Eten Tweede Kamerleden de hele dag uit hun neus nu er nog geen nieuw kabinet is?

Er liggen vandaag precies honderd dagen achter ons waarop de politieke partijen, op basis van de uitslag van de verkiezingen, met elkaar aan het bakkeleien zijn om een nieuwe regering te vormen. Dat is, ondanks meerdere formatiepogingen door verschillende informateurs, nog steeds niet gelukt – hoewel een akkoord de laatste dagen dichtbij lijkt.

Er is dus nog geen nieuwe regering, maar de nieuwe leden van de Tweede Kamer zitten al wel in hun zetels. Hebben die nieuwe Kamerleden eigenlijk wel iets te doen, nu de formatie nog in volle gang is? We vroegen het aan Zihni Ozdil, die sinds de afgelopen verkiezingen Tweede Kamerlid is voor GroenLinks.

VICE: Ha Zihni. Ben je nu elke dag in de Tweede Kamer?
Zihni Ozdil: Ik ben meestal van maandag tot en met donderdag in de Kamer. Van dinsdag tot en met donderdag zijn er dan echt Kamerdagen. Op maandagen heb ik andere afspraken, met allerlei organisaties. Dat is ook belangrijk voor het werk.

Wat doen jullie eigenlijk de hele dag in de Kamer, nu er nog geen regering is?
Er gebeurt van alles, de gewone plenaire activiteiten. Kamerdebatten, procedurevergaderingen, vragenuurtjes, of algemeen overleg, of hoorzittingen. We hebben nu gewoon een kabinet, natuurlijk. Dat is wel demissionair, maar bijna alles gaat gewoon door.

Kan je een voorbeeld geven van dingen die de nieuwe Kamer heeft gedaan in de afgelopen honderd dagen?
Ik heb eergisteren nog een motie ingediend over de uitbreiding van het ouderschapsverlof, en even daarvoor heb ik nog Kamervragen aan een minister gesteld. Het land wordt wel geregeerd. Er zou ook wel iets mis zijn als dat niet gebeurt.

Maar echt belangrijke beslissingen mogen er niet genomen worden, toch?
Jawel, maar vooral kwesties waarbij heel veel geld is gemoeid, bijvoorbeeld wetswijzigingen of beleidsveranderingen die heel veel geld kosten, kunnen controversieel verklaard worden. Dat betekent dat we wachten tot er een nieuw kabinet is, voor we ermee verder gaan. Want dan kan je ook een nieuw budget gaan maken.

Wie bepaalt wat belangrijke beslissingen zijn?
Dat wordt bepaald tijdens de zogenaamde procedurevergaderingen. Je hebt commissies – ik zit bijvoorbeeld in de Commissie Onderwijs en de Commissie Sociale zaken – en in die commissies zitten alle portefeuillehouders. Dat zijn de Kamerleden die voor hun partij op die bepaalde thema's zitten. Tijdens die vergaderingen gaan we alles langs dat op tafel ligt: brieven die zijn binnengekomen, rapporten, wetswijzigingen, noem maar op. Als er dan een partij is die aan het onderhandelen is over de formatie, die iets controversieel wil verklaren, gaan de anderen daar normaal gesproken mee akkoord.

Was het voor jou nu als Kamerlid juist extra druk omdat je ook nog met de onderhandelingen over de formatie bezig was?
Nou, nee. Ik zat zelf niet aan de onderhandelingstafel. Dat waren voor GroenLinks Jesse [Klaver] en Kathalijne [Buitenweg]. Ik was vooral bezig met mezelf inwerken, het vak onder de knie krijgen. Ik hoor van collega's die al langer in de Kamer zitten juist dat het tijdens een formatieproces echt veel minder druk is dan normaal. Dan denk ik weleens: wow, kun je nagaan. Ik vind het nu al best wel druk. Ik wil in eerste instantie gewoon een goed Kamerlid zijn.

Je zou bijna kunnen zeggen dat het voor jou wel goed is dat het zo lang duurt. Nu heb je een beetje de tijd om te wennen.
Zo zou je het bíjna kunnen zeggen, ja. Maar dat is niet belangrijk. het landsbelang gaat voor natuurlijk.

Hoe bevalt je nieuwe baan als Kamerlid?
Ja, man. Het is echt een droombaan. Het is zo'n eer en verantwoordelijkheid om dit te mogen doen. Ik heb nu de kans om voor de mensen in het land dingen concreet te bereiken. Vroeger was ik vooral van het kritiek geven vanaf de zijlijn – het is ook belangrijk dat dat gebeurt – maar nu sta ik gewoon te discussiëren met minister Plasterk, Lodewijk Asscher, en Mark Rutte. En mensen als Bram van Ojik en Jesse Klaver zijn mijn directe collega's. Allemaal mensen die ik altijd op tv zag. Wie had dat ooit verwacht? Ik ben de kleinzoon van een geitenhoeder uit Anatolië, en nu ben ik Kamerlid. Dat bewijst wel hoe tof Nederland is, en laten we ons land ook vooral tof houden. Dat is mijn doel in de politiek.

Succes, Zihni!