemers ermee in gevaar kan worden gebracht. Ook is er weleens berekend dat één cruiseschip net zo milieuvervuilend is als een miljoen auto's, en dat de vloot van de wereldleider in luxe cruises, Carnival Corporation, in 2017 zelfs meer dan tien keer zoveel zwaveloxiden uitstootte dan alle 260 miljoen Europese auto’s bij elkaar.

Dus nee, echt milieuvriendelijk kun je cruiseschepen niet bepaald noemen. Toch worden ze steeds populairder – uit cijfers van de Cruise Lines International Association (de branchevereniging voor cruiserederijen) blijkt dat het wereldwijde aantal cruisegangers al jaren stijgt, en dit jaar voor het eerst boven de 30 miljoen mensen uitkomt.

"We moeten in deze tijd beter stilstaan bij de manier waarop we reizen, en cruises zijn nou net een van de grootste vervuilers,” zegt Christian Simard, algemeen directeur van milieuorganisatie Nature Québec. “Het Britse actualiteitenprogramma Dispatches kwam erachter dat op een cruiseschip, zeker in de buurt van de schoorstenen, dubbel zoveel fijnstof in de lucht zit als in het centrum van Londen. Mensen aan boord ademen dit allemaal in. De schoorstenen bevinden zich vaak in de buurt van de zwembaden en de ontspanningsruimtes, waar mensen natuurlijk veel tijd doorbrengen.”

“Verder produceren de schepen zo’n vijf miljard liter afvalwater,” vervolgt Simard. “Dat maakt het zelfs gevaarlijk voor vakantiegangers die gewoon ergens anders op het strand liggen.”

In de haven van Montreal zijn in 2017 elektrische oplaadpunten geïnstalleerd voor cruiseschepen, maar dat is niet het geval in Quebec, waar Simard woont. “Tijdens het vaarseizoen – dat meer dan een maand duurt – is het niet te doen in het centrum, want de cruises varen dan recht door de oude haven.”

Marie-Andrée Blanchet, de woordvoerder van de haven van Quebec, legt uit dat er wel onderzoek is gedaan naar elektrische oplaadpunten, maar het niet rendabel bleek te zijn. “Er zijn slechts zes schepen die hier aanmeren die van zo’n oplaadpunt gebruik zouden kunnen maken, en die hebben ook nog verschillende soorten oplaadpunten nodig. Deze schepen zijn in totaal goed voor minder dan 15 procent van het totaal cruiseseizoen, en dat zou vijf miljoen dollar moeten kosten.”

Blanchet voegt daaraan toe dat de haven van Quebec zich in een emissiecontrolegebeid (ECA) bevindt, waardoor de schepen brandstof met een laag zwavelgehalte moeten gebruiken. “Die wetgeving is al sinds 2012 van kracht.”

Een snelle rekensom leverde Christian Simard het volgende inzicht op: als twee mensen op een cruise van tien dagen gaan en een slaapcabine delen, levert dat een uitstoot op van drie tot vier ton CO2 per persoon. “En dat is nogal wat, als je bedenkt dat de gemiddelde uitstoot per persoon acht tot tien ton per jaar is.”

Een mogelijke oplossing voor deze extreem vervuilende vakanties zou volgens Simard kunnen zijn om de belasting erop drastisch te verhogen. “Vroeger was de cruise nog een luxe vakantie, en niet voor iedereen weggelegd. Maar inmiddels zijn ze meer gericht op de middenklasse. En zo houden we een achterhaald, vervuilend vervoermiddel in stand, alleen om van luxe te kunnen genieten.”

Mocht je trouwens denken dat er alleen maar oude mensen op cruisevakantie gaan, dan zit je mis: vorig jaar was de helft van het aantal wereldwijde cruisegangers onder de vijftig jaar. En touroperators doen hun stinkende best om de jongere generaties nog vaker aan boord te krijgen.

We willen natuurlijk niemand zijn vakantie ontnemen. Maar mocht je helemaal verknocht zijn aan cruisevakanties en je je over een tig aantal jaar afvragen waarom er ineens geen ijsschotsen meer zijn om tegenaan te varen, dan hebben we je in ieder geval gewaarschuwd.