Nul zetels voor de partij met de naakte man op de poster

Begrijp me niet verkeerd: ik ben blij dat er een politieke partij is in de hoofdstad die zich hard maakt voor privacy en online veiligheid. Steden zijn zo langzamerhand een laboratorium geworden voor bedrijven die mensen tracken en die data gebruiken voor commerciële doeleinden.

Jammer alleen dat ze 'De Piratenpartij' heten en de lijsttrekker van Amsterdam in z'n blote pik op een plakzuil gaat staan. Een beweging die zichzelf serieus genoeg neemt om mainstream te gaan, moet er niet alles aan doen om afstotelijk en eigenzinnig te zijn.

Afstotelijkheid kan in sommige gevallen een bepaalde groep aanspreken. Wilders wist dat een groot deel van Nederland hem afstotelijk vond toen hij in Den Haag "Minder Marokkanen" scandeerde, maar hij wist ook dat de andere helft op hem zou stemmen. DENK, die de Armeense genocide ontkent, weet dat de meerderheid van Nederland dat afstotelijk vindt, maar mikt op een solide doelgroep die politieke macht verzekert. De Piratenpartij doet het anders.

Zij plaatsen een mannelijke lijsttrekker in naam van een nichethema en namens een extreem klein groepje mensen (de partij heeft 1100 leden) bloot op een zuil. Ze richten zich bovendien op iedereen, en zetten zich af tegen niemand. Deze optelsom staat gelijk aan nul.

Tekst gaat door onder de foto

Met deze elementen bereik je geen doorslaggevend electoraal succes, en dat weet je van te voren al. Jelle positioneert zich als een malle eppie op een zeepkist, die staat brullen over iets wat hij belangrijk vindt, tegen een groep mensen die op z'n best denken: hij heeft wel gelijk, maar er zijn wel meer dingen die belangrijker zijn. Woningen bijvoorbeeld. De partij gedraagt zich, kortom, als een groepje activisten dat nog niet klaar is voor de macht.

Dat is best wel jammer, want het is niet dat er geen potentie of noodzaak is. Dat ze vorige week de wifi van de NS hebben gekaapt is een mooie actie. En digitale veiligheid en privacy zijn belangrijke thema's waar mensen voor naar de stembus gaan, dat bewijst het referendum. De komende vier jaar zijn bovendien vreselijk belangrijk omdat de Slimme Steden-business als een vrachtwagen over de steden van het Westen heen stroomt. Alle deals die nu gesloten worden zullen tot ver in de toekomst gevolgen hebben. Want als persoonsdata – wie woont waar, welke routes nemen ze naar hun werk, wanneer gaan ze slapen – eenmaal bij een bedrijf belanden, is het vrijwel zeker dat die data eindeloos wordt doorverkocht tussen schimmige databrokers.

Het is een feit dat gemeenten vaak te weinig kennis hebben om beslissingen te nemen over dit soort deals. Het is ook een feit dat Amsterdammers tegen de 'sleepwet' hebben gestemd. Dat maar zo weinig van hen ook vóór de Piratenpartij hebben gestemd, valt de partij en de lijsttrekker aan te rekenen.

Als deze partij ooit serieus genomen wil worden, moeten ze niet alleen hun naam veranderen, maar zullen ze zich ook moeten losweken van de kleine activistische achterban, en duidelijk laten zien waarom ze überhaupt nodig zijn.