De eerste vliegende auto is dichterbij dan je denkt en komt uit Raamsdonksveer

Over een paar jaar kan het zomaar gebeuren dat je in de binnenstad wordt ingehaald door een rode sportauto met drie wielen en Transformers-achtige uitsteeksels. Kijk er niet raar van op als die driewieler even later boven je hoofd voorbij schiet. Terwijl jij in de file staat, vliegt hij met 170 kilometer per uur door de lucht. De Transformer-onderdelen zijn uitgeklapt tot rotorbladen. De chauffeur zwaait nog eens vriendelijk naar beneden. Naar verwachting zal de PAL-V Liberty eind 2019 gecertificeerd zijn om de weg op én de lucht in te mogen. Verrassend: de eerste commerciële vliegende auto komt uit Raamsdonksveer.

De kans is alleen wel klein dat jij straks zelf achter het stuur zit, tenzij je een PPL-brevet (Private Pilot License) en vermogende ouders hebt. Oh, en een rijbewijs natuurlijk. Daarnaast moest je er sneller bij zijn dan je Russische en Saoedi-Arabische evenknieën. Exacte aantallen mogen ze bij producent PAL-V niet noemen, maar de eerste tientallen exemplaren zijn al verkocht. Het eerste model is uitverkocht tot 2021.

Deze vliegende auto lijkt overigens niet erg op de voertuigen waar de Jetsons mee rondvlogen. Rechtstreeks opstijgen uit de file zit er bijvoorbeeld niet in. De PAL-V is geen helikopter, maar een gyrocopter. Dat ding stijgt niet verticaal op, maar heeft een startbaantje van 200 x 30 meter nodig. Ook kost het je pakweg vijf minuten om je vliegende auto om te bouwen.

“Je gebruikt dit voertuig als je een afstand van zo'n 200 tot 250 kilometer wil afleggen,” zegt Marco van den Bosch, directeur marketing en sales bij PAL-V. “Je vliegt tot net aan de stad. Als in Amsterdam moet zijn, vlieg je bijvoorbeeld naar Abcoude. Daar converteer je het voertuig en rij je de stad in.”

Het is dus nadrukkelijk niet de bedoeling dat je midden op de A2 opstijgt of op je de Dam landt. PAL-V is met gemeenten in gesprek over mogelijke startbanen, zoals velden bij benzinestations of carpoolplaatsen in de buurt van grote steden. “Vaak komen de gemeenten uit zichzelf onze kant op,” zegt Van den Bosch. “Als je kijkt naar mobiliteit en de toekomst, kunnen we maar één kant op en dat is de lucht in. De wegen raken steeds voller. Bedrijven als Google, Airbus en Amazon zijn niet voor niets allemaal bezig om het verkeer de lucht in te brengen.”

Voor het akkoord van Parijs is dat voorlopig geen goed nieuws. Het kost zes keer meer energie om te vliegen met brandstofmotoren dan om ermee te rijden. Elektrisch vliegen staat wel op de roadmap van PAL-V, verzekert Van den Bosch. De technologie is alleen nog niet zo ver. “Batterijen zijn zwaar. In de lucht geldt: hoe hoger het gewicht, hoe korter de range. We kunnen nu 1300 km rijden met een 100 liter tank gevuld met Euro 95. Of we kunnen tussen de 400 en 500 km vliegen met dezelfde tank. In 1 liter benzine zit nu 37 keer meer energie dan in 1 kilo batterijen. Willen we elektrisch vliegen, dan moeten we eerst stappen maken om de batterij lichter te maken en de energie die vrijkomt te vergroten."

Over de lange termijn gesproken: diezelfde roadmap belooft ons ook autonome vliegende taxi's. “Eerst zullen we vliegtaxi's met piloten zien verschijnen, daarna autonome taxi's. Dan praat je wel over twintig, vijfentwintig jaar,” zegt Van den Bosch. Kijk, dan komt de mogelijkheid van een ritje in een PAL-V alweer een stuk dichterbij, ook als je achternaam niet De Mol is.

Miljonairszoontjes die zijn uitgekeken op hun Ferrari's zijn overigens niet de enige doelgroep van PAL-V. Een werkgroep van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu overlegt met de producent over de toepasbaarheid van vliegende auto's voor onder meer Rijkswaterstaat, de kustwacht en de politie. Van den Bosch: “Een vliegende auto is handig voor observeertaken. Of neem flying doctors. Zij komen vaak aan op onherbergzame vliegveldjes en moeten vervolgens nog vervoer regelen om verder te komen. Met een vliegende auto heb je altijd je vehikel bij je. Zeker als je praat over landen met natuurlijke obstakels, zoals eilandengroepen, ligt daar onze grootste kracht.

Maar eerst moet de PAL-V Liberty nog door de toelatingskeuringen heen. Het Europees agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart (EASA) buigt zich nu over de vliegende auto. In Nederland gaat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) over het vlieggedeelte en de Dienst Wegverkeer (RDW) over het autogedeelte. Arjan van Vliet is senior adviseur bij de RDW. Hij vertelt: “Wij beoordelen het voertuig volgens de eisen voor driewielige motorvoertuigen. We kijken onder andere naar veiligheid, verlichting en emissies. Bij in massa geproduceerde voertuigen houd je normaal gesproken zicht op het fabricageproces. Maar de PAL-V Liberty is maar een kleine serie. Daarom beoordelen we ieder voertuig individueel.”

Afgezien van een quick scan van het prototype, is voor het eerst dat de RDW een vliegende auto keurt. Van Vliet kan zijn enthousiasme dan ook maar moeilijk verbergen. “We zijn allemaal opgeleid als automotive ingenieur. Het is heel gaaf om je kennis hierop toe te passen. Je hebt te maken met meer ICT-componenten dan bij een gewone auto. Daarom schakelen we regelmatig de hulp van specialisten in, zoals op het gebied van cybersecurity. Ook werken we nauw samen met ILT.”

Wat als we ons straks allemaal een vliegende auto kunnen veroorloven? “Ik moet er niet aan denken,” reageert Van Vliet. “We wonen in een dichtbevolkt land. Laten we dat vooral leefbaar houden. Zelfs als het lukt om op den duur elektrisch te gaan vliegen, maken de rotorbladen toch nog veel geluid.”

Van den Bosch: “We focussen ons bewust op city-to-citymobiliteit – dus niet over de stad heen vliegen, want daar zijn mensen niet zo blij mee. In steden als Moskou, Dubai of Londen, waar het verkeer zomaar 2,5 uur vast staat, is het wel efficiënt om eroverheen te kunnen vliegen.”

Komt het echt zo ver dat iedereen een vliegende auto bezit, dan zullen er digitale geleidingssystemen door de lucht worden ontwikkeld, verwacht hij. “Van 100 verkochte PAL-V's in Nederland merken we weinig. Wordt het drukker, dan moet iedereen op den duur door virtuele vierkantjes vliegen, ook de drones.”

We hebben voor dit stuk contact opgenomen met de ANWB, maar die hebben laten weten niet te willen meewerken aan een interview over de mogelijke impact van vliegende auto's.

Volg Motherboard op Facebook, Twitter en Flipboard.