Facebook geeft onze verhalen geen prioriteit meer. Gelukkig maar

Donderdag vertelde Mark Zuckerberg, de CEO van Facebook, aan de New York Times dat het sociale netwerk de newsfeed gaat vernieuwen. Voortaan zal de nadruk liggen op "betekenisvolle interactie" tussen vrienden en familie. Een gevolg daarvan is dat je minder berichten van media zoals Motherboard gaat zien.

Gelukkig maar.

Er wordt in medialand al een tijd gefluisterd dat dit staat te gebeuren. Het is een ontwikkeling die veel mensen zien als de algoritmische apocalyps, en het is waar: veel media zijn totaal overgeleverd aan de grillen van het algoritme van de timeline, omdat het de plek is waar de grote meerderheid van de lezers ze vindt. Veel media zullen deze laatste aanpassing misschien niet overleven, maar het is mijn hoop dat er een gezondere media voor in de plaats komt.

De laatste jaren worden de artikelen – en zelfs de formats waarin ze verschijnen – gedicteerd door de grillen van een techreus die meer interesse heeft in de vele experimenteren met het algoritme, dan in z'n rol als nieuwsbron. Adverteerders vertrokken naar Facebook met de belofte van gerichte reclame, en nieuwsmedia werden gedwongen om zich op één lijn te plaatsen met hun grootste existentiële bedreiging.

Gehele businessmodellen zijn opgekomen en weer verdwenen langs de kansen die de talloze aanpassinkjes in het ondoorzichtige algoritme even leken te bieden: eerst joegen bedrijven virals na, ongeacht de kwaliteit van de artikelen; daarna stimuleerde het algoritme engagement op video's en ging iedereen video's maken, enter: de watermeloen van Buzzfeed. Toen bevorderde Facebook livevideo's, met als resultaat dat een journalist live zijn krantenartikel opat (later betaalde Facebook mediabedrijven zelfs om livevideo te maken, al was dat van korte duur). Serieuze journalistiek werd "content", onderhevig aan marktonderzoek en betaalde promotie. Kleine aanpassingen aan de newsfeed resulteerde in de stijging of daling van views op onze artikelen; data-experts van mediabedrijven vroegen besmuikt aan elkaar of zij nou ook zo genaaid werden door Facebook, of dat het soms aan hen lag.

Niemand wist écht iets, want Facebook geeft eigenlijk niet zoveel om mediabedrijven. En voor het eerst resulteert dat nu in een existentiële crisis – het gewicht als "nieuwsmedium" gezien te worden, en alle verplichtingen die daarbij horen, alle kritiek op hun rol in het verspreiden van nepnieuws, het bijdragen aan Russische psyops die gericht zijn op het ondermijnen van democratische instituties; al deze dingen samen, lijken nu tot de realisatie te hebben geleid bij het management van Facebook dat ze inderdaad niet geschikt zijn voor de nieuwsbusiness.

Op de lange termijn is dit goed voor ons allemaal. Het is in de eerste plaats een persoonlijke opluchting. Ik hoop dat ik, en ik wens dat ook voor alle andere journalisten, nooit meer een seconde hoef na te denken over de newsfeed van Facebook. En nog belangrijker: journalistiek die is geënt op het wel of niet viral gaan van een artikel is geen journalistiek, maar marketing. Een journalistiek die afhankelijk is van maar één portaal is op een ongezonde manier overgeleverd aan de grillen van dat portaal. En een maatschappij die zich voor al haar informatie beroept op maar één plek, is kwetsbaar. Mijn hoop is dat Facebook helemaal niet zo belangrijk is als iedereen nu denkt, maar dat het gewoon de plek is waar iedereen nu toevallig even is.

Op dit moment is Facebook verreweg de belangrijkste bron van traffic voor Motherboard (net zoals dat het geval is voor veel andere media). En op de korte termijn zal deze ontwikkeling zeker negatieve gevolgen hebben voor Motherboard.

Maar wat we ervoor hebben gegeven. We hebben onze lange docu's ingekort tot formats van 2 minuten op Facebook, we hebben Facebook-livevideo's gemaakt, we hebben Facebook veel geld betaald om ervoor te zorgen dat onze fans ook daadwerkelijk de artikelen zien die niet 'viral-minded' zijn, (op een moment vroeg mijn moeder waarom Motherboard niet meer op Facebook zat – dat zaten we wel, maar het algoritme had gewoon al maanden geen artikel meer naar haar newsfeed doorgesluisd, terwijl ze de pagina wel liket.)

Zelfs al hebben we het facebookspel gespeeld, we hebben geprobeerd niet uit het oog te verliezen wat we belangrijk vinden: dat ons werk onze lezers helpt. De verhalen die het best zijn ontvangen en tot de meeste reacties hebben geleid, zijn vaak de verhalen waar we het langst aan gewerkt hebben. De verhalen die jullie het leukst vinden, zijn ook onze favoriete verhalen, en mijn hoop is dat we deze verhalen kunnen blijven maken, en dat die een weg blijven vinden naar onze lezers, zelfs al zitten ze niet op Facebook.