40 procent van de mensen heeft een eerste herinnering die niet echt is gebeurd

Bij mijn eerste herinnering waarvan ik bijna zeker weet dat hij echt is, was ik ongeveer vier jaar oud. Ik sta in de woonkamer van mijn jeugdvriend die tegenover mij woonde en kijk naar de verhuizers die meubels en dozen uit mijn huis in een grote vrachtwagen tillen. Ik herinner me niet meer waar mijn vriend was en hoe ik me toen voelde. Het is een simpele herinnering, maar twintig jaar later is het nog steeds ontzettend levendig.

Ik heb ook een paar herinneringen van toen ik nog jonger was, waarvan ik niet helemaal zeker weet of het ook echt mijn herinneringen zijn. Als ik erop terugkijk, weet ik bijna zeker dat de meesten in mijn brein zijn ‘geïmplanteerd’ zijn door video’s, foto’s en verhalen van mijn familie. En dat ik ze vervolgens heb opgeslagen als een herinnering van die gebeurtenis. Ik ben niet de enige: volgens een recent onderzoek in Psychological Science is 40 procent van de vroegste herinneringen waarschijnlijk fictief.

De resultaten zijn verkregen uit een enquête onder 6641 Britten. Bijna 2560 van de respondenten (38,6 procent) meende nog herinneringen te hebben van toen ze 2 jaar of jonger waren, en bij bijna 900 van deze herinneringen waren ze zelfs 1 jaar of jonger. De respondenten werd duidelijk uitgelegd dat ze er zeker van moesten zijn dat de herinnering echt heeft plaatsgevonden en niet in het geheugen is geprent door een foto of iets anders, in plaats van direct door de gebeurtenis.

Er is één probleem: een gemiddeld persoon kan helemaal geen herinneringen ophalen van iets wat ze meemaakten voor de leeftijd van drieënhalf. Dat mensen beweren levendige herinneringen te hebben van hun eerste twee levensjaren, komt op de onderzoekers dus niet echt geloofwaardig over.

“De persoon die deze herinnering heeft, weet niet dat ze verzonnen zijn,” zegt Martin Conway, hoofd van het Center for Memory and Law aan de University of London, in een persbericht. “Het geheugensysteem is heel complex. We kunnen pas echte “volwassen” herinneringen aanmaken als we een jaar of vijf, zes zijn, omdat het brein tijd nodig heeft om het systeem te ontwikkelen en omdat wij de wereld dan pas beter leren begrijpen.”

De onderzoekers bestudeerden ook het woordgebruik en de details in de beschrijvingen, om zo beter te begrijpen waarom zo veel mensen deze verzonnen eerste herinneringen hebben. Volgens de onderzoekers bestaan deze herinneringen waarschijnlijk uit bij elkaar geschraapte stukjes geheugen van vroege ervaringen – zoals een bepaald gevoel ten opzichte van een familielid, een favoriet speeltje enzovoort – en worden deze gecombineerd met kennis van hun jeugd die ze later pas hebben opgedaan.

Veel deelnemers beweerden een bepaald soort herinnering te hebben van hun kinderwagen of buggy.

“Voor deze mensen kan dit specifieke stukje geheugen zijn ontstaan doordat iemand later iets zei als “mama had een grote groene kinderwagen,” zegt Conway. “De persoon beeldt zich dan in hoe deze eruit heeft gezien. Na verloop van tijd kunnen dit soort fragmenten opgeslagen worden als een herinnering. En vervolgens kan iemand er ook nog onderdelen aan toevoegen, zoals een stuk speelgoed dat boven zijn hoofd aan de kap bungelde.” Deze fragmenten uit je geheugen worden later weer teruggeroepen door je volwassen brein en dan ervaar je ze als een ‘herinnering’, legt Conway uit.

Probeer eens zo diep mogelijk te graven in je geheugen. Als je een herinnering hebt van voor je derde en je nog veel details weet, dan is er een grote kans dat het een verhaaltje is dat je op een latere leeftijd zelf hebt verzonnen.

Volg Motherboard op Facebook, Twitter en Flipboard.