Genetici willen de uitgestorven reuzenalk weer tot leven wekken

In 1785, bijna een eeuw voordat de reuzenalk zou uitsterven, voorspelde de Britse ontdekker Cartwright dat deze pinguïn-achtige vogel snel zou uitsteven.

"Het is sinds kort gebruikelijk dat de bemanning de hele zomer aanmeert op dat eiland met als enige doel om zoveel mogelijk vogels dood te knuppelen voor hun veren. De vernietiging is afzichtelijk. Als dit niet snel stopt, is er straks geen reuzenalk meer over," schrijft hij.

En dit is precies wat er gebeurd is. Een vergane soort, die voor het laatst is gezien in 1852. Botten, tekeningen en ander historisch bewijsmateriaal geven ons desondanks een levendig beeld van hoe de vogel eruit heeft gezien. Het is het paradox van veel iconische dieren. Als ze eenmaal uitgestorven zijn, mist bijna niemand ze omdat ze nog zo vaak afgebeeld worden – toen op plaatjes, nu op foto's en series als Earth. Heel langzaam drong het tot het publiek door dat de vogel nooit meer levend gezien zou worden.

Maar er is toch nog hoop. Volgens The Telegraph probeert een groep onderzoekers de Reuzenalk opnieuw tot leven te wekken door de genetisch code uit fossielen en bewaard gebleven organen te gebruiken. Door het DNA van de reuzenalk in het DNA van de nog levende gewone alk te stoppen, denkt het team dat ze de uitgestorven vogel weer kunnen laten herrijzen.

Een Amerikaanse organisatie met de futuristische naam Revive & Restore, is zeer groot voorstander van dit experiment. De organisatie specialiseert zich in "genetische reddingsoperaties." Ze zijn nu voornamelijk bezig met het genetisch diversifiëren van bestaande populaties van bedreigde diersoorten. Als dit nieuwe experiment een succes is, hoopt de organisatie de vogel te herintroduceren op de Farne-eilanden

"Het is een van de weinige vleugelloze vogels van het noordelijk halfrond, en vogels speelde een zeer belangrijke rol in het ecosysteem," zegt Matt Ridley, een journalist die nauw is betrokken bij het project, tegenThe Telegraph. "Het zou erg mooi zijn als we de vogel terug kunnen brengen."

Het lot van de reuzenalk is herkenbaar. Net als de dodo, de Tasmaanse tijger en duizenden andere soorten is deze vogel hoofdzakelijk vanwege de jacht uitgestorven. En ironisch genoeg raken mensen altijd geobsedeerd met precies die dieren die ze zelf over de kling hebben gejaagd. "De-extinctie," is de nieuwe discipline die hier uit voortkomt, en het is net zo controversieel als dat het jong is.

Sceptici twijfelen of de ecosystemen van vandaag archaïsche diersoorten nog kunnen ondersteunen, terwijl voorstanders juist vinden dat het onze plicht is om de soorten die wij hebben uitgeroeid terug te halen. Een ander tegenargument is dat we het kleine beetje geld dat er is misschien beter kunnen inzetten om bestaande dieren te redden. Weer anderen zien de-extinctie als onderdeel van een van-alles-een-beetje-aanpak.

"Diersoorten zijn soms succesvol, soms helemaal niet en andere keren ontwikkelen ze zich op een manier die ons niet bevalt," zei George Church, geneticus verbonden aan Harvard eens tegen The Audubon Society. "Als je een soort terughaalt die een andere verdringt, dan schiet je er feitelijk niets mee op."

Hoe dan ook: de fantasie die is gepopulariseerd door Jurassic Park ligt niet meer zo ver buiten ons handbereik. Theoretisch, mits er genoeg genetisch materiaal beschikbaar is, kan een soort met behulp van selectief klonen geherintroduceerd worden. Revive & Restore heeft ook dergelijke plannen liggen voor de mammoet en de trekduif – een vrij onopvallende duif uit Noord-Amerika waarvan er in de periode 1866 tot 1900 enkele miljarden zijn uitgeroeid.

"Het conservatieverhaal kan van negatief naar positief veranderen. In plaats van eindeloos te zeuren kunnen we het heft in eigen handen nemen, successen boeken en high fives geven als we een oude soort herintroduceren in onze wereld," schrijft Steward Brand, een van de oprichters van Revive & Restore, in zijn manifest.

Het is goed om te weten dat iemand aan een backupplan werkt, ook al zijn er dan nog zo veel mensen op tegen.