Waarom krijgen mensen kippenvel van heftige shit?

FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Waarom krijgen mensen kippenvel van heftige shit?

Je gaat in één klap terug naar je oerinstincten.

Een groepje mannen heeft jarenlang getraind om een bal rond te schoppen op een veld en mag zich daarom Nederlands kampioen noemen. Om dit te vieren verzamelt zich een enorme menigte op een plein en komt Lee Towers een liedje zingen. Op het moment dat de eerste tonen van You'll never walk alone te horen zijn, krijgt iedereen collectief kippenvel. Maar waarom eigenlijk?

Kippenvel, door de dokter ook wel spasmodermie of horripilatie genoemd, ontstaat doordat haarspiertjes in de huid samentrekken. Daardoor komen er deukjes in de huid en gaat de huid rond de haren omhoog staan.

Advertentie

Onderzoek laat zien dat mensen vooral kippenvel krijgen van droevige muziek.
In vrijwel alle landen om ons heen vinden ze dit op een geplukte gans lijken, maar wij Nederlanders zien er meer kip in of ook wel mierentietjes. Bij dieren die van nature wat hariger zijn dan wij, heeft deze reactie nut; er wordt meer warmte vastgehouden doordat de rechtopstaande haren een dikke isolerende luchtlaag creëren. Bij het evolueren van aap naar mens is deze reactie blijven hangen.

Maar ook op onlogische momenten krijgen we kippenvel, zoals wanneer we bang zijn, doordat iemand in onze nek kriebelt of door naar Lee Towers te luisteren.

Een onderzoek onder ruim 800 studenten in de VS laat zien dat mensen vooral kippenvel krijgen bij droevige muziek, meer dan bij mooie, vredige of juist gepassioneerde nummers. Het moment waarop de haren omhoog gingen staan was vooral bij lange, hoge tonen of veranderingen in harmonie of tempo. Zoals de muziek van Lee Towers dat vaak heeft.

Muziek met een persoonlijke betekenis, vooral met herinneringen aan verloren liefdes, zorgde voor het meeste kippenvel. Volgens de studie zorgt het luisteren naar dit soort muziek voor een zelfde soort reactie in het brein als wanneer onze in holen wonende voorouders familie verloren.

Gelukkig realiseert ons brein vrijwel meteen dat een huilende Justin Bieber niet levensbedreigend is.

Aangezien de evolutie onze vacht in barre prehistorische tijden al had afgepakt zouden kinderen die gescheiden werden van hun ouders het snel koud krijgen, wat de kippenvelreactie verklaart. Ook ons taalgebruik – een 'warme' relatie, een 'koud' persoon – zou deze connectie volgens de onderzoeker aantonen. Het ontstaan van kippenvel bij een lange, hoge toon zou te verklaren zijn doordat dat erg lijkt op het gehuil van een baby die alleen wordt gelaten. Hoewel het onderzoek vaak aangehaald wordt, is niet iedereen het eens met deze verklaringen.

Volgens een ander onderzoek zorgt verdrietige muziek voor een angstreactie in je hersens. Er wordt adrenaline aangemaakt en het lichaam komt in de fight-or-flight-modus. Hierdoor gaan de haren rechtop staan. Bij dieren is dit handig om ze groter te laten lijken en zo andere dieren af te schrikken, maar bij ons is het wederom nutteloos. Gelukkig realiseert ons brein vrijwel meteen dat een huilende Justin Bieber niet levensbedreigend is, maar tegen die tijd heeft het kippenvel zich al verspreid.

Je hersenen worden heel even doodsbenauwd van dit liedje, volgens sommige onderzoekers

In een recentere review van verschillende onderzoeken wordt er nóg iets anders tegenaan gekeken. In één van de onderzoeken luisterden proefpersonen in een PET-scanner naar muziek die sterke emotionele reacties bij ze opriep. Tijdens het luisteren naar de muziek werd dopamine aangemaakt, het "beloningsstofje" dat ook vrijkomt tijdens eten, seks en andere leuke dingen.

Het dopamineniveau was het hoogst vlak voor het meest emotionele moment in de muziek. Dit zou te verklaren zijn door de voorspellingen die je brein maakt tijdens het luisteren. Je bereidt je als het ware al voor op het mooie moment dat gaat komen. Als de voorspelling vervolgens uitkomt – denk aan als de dj de beat dropt na een opbouw –, maken je hersens een extra vreugdesprongetje en dan komt het kippenvel automatisch tevoorschijn.

Elk onderzoek legt de nuance over het ontstaan van kippenvel dus net iets anders. De overeenkomst is de sterke emotie die mensen voelen bij muziek, of dit nu komt door een oeroud kindertrauma, je hersenen die het in hun broek doen door zielige muziek of een emotionele ontlading tijdens een uithaal in een nummer van Lee Towers.

Ook bij andere heftige momenten, zoals de aanraking van een aantrekkelijk persoon of het zien van het zoveelste verschrikkelijke interview met Thierry Baudet, maakt je lichaam adrenaline aan, en daardoor krijg je dus kippenvel.