Hoe je seizoen vier van Black Mirror moet kijken

Black Mirror is de allerbeste van de het-gras-is-altijd-groener-aan-de-overkant-shows die afgelopen tijd zijn verschenen. Je hebt het misschien zwaar, maar Black Mirror laat je zien dat er ergere dingen zijn. De serie neemt alle technologie waar je zo van houdt, en perst alle goedheid eruit. Net zolang tot je je terugtrekt op een boerderij, een strohoed opzet en een baard laat staan.

Dat is wat Charlie Brooker’s Black Mirror zo goed doet. De serie pakt ons op onze afhankelijkheid van moderne techniek, gooit die in ons gezicht en noemt het een show – rampzalig, dystopisch nihilisme inbegrepen. Nu ik seizoen vier heb gezien, kan ik – zorgwekkend genoeg – zeggen dat daar niets aan is veranderd, maar het is wel belangrijk dat je begrijpt hoe je dit seizoen moet kijken. Gooi het niet allemaal in één keer achterover, voor zover je dat nog niet had gedaan. Je moet de emoties langzaam in je opnemen. Met meerdere genres en verschillende invalshoeken gaat dit seizoen alle kanten op, en je moet weten hoe je je er doorheen moet navigeren. En hoe je het moet balanceren, zodat je aan het eind misschien nog naar je telefoon kunt kijken zonder ‘m kapot te smijten.

Dit is gewoon een soort variant op Star Trek, maar hij kijkt enorm lekker weg. De aflevering is anders dan andere afleveringen. Er is namelijk een concept dat draait om virtual reality en de moraal die in die virtuele wereld zou moeten gelden, maar dan gezien door een Star Trek-lens. Jesse Plemons ( Friday Night Lights, Breaking Bad) die een uitstekende Captain Kirk-imitatie doet is een hoogtepunt in een sowieso goede aflevering. Kijk deze eerst als een opmaat naar de heftige dingen die nog gaan komen.

Een goede leugen is goed omdat-ie geloofwaardig klinkt. Maar neem alle troep die je brein vertroebelt, alle alternatieve feiten, en trek die uit je hoofd. Dat is het scenario dat “Crocodile” je voorlegt; een stukje technologie dat je gedachten kan lezen. En hoe ver willen we precies gaan om geheimen te bewaren als dat eigenlijk niet meer kan? Nou, best behoorlijk.. verdomme, heeft zij net… is-ie dood… ver. Schenk iets sterks in voor je aan deze aflevering begint.

Kijk deze als je op adem wil komen na “Crocodile.” Het concept is eenvoudig. Stel je een wereld voor waar we onze Tindermatches letterlijk volgen. Dat er een heel systeem van wetten omheen bestaat. We worden gematcht en weer losgekoppeld, tot we de perfecte partner vinden. “Hang the DJ” is een klassieke ode aan liefde in het socialmediatijdperk, maar dan met een aparte draai en een kleine dosis WTF. Het is het enige (soort van) liefdesverhaal in dit seizoen van Black Mirror, dus geniet ervan.

Dit is eigenlijk Terminator, jongens – Terminator maar dan als metalen hond zonder achtergrondverhaal en al dat gedoe. Vergeleken met de andere onderwerpen is dit de minst verontrustende aflevering, vooral omdat we nog geen zelfdenkende computernetwerken als Skynet hebben. Dit verhaal is het minst geloofwaardig. Maar als het gaat om spanning is-ie vrij heftig. Dat heeft vooral te maken met wat de kijker niet wordt verteld. We zijn zo gewend aan technologie zonder gezicht – technologie die geen emoties heeft. Maar stel je eens voor dat onze grootste angst de vorm aanneemt van iets waarvan we zouden moeten houden. En dat die technologie met meer is, en ons wil vermoorden. Hoe zou dat eruitzien? Klinken? Voelen? ‘Metalhead’ komt daarbij in de buurt, op een typische Black Mirror-manier. En als je een filmliefhebber bent is deze aflevering bijna kunst, vanwege het camerawerk.

Zo’n beetje iedereen herkent wel iets in deze aflevering. Als je een ouder of een broer of zus had die zoveel van je hield dat die liefde verstikkend werd, dan is dit ‘m voor je. In Arkangel wordt, zoals vaker, een stukje technologie gebruikt om te spelen met het thema opvoeden en overdreven bescherming. Zoals de huidige gps-trackers die ouders al implanteren in hun kinderen en huisdieren, gaat het hier om een extra niveau van bescherming. Hier geen killerrobots, maar genoeg stof tot nadenken voor en over ouders.

Deze aflevering zet je met beide benen op de grond. Dit is de typische ‘ Black Mirror-aflevering in een Black Mirror-aflevering’-aflevering. Denk aan Tales from the Crypt , geef er een techdraai aan en je hebt Black Museum. Een meisje bevindt zich in een misdaadmuseum, en een curator vertelt haar de angstaanjagende verhalen over de technologieën die in de ruimte zijn uitgestald. Ik vond dit de minst aangrijpende aflevering, omdat-ie nogal op me overkwam als een soort “don’t do drugs”-waarschuwing, maar dan met technologie. Leuk, maar je bent ‘m vast zo weer vergeten.