In New York staat sinds kort een monument voor een veerbootramp die nooit gebeurd is

In het Snug Harbor Cultural Center & Botanical Garden is een monument opgericht ter nagedachtenis aan de vierhonderd mensen die omkwamen in het Staten Island Steam Ferry Octopus Disaster van 1963. Je vraagt je misschien af waarom je nu pas voor het eerst over deze veerbootramp hoort? Nou, dat is omdat deze tragedie nooit heeft plaatsgevonden.

Het gedenkteken voor de ramp die nooit gebeurde is een idee van kunstenaar Joseph Reginella. Inmiddels heeft het ook een eigen website voor een herdenkingsmuseum, t-shirts en pamfletten. Reginella ontwierp zelfs een aantal neppe nieuwsberichten die uit kranten uit de jaren zestig en zeventig lijken te zijn geknipt. Brochures die reclame maken voor het museum werden drie weken geleden in Manhattan uitgedeeld. Het museum belooft onder andere een octopuskinderboerderij en een souvenirwinkel.

Een nogal uitvoerige practical joke, dus. Reginella kwam op het idee na een gesprek met zijn elfjarige neefje toen ze op de veerboot tussen Staten Island en Manhattan stonden. “Kinderen hebben altijd van die rare vragen, je kent het wel,” vertelt hij aan The Creators Project. Zijn neefje vroeg of de veerboot ooit was aangevallen door een haai en Reginella keek hem serieus aan en zei: “Nee, maar wist je dat, ooit, in de jaren zestig, een octopus een veerboot de diepte introk?.” Zijn neefje zette grote ogen op. “Ik verzon het verhaal ter plekke, en bedacht me toen dat het best wel grappig kon zijn om hier iets mee te doen. Het was het begin van een uitgebreide grap die zes maanden zou duren om te maken.”

Het verhaal van de ramp gaat als volgt: op een rustige herfstochtend in 1963 viel een Staten Island Ferry ten prooi aan een octopusaanval. Ooggetuigen beschrijven enorme tentakels die uit het water omhoogschoten en de boot in zee trokken vlakbij de haven van New York. Toch zou het geen voorpagina halen: de ramp werd compleet overschaduwd door de moord op Kennedy in Dallas, die zich op precies dezelfde dag voltrok.

Terug naar de realiteit. De pamfletten van het Staten Island Ferry Disaster Memorial Museum verwijzen mensen naar een vals adres vlakbij het Snug Harbor Cultural Center & Botanical Garden. De New York Post meldt dat werknemers van het center te maken hebben gehad met verwarde bezoekers die op zoek waren naar het monument. Ik probeerde zelf een van de nummers in de brochure te bellen en kreeg het Maritime Industry Museum aan de lijn.

Reginella kan zich met zijn hoaxkunstwerk scharen in een lange traditie van kunstoplichters. De Zweedse journalist Åke ‘Dacke’ Axelsson deed zich eens voor als de verzonnen abstracte kunstenaar Pierre Brasseau, en liet in die hoedanigheid vier schilderijen zien op een tentoonstelling. Critici en journalisten waren vol lof over zijn creaties, tot ze hoorden dat de schilderijen eigenlijk geschilderd waren door een West-Afrikaanse chimpansee genaamd Peter. De stunt zegt misschien iets over de lastige wereld van abstracte kunst, maar misschien bewijst het ook wel dat een West-Afrikaanse chimpansee genaamd Peter gewoon heel goed kan schilderen.

Ander voorbeeld: in 1984 gebruikte de Italiaanse stad Livorno 35.000 dollar om een kanaal droog te leggen, in de hoop dat ze drie verloren beeldhouwwerken zouden vinden van de kunstenaar Amedeo Modigliani. Stadsambtenaren waren verrukt toen ze op de bodem van de kanaal drie gebeeldhouwde hoofden troffen. Even werd gedacht dat er een vondst was gedaan van 1,5 miljoen dollar, totdat drie studenten opbiechtten dat zij een van de hoofden hadden gemaakt. Later biechtte een havenarbeider op hij de twee andere hoofden had gemaakt.

We zouden het nog uren kunnen hebben over deze kunstgrappen, maar het moraal is eigenlijk: nepkunst is minstens zo intrigerend als echte kunst. Hieronder zie je de mini-docu die de kunstenaar over de octopusramp heeft gemaakt.

Klik hier voor meer informatie over het Staten Island Ferry Octopus Disaster Memorial Museum.