De oplossing voor diabetes en obesitas komt mogelijk uit België en Nederland

In België hebben wetenschappers een bacterie gevonden die zowel diabetes als obesitas tegenwerkt. Dit is natuurlijk ontzettend goed nieuws voor de mensen die lijden aan deze aandoeningen, maar juich niet te vroeg: vooralsnog is de bacterie alleen getest op dieren.

De ontdekking werd gedaan door een groep onderzoekers onder leiding van professor Patrice D. Cani van de Katholieke Universiteit Leuven en in samenwerking met hoogleraar Willem de Vos van de Wageningen Universiteit. Hoewel het nog afwachten is of de bacterie hetzelfde resultaat geeft bij mensen, zijn de onderzoekers ervan overtuigd dat ze mensen met obesitas en diabetes type 2 kunnen helpen.

Het balletje begon te rollen op het moment dat onderzoekers de bacterie Akkermansia muciniphila vonden. Zo'n 3 tot 5 procent van de bacteriën in onze darmen bestaat eruit. Dit micro-organisme zit in onze slijmlaag en beschermt de darmen tegen indringers. Obesitas en diabetes type 2 zorgen voor veranderingen in de samenstelling van de darmflora, waardoor ze de natuurlijke barrière in de darmen, waar deze micro-organismen toe behoren, verstoren.

Akkermansia muciniphila blijkt dan ook meer aanwezig te zijn bij slanke mensen, dan bij mensen met overgewicht. Daar zit het probleem. De wetenschappers hebben geprobeerd om deze bacteriën toe te dienen aan muizen, en dat was een succes. Beide ziektes stopten bij de muis en als dit ook werkt bij mensen, lijken we een geneesmiddel te hebben gevonden.

"De testpersonen hoeven niet minder te eten om de ziekten tegen te gaan," aldus Cani. "De bacterie zorgt er namelijk voor dat het lichaam meer verbrandt." Daarnaast wordt gedacht dat akkermansia zorgt voor een betere bescherming tegen schadelijke microben. De bacterie stuurt een signaal dat de productie van antimicrobiële moleculen beïnvloedt en de hoeveelheid slijm verhoogt.

De wetenschappers ontdekten dat door de bacteriën te pasteuriseren tot 70° C, waarbij onnodige stoffen worden verwijderd, het geheel makkelijker bewaard en toegediend kon worden. Door pasteurisatie kwamen ze er ook achter dat een proteïne van de Akkermansia-bacterie zorgt voor de positieve effecten. Deze wordt door de pasteurisatie nog actiever en dat is merkbaar in de effecten.

De pasteurisatie zorgt namelijk niet alleen voor een twee keer zo sterk effect van de Akkermansia-bacteriën, maar maakt het ook mogelijk om diabetes type 2 en obesitas te corrigeren en zelfs te voorkomen. En dat laatste is het meest veelbelovende aan deze ontdekking. "Op dit moment lijkt het erop dat mensen dagelijks 5 milliliter aan vloeibare gepasteuriseerde bacteriën in moeten nemen, om de ziekten aan te pakken," vertelt Cani.

Hoewel de werking van de bacterie op mensen nog niet bekend is, leverden de eerste experimenten op mensen positieve resultaten op. Het definitieve antwoord wordt eind volgend jaar gewacht. En mocht dat positief zijn, dan kan de productie van medicijnen beginnen. De mensen die lijden aan obesitas en diabetes type 2 moeten dus nog een aantal jaren wachten op deze oplossing. "Uiteindelijk hoop ik dat we een soort voedingssupplementen met de bacterie kunnen maken, die mensen dagelijks kunnen eten," vertelt Cani. "Maar het kan helaas nog een paar jaar duren voordat het zover is."

Het onderzoek is overigens niet het enige naar de invloed van het microbioom op onze gezondheid.

Zo zijn ze op de Wageningen Universiteit onlangs een groot onderzoek gestart naar de invloed van voeding en darmbacteriën op ADHD

, is er

onderzoek gedaan naar de link tussen darmbacteriën en autisme

, en kunnen bacteriën door poeptransplantaties worden overgebracht

en bijvoorbeeld de ziekenhuisbacterie tegenwerken

. Er is dus nog ontzettend veel dat we niet weten over ons eigen lichaam.