Zeg, hoeveel kosten rokers eigenlijk?

Zo'n 26 procent van de Nederlanders verpest zijn oude dag door te roken. Naast alle gezondheidseffecten van roken, die we ondertussen wel kennen, wordt er ook altijd beweerd dat rokers de maatschappij veel geld kosten. Nu ben ik zelf nicotinejunk, en daarnaast heb ik een feitenfetisj, dus ik wil graag weten: maar hoeveel dan? En hoe zit dat precies met al die accijns? Tijd om in de cijfers te duiken.

Zoals gezegd rookt ruim een kwart van de bevolking, waarvan 75 procent dagelijks. Hoewel elk jaar zo'n 1 miljoen mensen proberen af te kicken – nieuwjaar is hier een favoriet moment voor – is slechts 10 procent een jaar later nog clean.

Naast alle gevallen van kanker en hartklachten die voortkomen uit roken, hebben rokers ook vaker chronische ziektes en herstellen ze minder snel van 'normale' ziektes zoals griep. Dit kost de maatschappij jaarlijks zo'n 2,8 miljard euro, dat is 3,8% van de totale zorgkosten. Niet zo gek dus dat er speciale verzekeringen bestaan voor niet-rokers.

De overheid spendeert jaarlijks ongeveer 13,6 miljoen euro aan anti-rookmaatregelen zoals voorlichting en campagnes, maar ook de vergoeding voor nicotinepleisters en de controles op het rookverbod.

Maar van elk pakje peuken dat je koopt gaat 63 procent naar de overheid in de vorm van accijns, en daarnaast zit er BTW op. Dat betekent dat als je een pakje per dag rookt, je elke dag 4,50 euro doneert aan de staat. Dit levert de overheid jaarlijks bijna 2,5 miljard euro op. Helaas voor de overheid wijken steeds meer mensen uit naar de buurlanden voor het kopen van tabak, wat ervoor zorgt dat België en Duitsland flink profiteren van ons rookgedrag.

De zorgkosten en de accijns zijn dus redelijk met elkaar in balans. Maar als je stopt met roken, leef je gemiddeld vier jaar langer. Niet langer gehinderd door de rookverslaving zoekt je lichaam andere manieren om ziek te worden. Dementie en andere ouderdomsziektes zorgen ervoor dat je uiteindelijk als niet-roker meer zorgkosten maakt. Als alle rokers collectief besluiten te stoppen, leidt dat tot een toename in zorgkosten van 7 procent voor mannen en 3,5 procent voor vrouwen. Dat is een toename van zo'n 154 miljoen euro per jaar.

Daarnaast krijgen al die ex-rokers dan gemiddeld vier jaar langer AOW. AOW kost elk jaar 32,7 miljard euro, dat is zo'n 9900 euro per persoon. Er zijn 4,47 miljoen rokers in Nederland, dus als die vier jaar lang dat bedrag krijgen kom je uit op een totaal van maar liefst 177 miljard euro extra.

Dus eigenlijk is het bizar dat er een speciale zorgpolis is voor niet-rokers. Als iedereen gewoon blijft doorpaffen besparen we flink wat zorg- en preventiekosten, de overheid verdient lekker aan de accijns en het scheelt gigantisch veel AOW. Als je niks geeft om je eigen gezondheid en de overheid een warm toedraagt, steek er dan gerust nog eentje op.