Colombiaanse hallucinerende thee leerde me veel over mezelf

In de tempel waren de gnostische sjamanen op alles voorbereid. Fonkelende posters van hindoegod Krishna hingen naast schilderijen van Jezus Christus en dierlijke tekeningen van een pre-Inca beschaving. Op het tapijt in het midden van de kamer stond een kaars, een geïmproviseerd altaar en een kruis gemaakt uit stokken. "Dit is waar Kerstmis werkelijk om draait," begon Manque Runa (spirituele naam). "Het gaat niet om nieuwe kleren of om Reggaeton, maar om de connectie met Moeder Aarde en god." Terwijl hij dit zei, doopte hij een houten beker in een pan hallucinogene yagéthee en overhandigde die aan mij.

Manque Runa werkte drie jaar aan het perfectioneren van het recept voor de thee, die een mix is van de gelijknamige plant en een aantal andere psychoactieve planten uit het Amazonewoud. De gebruikte planten bevatten de psychotropische verbinding N,N-Dimethyltriptamine (DMT) die geluiden en beelden in de hersenen prikkelt. De meeste gebruikers ervaren die hallucinaties als gebeurtenissen uit vorige levens, etherische waarheden en stemmen van goden.

De yagé zelf beschermt en activeert de DMT-bevattende planten wanneer ze in het lichaam komen, waar onze ingewanden voorgeprogrammeerd zijn om die als giftig te identificeren en zo snel mogelijk weer kwijt te raken. Voor de inheemse stammen van de Amazone dienen de planten als medicijn voor lichaam en geest. In het zuiden van de Putumayo-regio, wordt yagé 'ayahuasca' genoemd. Voor de gnostische sjamanisten die zichzelf de Arrayanen noemen (naar een lokale boomsoort), is de thee een manier om zich op zowel fysiek als spiritueel niveau te kunnen verbinden met de goden die aan hun muren hangen.

"De planten zijn voor ons de basis van alles", zei Manque Runa. Zoals de meeste van de ongeveer 40 Arrayanen die tussen de twee boerderijen van de gemeenschap leven, groeide Manque Runa niet op in een inheemse stam. Zoals de meeste Colombianen werd hij in een katholiek gezin opgevoed. Hij ontdekte gnostisch sjamanisme pas toen hij van verslavingen af probeerde te komen en opzoek was naar de diepere betekenis van het leven.

Het spirituele gebeuren, of de roeping, zoals sommigen het omschrijven, werd 25 jaar geleden ontdekt door een groep mannen die opgroeiden in Caldas, een regio in de belangrijkste Colombiaanse koffiestreek. De oprichters combineerden een geloof in gnostisch christendom, inheemse plantverafgoding en vedische filosofieën uit India met permacultuur en leven in communes. Voordat de stichters elk hun eigen weg gingen om hun leer te verkondigen, de een naar Engeland, de ander naar Chili, Ecuador en Bolivia, hebben ze een tijd vertoefd bij de inheemse gemeenschappen in het Amazonewoud.

Mijn eerste dagen bij de Arrayanes bracht ik door op het land, waar ik salade plantte en de grond bewerkte. Ik kreeg een rondleiding en ze toonden me heilige planten van over de hele wereld. We verzamelden en aten knollen en bladeren die ik wel eerder in Colombia gezien had, maar waarvan ik helemaal niet wist dat ze eetbaar waren. Overal waren planten te vinden, verscholen achter andere planten, groeiend en bloeiend op autobanden, ontluikend aan de kant van de wandelpaden.

De Arrayanen verbouwen ongeveer 70 procent van wat ze consumeren zelf. Om in de rest te kunnen voorzien, verpakken en verkopen ze taugé. Ze zouden ook graag de planten die nodig zijn voor yagéthee zelf verbouwen maar zijn hier nog maar enkele keren in geslaagd. Dit komt omdat yagé een heel tropisch klimaat nodig heeft en de boerderijen van de Arrayanen liggen in een subtropisch berggebied. Ze krijgen de ingrediënten voor hun thee dus van een inheemse gemeenschap uit de Putumayo.

In de ochtenden hielp ik brood maken en leerde ik tijdens langdradige gesprekken over spiritualiteit en ontelbare complottheorieën over buitenaardse wezens en de Verenigde Staten, hoe ik sojamelk moest maken. Ik werd er meerdere keren aan herinnerd dat ik, als ik ongesteld was, niet aan de yagéceremonie mocht deelnemen. Wanneer vrouwen ongesteld zijn, gaan ze naar een apart huis waar ze handwerken of schilderen omdat – dit is was mannen me vertelden – "het lichaam van een vrouw in die periode door een zuivering gaat" en "het een tijd is van een heel uitgesproken energie." Tijdens het werken zongen ze de hele dag het mantra "hare krishna hare rama". Ze raadden me boeken aan van Samael Aun Weor (spirituele naam), de stichter van het gnostisch christendom in Colombia en de avatar van Aquarius, de leider van het huidige astrologische tijdperk.

Op kerstavond zaten we in een tempel, waar we een joint doorgaven. Ze vroegen me wat ik vond van god. Ik weefde een verhaal aan elkaar en vertelde hen dat ik helemaal niet gelovig was, dat ik nog nooit een goddelijk figuur nodig had gehad om een betekenis aan mijn leven te geven en niet geloofde dat ik een of ander vooraf bepaald pad aan het bewandelen was. Ik vertelde ze dat ik in het nu leefde en er vrede mee heb om mijn hele leven vragen over dingen waarop ik waarschijnlijk nooit antwoord zal krijgen.

Er volgden enkele knikkende hoofden en stilte.

"Alejandra," zei Manque Runa in een zachte toon en met priemende ogen, op de manier die zo kenmerkend was voor hun stam, "je moet geloven." Toen nam iedereen een instrument uit de stapel in de hoek en zongen we allemaal in koor "hare krishna hare rama."

De volgende dag was het Kerstmis en toen we onze borden na het ontbijt aan het afwassen waren, werd ik geconfronteerd met de starende blik van Paula (spirituele naam onbekend). "Weet je Alejandra, er zit een wereld in jou, en dat is de belangrijkste wereld die je kan ontdekken." Ze gaf me een mes en we liepen buiten om onkruid te snijden om verbinding met Moeder Aarde te maken voor de ceremonie begon. "Bid, Alejandra. Mediteer."

's Avonds verzamelden we in de tempel, de vrouwen aan de ene kant van de kamer en de mannen aan de andere kant. We droegen allemaal witte tunieken. De mannen combineerden die met losse witte broeken terwijl de vrouwen lange witte rokken droegen. Practi (spirituele naam) droeg een halsketting met daaraan de tand van een jaguar. Puncha (spirituele naam) droeg een gevederde hoofdtooi. We zaten allemaal op kussens tegenover elkaar en een gordijn schermde de zone af waar Manque Runa de thee aan het bereiden was.

Ik sloeg de lauwe vloeistof in vier grote teugen achterover. Het was roestbruin en smaakte naar bittere koffie en maagzuur. Toen ik weer op de vloer ging zitten pakte iedereen waaiers van gedroogde Huayra-bladeren. Ze schudden de waaiers rond hun hoofden als tamboerijnen en zongen in onbegrijpelijke talen waarvan ik enkel "Kriiiiiiiissshhhhhnaaaaaaaaaaa" en "yaaaaaaaagééééé" kon herkennen. Toen werd het stil.

Na ongeveer 40 minuten rende ik op mijn kousen de tempel uit met de intense drang om te kotsen. Toen ik daarmee klaar was, trilde de hele wereld om me heen. Terug in de tempel keek ik naar het plafond, de mannen aan de andere kant van de kamer, en de kaars, die in elke richting kleurrijke lichtprisma's leek af te schieten. Een onmiskenbaar vrouwelijke stem – niet mijn eigen – stelde zich voor als de plant en vertelde me dat we vrienden waren.

Terwijl ik dit aan het schrijven ben besef ik hoe belachelijk het klinkt, maar het drinken van yagéthee was een vreugdevolle ervaring. Tijdens de ceremonie vroeg Manque Runa of iemand meer wilde en omdat ik het gevoel had dat de plant en ik onder een hoedje speelden en het de plant was die me die vraag stelde, liep ik naar hem toe om nog een kop thee te halen. Dat was verkeerd. Ik rolde mezelf als een balletje op, trillend op mijn mat.

Mijn maag was klaar om de laatste inhoud eruit te gooien dus liep ik opnieuw weg van de tempel, zwervend door de duisternis op wankele benen, terwijl ik probeerde om ondanks mijn schuddende armen balans te vinden. Op de achtergrond klonk een refrein van kotsende kelen waar ik me bij aansloot. Er kwam meer vocht uit dan ik dacht dat ik in me had. Ik wikkelde mezelf in lakens en sloot mijn ogen. Ik dommelde steeds weer weg, terwijl de anderen op hun houten fluiten speelden en tot in de vroege uurtjes "hare krishna hare rama" zongen.

De volgende dag deelden we tijdens het ontbijt onze ervaringen. Sommigen hadden de Mapuches, een inheems volk uit het zuiden van Chili, zien verschijnen. Anderen hadden de kamer in een jungle zien veranderen. "Het is heel goed dat je twee keer gedronken hebt, Alejandra," zei Manque Runa. "En je hebt veel overgegeven, dat is heel goed." Ik voelde me lichter en kalmer dan ik me in lange tijd had gevoeld. Ik vertelde dat ik de stem van de plant in mijn hoofd gehoord had en dat vonden ze volkomen normaal.

Daarna gingen weer aan het werk op de boerderij. Alles leek daar kleurrijker en weelderiger dan ooit. "De groei die we hier elke dag meemaken is enorm," zei Manque Runa. "Het is groei van een heel ander niveau."