Ben jij fotograaf? Win een plek op de VICE x World Press Photo Festival

Het is niet moeilijk om een wereldprobleem te bedenken dat wel eens opgelost zou mogen worden. Honger, oorlog, armoede, seksueel geweld, klimaatverandering, schietpartijen, institutioneel racisme, corruptie, etcetera. Je hoeft maar een website aan te klikken of een krant open te slaan en de ellende wordt met bakken over je uitgestort (als je het geluk hebt dat je er niet middenin zit). Oplossingen voor deze wereldproblemen zijn vaak een stuk moeilijker te vinden.

Het Solutions Visual Journalism Initiative, een programma van de World Press Photo Foundation, moet daar verandering in gaan brengen. Het zou een beetje overdreven zijn om te zeggen dat een foto alle wereldproblemen kan oplossen, maar voor de meeste problemen is er al een oplossing in de maak. Door vast te leggen hoe mensen overal ter wereld proberen om een einde aan allerlei narigheid proberen te maken, kun je als fotograaf wel degelijk iets betekenen.

De meeste foto’s die nu in het nieuws komen, laten vooral het probleem zien. Maar uit onderzoek is gebleken dat mensen van een probleemgericht nieuwsdieet last kunnen krijgen van extra angst, aangeleerde hulpeloosheid, hopeloosheid, cynisme, depressie, isolatie, vijandigheid, lusteloosheid en zorgelijkheid. Kortom: het wordt er niet gezelliger op in de samenleving, terwijl er al problemen genoeg waren. Door bij een nieuwsverhaal over een probleem ook aandacht te besteden aan de vraag: ‘wat nu?’, krijgen mensen minder van die vervelende, en vooral ook nutteloze gevoelens.

Bij Solutions-focused journalism staat de ‘wat nu?’-vraag centraal: de fotograaf doet verslag van het antwoord op een probleem.

Het is geen hele nieuwe manier van journalistiek, maar een aanvulling op de huidige. Het idee is niet om vrolijke, positieve succesverhalen tegenover alle ellende te zetten, of om op zoek te gaan naar heldhaftige wereldredders en zielige slachtoffers. Solution-focused journalism laat simpelweg zien hoe mensen actief bezig zijn problemen op te lossen, waarbij die mensen zelf aan het woord komen. Als hun oplossingen werken, worden de bewijzen van het succes in beeld gebracht. Als een project faalt, ligt de nadruk op de lessen die je daaruit kan trekken. Zo kan fotojournalistiek helpen om een minder gepolariseerde, productievere wereld te creëren. Wie wil dat nou niet?

In eerdere World Press Photo-wedstrijden waren de oplossingsgerichte foto’s schaars. De foto hierboven werd in 2019 ingestuurd en komt in de buurt. Brent Stirton portretteerde vrouwelijke boswachters die in Zimbabwe de strijd aangaan met stropers. De komende jaren zal het Solutions Visual Journalism Initiative voor meer oplossingsgericht werk zorgen, en in het kader van het project worden op dit moment allerlei nieuwe reportages gemaakt. Celia Talbot Tobin maakt bijvoorbeeld foto’s van hoe mensen in een kustdorp in Mexico na decennia van overbevissing nu het ecosysteem proberen te herstellen. Jere Ikongio portretteerde vrouwen in Nigeria met de zonnepanelen en windmolens die ze gebruiken om hun bedrijven en huizen van stroom te voorzien. Mede daardoor komt nu zo’n tachtig procent van de Nigeriaanse energiebehoefte uit duurzame energiebronnen. En de Nederlandse fotograaf Ilvy Njiokiktjien maakte foto’s van gedeelde huizen voor ouderen, die daardoor minder eenzaam zijn.

Woon jij in de Benelux, en jeukt je cameravinger al? Jij kunt die ene gelukkige fotograaf zijn wiens werk zal schitteren op de VICE x World Press Photo Festival-expo op 17 en 18 april. Via deze link kun je een serie van 4-10 oplossingsgerichte foto’s insturen, voorzien van heldere bijschriften en een uitleg: hoe doe jij verslag van een antwoord op een probleem? Aanmelden kan tot 24 maart. Als je nog vragen hebt, kun je mailen naar contestnl@vice.com.