Dodelijke selfies zijn een onweerstaanbare verleiding voor het oog
FOTO DOOR ALEJANDRO MORENO DE CARLOS VIA STOCKSY

FYI.

This story is over 5 years old.

Identiteit

Dodelijke selfies zijn een onweerstaanbare verleiding voor het oog

Deze zomer zijn er al verschillende toeristen gestorven tijdens het maken van een indrukwekkende selfie, maar dat is niks nieuws.

Deze zomer zijn er al verschillende toeristen gestorven aan hun laatste selfie, maar er zullen altijd mensen zijn die het gevaar blijven opzoeken voor de perfecte foto.

Deze maand viel de 35-jarige Colleen Burns van een rots vlakbij de Grand Canyon. Kort voor de noodlottige val die ze niet overleefde, plaatste ze een foto op Instagram met het onderschrift ' That view tho'. Enkele uren later werd haar lichaam 120 meter onder de plaats van het kodakmomentje gevonden.

Hoewel haar val niets te maken had met deze foto – volgens berichten was ze gevallen tijden het wandelen – heeft dit voorval wel alles te maken met de groeiende vraag naar sensationele foto's. Ongeveer een week voor dit ongeluk stierf een Duitse toerist tijdens het maken van een foto boven op een afgesloten deel van Machu Picchu. Volgens de Washington Post gleed Olivier Park uit nadat hij in de lucht was gesprongen om te poseren voor de foto – hij maakte een val van veertig meter. Een dag eerder viel een Zuid-Koreaanse toerist ongeveer vijfhonderd meter naar beneden bij een waterval in Peru, terwijl hij een selfie aan het maken was.

Advertentie

Van alle afleidende dingen waar mensen aan kunnen sterven – berichtjes sturen, Pokémon Go spelen, onhandige dingen eten zoals stokbrood met hummus, niezen, kibbelen over de route tijdens het rijden – speelt de selfiedood wel in op een hele unieke combinatie van verschrikkingen. Alsof ijdelheid samenspant met technologie, om zo onze samenleving linea recta naar de hel te sturen.

Zelfs onze dokters zijn bang. Volgens Journal of Travel Medicine zou het opzoeken van een gevaarlijke situatie, om er vervolgens mee te pochen op social media, niet de moeite waard moeten zijn. "Inherent aan selfies maken is dat je even niet bewust bent van je omgeving, dat je tijdelijk afgeleid bent – hierdoor worden reizigers blootgesteld aan potentiële gevaren," zo staat er in het verslag.

In werkelijkheid is het historische cijfer selfiedoden extreem laag, zeker als je bedenkt dat selfies ongeveer dertig procent beslaan van alle foto's gemaakt door jongeren. Volgens een onderzoek van Priceonomics zijn er sinds 2014 49 mensen overleden door het maken van een selfie. Om je een idee te geven van hoe klein dit getal is: 2,1 miljard mensen hebben een smartphone, en die maken allemaal ongeveer miljoenmiljardtriljoen foto's per jaar.

Het is een soort eerbetoon, maar wel op een heel macabere manier. Daarom krijgt het zo veel aandacht.

Ook al is de kans op een sefiedood erg klein, de foto die aan de dood voorafging is bijna altijd in het nieuws.

Advertentie

"Ik denk dat er een fascinatie is voor foto's die de dood, of het moment er vlak voor, vastleggen," vertelt Jenna Brager, een PhD-student die onderzoek doet naar selfies aan de Rutgers University in de Verenigde Staten. "Het is een eerbetoon aan iemand, maar wel op een heel macabere manier. Daarom krijgt het zo veel aandacht."

Een selfiedoodsfoto krijgt ook zo veel media-aandacht omdat er makkelijk een verhaal op geplakt kan worden over de gevaren van narcisme en onze obsessie met social media. "Er is absoluut een tendens gaande van de schuld geven aan dit soort dingen, en dat lijkt nieuw maar is het niet – alles wat met technologie te maken heeft zien we graag als iets ontwrichtends," aldus Brager.

De zoekterm 'selfiedood' bereikte in 2014 een hoogtepunt toen een Libanese tiener met de naam Mohammad Chaar een foto van zichzelf had gepost, enkele momenten voordat een autobom ontplofte. Chaar overleed door de explosie en hij werd gezien als martelaar. Om zijn dood te wreken begonnen Libanese jongeren de online campagne #notamartyr.

Brager denkt dat de campagne internationale aandacht kreeg omdat het maken van selfies herkenbaar is vanuit een westers perspectief. "De westerse wereld zag de selfie en dacht: ze zijn net als wij!"

Sinds de dood van Chaar zijn er ook andere selfiedoden internationaal nieuws geworden. Vorig jaar viel de zeventienjarige instagramgebruiker dresssik negen verdiepingen naar beneden terwijl hij op een dak aan het poseren was; hij wilde het op de foto doen lijken alsof hij aan het vallen was. En onlangs nog schoot een man uit Washington zichzelf in zijn gezicht terwijl hij een selfie aan het maken was. (Volgens nieuwsberichten was hij slordig geweest met het verwijderen van de kogels uit zijn pistool.)

Advertentie

Deze doden hebben ervoor gezorgd dat verschillende overheden voorlichtingscampagnes zijn gestart over de gevaren van het maken van selfies. In Mumbai zijn er inmiddels zestien 'selfievrije zones', en Rusland, volgens Priceonomics de wereldwijde nummer twee op het gebied van selfiedoden, heeft burgers opgeroepen om geen selfies meer te maken op zendmasten en bij tegemoetkomend verkeer.

In New York is er een wat kleinere campagne aan de gang waarin selfiemakers wordt geadviseerd om niet met tijgers op de foto te gaan – dit blijkt een van de meest succesvolle profielfoto's op Tinder te zijn. Volgens The Wall Street Journal hebben "al duizenden singles de hulp ingeschakeld van katachtigen om hun datingleven uit het slop te trekken". Nu er een boete van vijfhonderd dollar staat op in het openbaar "knuffelen, aaien en op andere wijze betasten" van tijgers, is het weer aan de gewone huiskat om het ijs te breken.

Recentelijk heeft een reclamebureau uit Dubai Selfie to Die For gemaakt, een site die volgens het bureau een "voorlichtingsbeweging is om awareness te creëren voor de levensbedreigende situaties die gepaard gaan met het nemen van een selfie". Helaas probeert deze website de boodschap over te brengen met ontzettend indrukwekkende foto's van selfiewaaghalzen. "Deze foto's zijn genomen door werkelijk gestoorde personen of professionals op dit gebied," staat er in het onderschrift. Maar het feit dat deze foto's überhaupt gebruikt worden door de site, laat eigenlijk ook zien dat gevaarlijke foto's cool zijn – en cool zijn om te maken.

Anders dan campagnes over het gevaar van handsfree bellen, is de oorlog tegen de gevaarlijke selfie eigenlijk een oorlog tegen endorfine; een kleine groep mensen zal altijd domme dingen blijven doen om waardering te krijgen. Om erachter te komen wat hier echt aan de hand is, is uitgebreider onderzoek nodig. Of, zoals Brager zegt: "We moeten echt gaan begrijpen waarom we zo graag kijken naar de dingen waar we graag naar kijken."

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.