Wat heb je liever: een nieuwe nier afkomstig uit een geslacht varken of een nieuwe nier uit een gewone appel van de groenteboer? Van het eerste word ik persoonlijk wat onpasselijk en het laatste klinkt nogal onmogelijk. Toch zijn lichaamsdelen gekweekt met een stuk fruit veel dichterbij dan je denkt. Een biotech-lab in Canada is het onlangs al gelukt om een menselijk oor in een appel te laten groeien.Ik sprak met professor Andrew Pelling, oprichter van het Canadese Pelling Lab. Hij wil lichaamsdelen gaan kweken met planten.In de regeneratieve geneeskunde – een tak van de geneeskunde die zich bezighoudt met de opbouw van cellen, weefsels en organen – hebben wetenschappers al eerder lichaamsdelen gekweekt in het lab door menselijke cellen te laten groeien in dierlijke lichaamsdelen.Organen en weefsels bestaan uit cellen, en die cellen staan in een geraamte, of een structuur die de cellen op hun plek houdt – de extracellulaire matrix. Voordat ze gebruikt kunnen worden voor het kweken van menselijke lichaamsdelen, moeten eerst de dierlijke cellen verwijderd worden. Dan blijft er alleen nog het zogenaamde "geraamte" over. Op dit geraamte kunnen de menselijke cellen van het gewenste lichaamsdeel groeien. Oren, longen, nieren, een hart en een blaas zijn zo bijvoorbeeld al eens gekweekt.Pelling gebruikt een vergelijkbare techniek, maar in plaats van lichaamsdelen uit dode dieren, gebruikt hij groente, fruit, bloemen en planten. Pelling en zijn studenten hebben een manier bedacht waarop ze een plant als geraamte konden gebruiken en de plantencellen vervangen door menselijke cellen. "Het is eigenlijk verbazingwekkend simpel," zegt Pelling. "Je wast gewoon de cellen van de appel eruit met water en zeep." Het enige dat dan nog overblijft is een geraamte van cellulose. Naast de voor de hand liggende ethische bezwaren op het gebruik van dierenledematen, is het verwijderen van de cellen uit een varkensorgaan is veel complexer en duurder. Een oor gemaakt van een appel is 10.000 keer zo goedkoop. Bovendien kun je een appel ook makkelijk vormen. Na ongeveer twaalf weken was het appeloor helemaal gevuld met menselijke huidcellen.Maar Pelling wil nog veel meer planten in gaan zetten. Zo blijkt de asperge een heel geschikte structuur te hebben voor het kweken van ruggenmerg, wat mensen met een verlamming zou kunnen helpen. Rozenblaadjes voelen zacht aan, dus die kunnen weer mooi gebruikt worden voor huidimplantaten bij brandwonden.De methode van Pelling is echter nog wel in het beginstadium. Momenteel moet eerst nog uitgebreid onderzocht worden hoe ons lichaam reageert wanneer je structuren van planten onder de huid implanteert. "Bij proefdieren zien de resultaten er goed uit," zegt hij. De plantaardige geraamtes zorgen bij muizen niet voor extreme immuunreacties en ze worden ook niet afgebroken door het lichaam. Dit waren eigenlijk de twee grootste zorgen. De volgende stap is om te kijken of mensen ook goed reageren op de plantaardige implantaten.Voor we echt harten en nieren kunnen kweken met planten, moet er nog heel wat gebeuren. Pelling wil nu vooral duidelijk maken dat het kweken van lichaamsdelen ook goedkoper en simpeler kan. Regeneratieve geneeskunde kan zo veel toegankelijker worden en misschien minder beperkt blijven tot alleen welvarende landen. Daarbij kan ik me voorstellen dat mensen blij zijn als hun nieuwe lichaamsdeel afkomstig is van een plant, en ze niet voor altijd rond hoeven lopen met een deel van een dood dier onder hun huid.
Advertentie