Zelfs stof zal binnen twintig jaar verbonden zijn aan het internet

Naargelang processors sneller en kleiner worden, ontstaan er telkens nieuwe mogelijkheden die voorheen totaal onmogelijk waren. Vroeger was een computer net zo groot als een kamer en nu passen ze in je zak.

Binnen de komende twintig jaar zullen we sensoren en minicomputers gaan zien die zo klein zijn dat ze als stof rondom ons dwarrelen, en dat is vreselijk bizar.

Het is namelijk geen fantasie, de technologie bestaat al. Want het is zoals William Gibson zei: "De toekomst is al hier – hij is alleen nog niet heel gelijk verdeeld." De Michigan Micro Mote is de kleinste computer ter wereld. Het apparaatje is maar een paar millimeter groot, en kan al temperatuur, luchtdrukmetingen en zelfs foto's maken.

Het is geen nieuwe idee. Kris Pister van de Universiteit van Berkeley kwam ergens in de jaren negentig met de term "Smart Dust." Hij nam deel aan een onderzoek van DARPA, het Amerikaanse instituut voor futuristische leger- en intelligentiemateriaal, en concludeerde destijds dat "we de muren, stoelen en zelfs insecten en stof zullen programmeren."

Een toekomst waarin alles is verbonden – zelfs de omgeving die wij tot de natuur rekenen – is totaal anders. Het verandert de manier waarop we naar onszelf kijken. Stel je voor: je loopt door de wereld, en om je heen hangt een wolk van apparaatjes die met de omgeving interacteren met sensoren en continu berekenen en voorspellen wat je nodig hebt. Je bent dan nog meer een wandelende datafabriek.

Nog een implicatie is dat er geen duif van het dak kan vallen zonder dat het bekend is. Totale en permanente monitoring en surveillance is totaal mogelijk, en een behoorlijk eng iets om bij stil te staan. Want wie krijgt toegang krijgt tot al deze informatie? Zal die peer-to-peer zijn en beschikbaar voor iedereen, of gecentraliseerd?

De testgrond voor hoe wij met deze intense hoeveelheid data en kennis om zullen gaan, is het internet der dingen. Alle instanties en protocollen zullen in de komende jaren ingebed worden in het web. Het probleem is dat veel mensen het internet der dingen nauwelijks op hun radar hebben staan. Het meest vooruitstrevende huis heeft misschien een koffieautomaat of ijskast die met het internet verbonden is en dan nog lijkt het een vorm van overbodig consumentisme: "Oh, hoe chill! Mijn koffieautomaat maakt automatisch koffie als 'ie binnen een straal van 60 centimeter een pas ontwaakt mens ruikt."

Deze schijn van trivialiteit zit in een degelijke maatschappijbrede reactie op deze technologie in de weg - een technologie die in potentie een absolute en permanente monitoring en surveillance mogelijk maakt. Maar die reactie moet nu komen. We moeten nu de wetten ontwikkelen zodat het internet der dingen zich niet ontwikkelt tot een bespiedende wolk fijnstof die een simpele levensvreugd als zelfbevrediging verandert in een vernederende openbare kwelling.

We moeten ons in dit vroege stadium realiseren dat het internet der dingen niet als doel heeft mensen met dingen te verbinden, of dingen te verbinden met het internet, maar als doel heeft het internet en sensoren overal te verspreiden. We moeten sturing geven aan deze ontwikkeling.