FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Apollo-astronauten lopen een veel hoger risico op hart- en vaatziekten

Astronauten die in de verre ruimte zijn geweest, sterven vijf keer vaker aan hart en vaatziekten

Astronauten die onderdeel waren van het Apollo-ruimteprogramma hebben een buitenproportioneel hoge kans op hart- en vaatziekten, blijkt uit een paper in Science Reports. Fysioloog Michael Delp en zijn collega's denken dat dit komt door straling, die sterker is in verder gelegen ruimte. Alle missies sinds het Apolloprogramma komen niet verder dan een lage baan om de aarde – zogenoemde LEO missies.

De onderzoekers vergeleken de doodsoorzaak van zeven Apollo-astronauten met de 35 LEO-astronauten en 35 astronauten die nooit de ruimte in zijn geweest. De studie bevestigt dat de magnetische veld van de aarde de astronauten beschermt tegen straling. "Reizen door de ruimte is riskant," schrijven de auteurs. "De risico's worden alleen maar groter bij langere missies naar Mars of een lang verblijf op de maan. Astronauten worden bij interplanetair reizen blootgesteld aan verschillende soorten ioniserende straling, van kosmische straling tot zonnewind tot straling afkomstig uit de Van Allen-gordels."

43 procent van de Apollo-astronauten (drie van de zeven) zijn overleden als gevolg van hart- en vaatziekten. Deze ratio is vier tot vijf keer hoger dan de LEO-astronauten en de astronauten die nooit de ruimte in zijn geweest. Het onderzoek is te klein om definitieve conclusies over gezondheidsrisico's aan te koppelen, schrijven de onderzoekers. Daarom hebben Delp en zijn collega's ook muizen onderzocht.

James Irwin was de eerste Apollo astronaut die overleed als gevolg van meerdere hartaanvallen. Foto: NASA

Muizen werden blootgesteld aan een equivalent van 14 dagen ruimtestraling. Zes maanden later werden de muizen opnieuw onderzocht. Er werd een flinke vermindering van aderfunctie waargenomen. De verre-ruimtemuizen vertoonden vaatvernauwing en verzwakking van de vaatwanden omdat de bedekkende cellaag (het endoteel) beschadigd was geraakt. "De dysfunctie van het endoteel is een belangrijke oorzaak van hart en vaatziekte. Ondanks het 'healthy worker' effect [astronauten zijn over het algemeen gezonder dan de gemiddelde mens, red.] is deze groep geraakt door een verhoogd risico op hart en vaatziekten. De grootste oorzaak daarvan is de straling die voorkomt in de verre ruimte." Slecht nieuws voor alle toekomstige Marsreizigers, maar gelukkig werkt NASA al aan oplossingen.