Vier manieren waarop we op dit moment het weer kunnen beïnvloeden

Het beheersen van het weer is iets wat we maar al te graag proberen, en door evenementen zoals de Olympische Spelen in China van 2008 lijkt het er op dat we dit ook steeds beter te kunnen. Omdat ik benieuwd was naar de stand van zaken, stelde ik een lijst samen om zo te kunnen bepalen hoe ver we staan met het spelen van Thor of Jupiter.

Het voorbeeld hieronder is waarschijnlijk het bekendste, doordat het plaatsvond tijdens een evenement van wereldniveau. Maar al veel eerder maakte men gebruik van het zogenaamde ‘cloud seeding’ om wolken een handje te helpen met het loslaten van regen. Cloud seeding is het beïnvloeden van neerslag door troep in wolken te krijgen, zoals ijs en koolzuursneeuw (droogijs). Door de kou van het materiaal condenseert de wolk en valt er dus regen. Op die manier kon er heel handig voor gezorgd worden dat alles droog bleef tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen. Alle wolken in de buurt werden namelijk 'gemolken.'

Een Nederlander, August Willem Veraart, staat nota bene aan het voetbed van de techniek die is gebruikt voor het controleren van de neerslag in China. Volgens het KNMI kon Veraart “in de zomer en het najaar van 1930 gebruik maken van vliegtuigen van de luchtmacht van waaruit een mengsel van vast ijs en koolzuur op de wolken werd gestrooid,” maar het was onduidelijk of de grote hoeveelheden zooi die de Nederlander naar beneden had gegooid ook daadwerkelijk verantwoordelijk was voor de fikse neerslag die er binnen 24 uur viel.

Tijdens de Olympische Spelen zijn er 7.000 projectielen de lucht in geschoten waardoor elke potentiële dreiging voor het in het water vallen van de ceremonie vakkundig werd neergehaald. Een behoorlijke investering voor het droog houden van een evenement, ook al is deze van wereldformaat. Maar China heeft de techniek ook later voor humanitaire doeleinden gebruikt, namelijk tijdens een hittegolf vorig jaar juli.

De vraag is nu of de Chinezen kwalificeren als weergoden of dat er nog nadelen zijn aan de techniek. In een artikel uit de Volkskrant geeft Gert-Jan Steeneveld, weerdeskundige aan de Wageningen Universiteit, aan dat het gebruik van luchtraketten slecht is voor de ecologie bij regelmatig gebruik. Bovendien kunnen met de luchtraketten geen wolken gemaakt worden, maar kunnen bestaande wolken alleen beïnvloed worden. De beheersing van het weer is dus nog wel een beetje beperkt bij het gebruik van deze, ietwat omslachtige en potentieel gevaarlijke, technologie.

Het gevaar schuilt 'em erin dat niet alleen de raketten uit de lucht komen vallen, iets waar je niet direct op zit te wachten, maar dat je daarnaast de wolken ook kunt 'opmaken.' Dat klinkt gek, maar het betekent dat je één bepaald gebied met vocht zou kunnen overbelasten terwijl een andere regio juist weer compleet uitdroogt.

Bij Tomorrowland werd vorig jaar gebruik gemaakt van speciale kanonnen om er voor te zorgen dat er geen hagelbuien op het publiek neer zouden dalen. Dit is blijkbaar een bekende en beproefde methode in de regio, die nu al regelmatig gebruikt wordt door lokale boeren om hun gewassen te beschermen tegen hagelstenen. Deze zogenaamde hagelkanonnen sturen sonische knallen, oftewel heel harde geluidsgolven (zoals bij lawinepijlen), de lucht in waardoor hagelstenen verpulverd zouden worden. Ook zou volgens sommigen het harde geluid er voor zorgen dat wolken een andere kant op gestuurd worden.

De organisatie van Tomorrowland had geluk, want er brak noodweer uit en het begon flink te regenen. Er was geen sprake van hagel, maar desondanks zette de organisatie de kanonnen in. Door de harde knallen van 140 decibel dacht het publiek dat het naast de neerslag ook nog eens ging onweren. Niets was minder waar, want even later hield het op met regenen. De wolken waren succesvol een andere kant opgestuurd. Of ze waren simpelweg overgewaaid.

Het is namelijk maar zeer de vraag of de hagelkanonnen enig effect hadden op de regen. NOS-weervrouw Willemijn Hoebert liet destijds aan 3voor12 weten dat "de werking van deze hagelkanonnen totaal niet wetenschappelijk onderbouwd is. En daar houd ik toch wel van, wetenschappelijke onderbouwing.” Wij doen dat ook, dus geven we deze techniek het nadeel van de twijfel.

Het is niet onwaarschijnlijk dat de organisatie van Tomorrowland het publiek een vals gevoel van veiligheid wilde geven vanwege het drama op Pukkelpop in 2011 waarbij vijf doden vielen. Het hanteren van betere noodprotocols lijkt me een beter idee, want het publiek van Tomorrowland dacht dat het naast de hevige regenval ook nog eens begon te onweren door de harde klappen. Dit zou potentieel paniek kunnen veroorzaken en daar zit je denk ik niet op te wachten bij een grote massa mensen.

Nikola Tesla probeerde met de Tower of Power de aardbol te gebruiken om energie op te wekken en daarmee vervolgens ook het weer te controleren. Hoe dit precies in zijn werk ging is moeilijk te zeggen, omdat er opvallend weinig te vinden is over de enigmatische technologie. Dit kan er deels mee te maken hebben dat hij al de technologie omtrent de Wardenclyffe tower in zijn hoofd had en voor zijn overlijden niet op papier had gezet. In ieder geval moet het, volgens Tesla zelf, met de toren mogelijk geweest zijn om ontzettend grote bliksemstralen af te schieten. Dit zou een bepaald fenomeen van onweer goed nabootsen, maar de vraag is of dit een hersenspinsel was van Tesla of dat het ook echt mogelijk is.

De Wardenclyffe Tower was het eerste prototype dat Nikola Tesla in zijn hoofd had dat werd neergezet en waar tests mee werden gedaan. De bedoeling was dat de toren uiteindelijk een onderdeel zou vormen van meerdere torens en dat men vrij verkrijgbare, 'mobiele elektrische energie' zou kunnen opwekken. Door de resonantie die opgewekt werd door de torens, waar ook de energie vandaan kwam, kon vervolgens de regen gecontroleerd worden. Natuurlijk allemaal leuk en aardig, maar Tesla dichtte de toren superveel eigenschappen toe en maakte die uiteindelijk niet waar.

De toren was niet alleen bedoeld om het altijd zonnig in Philadelphia te laten zijn. Met de toren moet het mogelijk geweest zijn om deeltjes te versnellen, waardoor een zogenaamde Death Ray afgeschoten kon worden. Maar ook voorzag Tesla een voorloper van het internet en mobiele communicatie voor zich. Misschien dat de toren ook wel je ontbijt kon klaar maken, want eigenlijk kon het ding volgens Tesla alles. De uitvinder zag zijn toren uiteindelijk ten onder gaan doordat zijn investeerder, Morgan, er niet meer in geloofde. Ik kan me best goed voorstellen dat Morgan eieren voor zijn geld koos en de stekker er uit trok.

Russische wetenschappers zijn nu van plan om de toren weer na te maken. Hopelijk dat er dan ook meer duidelijk wordt over het weercontrolerende potentieel van de toren, of dat het allemaal een broodje-aap verhaal was. Voor nu moeten we het nog even zonder doen en blijft de uitvinding van Tesla gesluierd in mysterie.

Deze techniek is een methode om indirect het weer te beïnvloeden en de aarde af te laten koelen. Met een kunstmatige vulkaan kan een grote hoeveelheid zooi in de atmosfeer geknalt worden om zo het zonlicht, en de opwarming van de aarde, tegen te houden. Ondanks dat het idee van een kunstmatige vulkaan ontzettend gaaf is, komt het niet geheel zonder gevaren. Het risico is namelijk dat de ozonlaag in het proces voor een groot deel vernietigt wordt. Best wel jammer.

Er is wel serieus onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om een kunstmatige vulkaan te maken. Dit gebeurde met een experiment in Norfolk uit 2011 waarbij er gewoon kraanwater een kilometer omhoog gepompt naar een met helium gevulde ballon waar het vervolgens verdampte. Door het experiment kwam men tot de volgende conclusie:

Wanneer er 10 miljoen ton materiaal, bestaande uit stukjes klei, zout en kleine stukjes metaal in de atmosfeer gepompt zou kunnen worden, verdeeld over een twintigtal ballonnen, zou de temperatuur op aarde met 2 graden Celsius kunnen zakken. Het materiaal zou twintig kilometer hoog gepompt moeten worden waarbij een druk van 4.000 bar benodigd zou zijn. Een van de nadelen, naast de ontzettend hoge kosten, was helaas het vernielen van de ozonlaag.

Ook zou tropische regenval met 30 procent afnemen, waardoor oerbossen flink zouden uitdrogen en we automatisch een groot deel van onze zuurtstofproductie zouden verliezen. De kunstmatige vulkaan lijkt dus niet echt een optimale oplossing voor het bestrijden van de gevolgen van klimaatverandering en is niet de ideale manier om het weer indirect te beïnvloeden.

Thor of Jupiter zijn we dus voorlopig nog niet en de technieken en middelen die we nu voor handen hebben komen met serieuze nadelen. Het zal dus nog wel even duren voordat je letterlijk goed weer kan bestellen op het moment dat je op het strand van Bloemendaal gaat zonnen. En helaas kunnen we ook de ijsberen voorlopig niet van een extra ijsschots voorzien.