Ancilla van de Leest over verwaarloosde vriendschappen, privacy-nerds en Twitter

In de eindejaarsinterviews vroegen we drie vrouwen met een zeer geslaagd jaar hoe het is om succes te hebben en de hele tijd in beeld te zijn, of ze zichzelf salarisverhoging zouden geven, en wat het duurste is dat ze met al die verdiende euro's hebben gekocht in 2016.

Ancilla van de Leest (31) is lijsttrekker van de Piratenpartij in Nederland, ex-model, en ze weet alles over online privacy en hackers. Dit jaar verhuisde ze van Berlijn terug naar Amsterdam, is ze begonnen met de voorbereidingen voor de verkiezingen in maart 2017, en ze mocht privacy-grootheid Bill Binneyinterviewen. We spraken met Ancilla over het zo druk hebben dat je je vrienden niet meer kan zien, vrouwen op televisie en twittervolgers die je niet begrijpen.

Broadly: Je wilde in dit café afspreken, en de mensen van de bediening wisten gelijk voor wie ik kwam toen ik vertelde dat ik iemand kwam interviewen. Is dit je vaste plek?
Ancilla van de Leest: Ja, ik woon hier in de buurt en ik heb zoveel afspraken, het is bijna niet te doen. Op een gegeven moment vergat ik gewoon waar ik naartoe moest, en toen dacht ik: ik kan maar beter een vaste plek hebben.

Heb je een agent die al je afspraken bijhoudt?
Nee, dat is niet gebruikelijk in de politiek. Ik heb geen vaste assistent, maar wel iemand die me helpt. Eigenlijk is de afspraak voor dit interview ongebruikelijk gegaan [ik mailde Ancilla direct en kreeg van haar persoonlijk antwoord, NS], want normaal stuur ik de mails door naar mijn planner. Vanaf het nieuwe jaar moet ik daar wat strenger in worden. Wat was 2016 voor jaar voor jou?
Een heel gek jaar. Ik ben verhuisd, toen kreeg ik vrij onverwachts een hele leuke en goede baan bij Brunel, als privacy-adviseur. Tegelijkertijd had ik net de knoop doorgehakt om me op te geven als lijsttrekker van de Piratenpartij. Het is misschien naïef, maar dat ik het werd kwam toch als een verrassing. Dus eigenlijk heb ik nu twee banen. Is dat te doen?
Met de verkiezingen op komst wordt het wel pittig, maar gelukkig is mijn baan bij Brunel niet van negen tot vijf. Het is vooral meedenken en advies geven. En in november mocht ik bijvoorbeeld Snowdens voorganger William Binney voor ze interviewen. Dat was echt heel cool, die man is zo slim. Hij is niet de jongste meer, ergens in de zeventig, maar hij is zo vreugdevol en strijdbaar. Je bent heel zichtbaar en veel in beeld. Waarom willen mensen jou zo graag zien en horen?
Ik ben natuurlijk een gek verhaal. Van ex-model naar lijsttrekker, dat is vreemd. Ik pas niet in een hokje en dat fascineert mensen, zowel in positieve als negatieve zin. Maar ik denk ook dat ik geluk heb gehad, de Piratenpartij zat al in een stijgende lijn. De interesse is er ook echt voor de partij, mijn collega's hebben ook een vol schema.

Hoeveel volgers heb je op Twitter en Instagram en Facebook?
Ik weet het nu toevallig heel goed, omdat ik laatst een vergelijking maakte met de Piratenpartij zelf. Op Twitter heb ik de meeste volgers, bijna 38.000, op Instagram iets minder dan 10.000. Op Facebook 65.000.

Doe je je sociale media zelf, of huur je iemand in?
Nee joh, dat doe ik zelf. Ik zit al acht jaar op Twitter, dus ik weet inmiddels wel wat werkt en wat niet. Zeker met zoveel volgers leer je dat wel. Zijn er dingen die je nu niet meer kan twitteren?
Ik merk dat het begint te veranderen. Vroeger kon ik nog wel iets gekscherends zeggen, iets met een knipoog of een beetje kort door de bocht – nu reageren mensen daar heel heftig op. Omdat jij nu in de politiek zit, of omdat Twitter aan het veranderen is?
Volgens mij ook omdat het landschap aan het polariseren is. Je krijgt snel boze mensen op je af, die zijn op zoek naar iemand die ze de schuld kunnen geven. Als je iets zegt met 140 karakters, dan mis je nuance. Heel lang werkte het omdat mensen me wel kenden op Twitter, ik kon wel iets zeggen wat een beetje provocatief was. Maar nu heb ik zoveel nieuwe volgers, en dat zijn ook mensen die mij niet kennen en die de context niet snappen. Zijn er dingen die je niet hebt gedaan dit jaar waar je spijt van hebt?
Ik kwam terug uit Berlijn met het idee dat ik mijn vrienden weer wat meer zou kunnen gaan zien, maar daar ben ik niet aan toegekomen. Dat vind ik jammer. Ik wilde ook een housewarming geven, maar ineens had ik twee banen – toen kwam het er niet meer van. Waar heb je dit jaar het meeste geld aan uitgegeven?
Ik heb best veel kleding gekocht, zakelijke kleding; niet per se omdat het moet, maar wel omdat ik me daar prettiger bij voel. Ik vind het belangrijk om er respectvol en representatief uit te zien. Zeker bij de Piratenpartij – we zijn toch een gekke club. Tegelijkertijd zijn de onderwerpen waar we voor staan wel serieus, dat wil ik uitdragen. Anders leidt het ook af misschien?
Ja, zeker in mijn geval.

Vind je dat vrouwen te weinig in beeld zijn?
In de politiek vind ik het wel meevallen, ik vind dat vrouwen echt wel hun mannetje staan in de Tweede Kamer. Maar ik begin me er steeds meer aan te storen in de media. Vooral hoe er wordt gereageerd op vrouwen: laatst bij Pauwverslikte ik me echt toen Marianne Thieme daar zat en ze 'jongedame' werd genoemd. Dat was zo erg, en gelukkig heeft de presentator zijn excuses aangeboden. Maar ik dacht wel: van mij had hij de volle laag gekregen.

Ben je wel eens op die manier aangesproken?
Ik was laatst te gast bij R TL Late Night en dan merk je dat de toon niet altijd even respectvol is. Ik weet niet of dat seksisme is – ik heb ook het idee dat de onderwerpen die ik bespreek ongemakkelijk zijn voor mensen, dat ze er heel defensief op reageren. Privacy blijft een onderwerp dat moeilijk bereikbaar is.
Dat is ook precies waarom ik dit ben gaan doen. Het gesprek erover wordt alleen maar gevoerd onder IT'ers en advocaten, terwijl dit iedereen raakt. Zeker toen ik ermee begon was privacy een non-topic, maar nu zie ik steeds meer mensen die denken: hmm, ik moet hier iets mee. Het internet is niet meer een extraatje, het staat aan de basis van alles. Je hebt geen taxi's meer maar een Uber, je hebt geen hotels meer maar AirBnB. Wat kunnen wij gewone burgers doen? Je raadt whatsapp af, toch?
Ja, Signal raad ik aan. En je hebt de camera van je telefoon afgeplakt, zie ik.
Dat deed ik vier jaar geleden al. Toen werd ik voor gek versleten.

Heb je wel eens last gehad van het impostersyndroom , het idee dat je maar wat doet?
Nee. Misschien omdat ik altijd dingen heb gekozen die behoorlijk specialistisch zijn. Als model koos ik voor een niche, en nu met privacy ook. En als ik ergens voor ga, dan ga ik er helemaal voor. Ik heb alle hackerconferenties afgelopen en ik ben al jaren in gesprek met de mensen die van de hoed de rand weten.

Vind je het spannend om op de voorgrond te treden?
Ik ben blij als de onderwerpen waar ik me voor inzet worden besproken. Ik vind het soms wel spannend als ik word gebeld voor televisie ofzo, maar ik ben gemotiveerd genoeg om daar te mogen zitten. En ik bereid me goed voor, los van het feit dat ik sowieso al veel van het onderwerp weet. Wat wordt 2017 voor jaar?
Extreem spannend. Ik ga er wel een beetje vanuit dat ik in de Tweede Kamer kom, omdat we er met de vorige verkiezingen al dichtbij waren, en dan hoop ik er vier jaar te zitten. Dat wordt het meest ingrijpende ding in mijn leven. Dan heb je helemaal geen tijd meer voor je vrienden.
Ik denk dat mijn vaste vriendenkring er altijd zal zijn, maar ik merk ook dat het zo'n heftig leven is, dat ik automatisch naar mensen trek die dat begrijpen.

Heb je de serie Borgen gekeken?
Nee, dat moet ik nog doen. Ik heb wel wat gezien van House of Cards, maar daar werd ik toch een beetje moedeloos van. Wanneer hebben we in Nederland een vrouwelijke premier denk je?
Ik heb het gevoel dat we nog lang niet zover zijn. Ik zou enorm blij zijn als de Piratenpartij zo invloedrijk wordt dat het voor mij überhaupt een mogelijkheid wordt, maar er moet nog veel gebeuren in Nederland. Dat zal wel komen, net als in IJsland. Daar vielen eerst een paar harde klappen, waarna ineens het kwartje viel: oké, het moet over een andere boeg. Maar Nederland kabbelt voorlopig nog verder de ondergang in, geloof ik. Als dat inderdaad zo blijkt te zijn, na de verkiezingen, verhuis je dan naar IJsland?
Ik hoor daar veel mensen over. Maar bij de Piratenpartij in IJsland zou ik alleen maar office manager kunnen worden, haha.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.