Oog in oog met het hologram van een eeuwenoud veenlijk

Kunst kijken is leuker en makkelijker dan je denkt. Tijdens de Nationale Museumweek is er op Creators extra veel aandacht voor kunst die je – je raadt het al – in het museum kan bekijken. Er zijn werkelijk o-ver-al musea waar veel leuks te beleven is. Je hebt echt geen reden meer om je reet niet linea recta naar het museum te bewegen.

Meer dan honderd jaar geleden stootten twee mannen tijdens een potje illegaal turven in het veen bij Yde op een gruwelijke ontdekking: het lichaam van een jong meisje, gewurgd en neergestoken. Wat ze niet wisten, was dat het zestienjarige kind al meer dan tweeduizend jaar lang in het natuurgebied lag. Haar lichaam was ongelooflijk goed bewaard gebleven. Het mysterieuze meisje van Yde hield Nederland jarenlang in de greep: wie was zij en wat is er precies met haar gebeurd? En omdat de twee ontdekkers het lichaam verplaatst hadden uit angst om betrapt te worden op illegaal turfsteken, werd flink gespeculeerd over de echte rustplaats van het meisje.

Ondanks dat het een ongelooflijk tragisch verhaal is, krijgen we er maar niet genoeg van. In 1994 reconstrueerden wetenschappers het meisje aan de hand van haar overblijfselen. Ze kreeg niet alleen een gezicht, maar ook een verhaal: ze had blonde krullen en was 1 meter 40, liep gebocheld en was op een gruwelijke manier geofferd. Sinds kort is er zelfs een kinderboek uit over haar leven.

Het Drents Museum in Assen gaat nu nog een stapje verder. Al jarenlang kan je er het lichaam en een 3D-reconstructie van het jonge meisje bekijken, maar voor de Nationale Museumweek brengen ze het meisje van Yde ook nog tot leven met een hologram. "Mensen blijven gefascineerd door het veenmeisje omdat ze iets mysterieus heeft: het gaat over vervlogen dagen en het feit dat ze gruwelijk geofferd is aan de goden blijft iets fascinerends," legt Patrick Roubroeks van Xsaga uit. Het thema dit jaar is 'Ons Echte Goud' en voor de gelegenheid stak Xsaga enkele pronkstukken van verschillende musea in het land in een gouden jasje. Zo ook het veenmeisje.

Om het hologram te bekijken, stap je in een geheimzinnige zwarte koepel, waar het jonge meisje in een gouden waas tussen hoog veengras verschijnt. Haar gezicht is gevormd naar het 3D-model dat ook te zien is in het museum en haar gouden lokken maken het dromerige geheel af. "Ik was maar kort op deze aarde en toch ben ik er al twintig eeuwen," vertelt een zachte stem. "Het was niet makkelijk om een goede, tijdloze stem te vinden," legt Roubroeks uit aan Creators, "maar de stem van actrice Isa Hoes is geknipt voor het meisje van Yde."

Ze loopt langzaam, verdwijnt soms en verschijnt terug op een andere plek, terwijl ze voorzichtig met haar vingers door het gras glijdt. "De manier waarop we haar hebben laten wandelen is zeer herkenbaar en universeel," vertelt Roubroeks.

Vervolgens vertelt ze over de gebeurtenissen die in die 2000 jaar plaatsgevonden hebben in het veen en waar ze allemaal stille getuige van geweest is. "We hebben ons ingebeeld wat ze zou vertellen, als ze 2000 jaar later wakker gekust zou worden," zegt Roubroeks. "Door een reis door het verleden te maken, ontdek je meer over wie je bent. Als je vragen hebt over wie je bent, is het interessant om te weten waarvan je vandaan komt. En zo weet je ook beter waar je naartoe moet."

Na afloop kun je genieten van een nummer over het meisje dat geschreven is door Tangerine, twee broers uit die streek. Bekijk het filmpje hieronder voor een voorproefje: