FYI.

This story is over 5 years old.

reizen

Er is een plek in Yellowstone National Park waar je ongestraft een moord kan plegen

In het gigantische natuurreservaat ligt een gebied van 150 vierkante kilometer waar je dankzij een maas in de wet ongestraft iemand kan vermoorden.

Afbeelding via Pixabay

Het bloed kleeft nog aan de handen van Clay McCann als hij een afgelegen politiebureau binnenloopt, een rokend pistool op de balie legt en de dienstdoende agent vertelt dat hij net vier kampeerders heeft doodgeschoten.

"Zal ik een advocaat voor je bellen?" vraagt de agent.

"Ik ben advocaat," antwoordt McCann.

Zo begint de thriller Free Fire van C.J. Box, het zevende deel van een boekenserie over een boswachter in de Amerikaanse staat Wyoming. Het plot is gebaseerd op het idee dat er een onbewoond deel van Yellowstone National Park is van ongeveer 130 vierkante kilometer waar je ongestraft kunt moorden.

Advertentie

Het idee komt van een academisch artikel dat "The Perfect Crime" heet. Het veertien pagina's tellende artikel werd geschreven door Brian Kalt, hoogleraar Rechten aan de Michigan State University. Hij beschrijft een juridisch niemandsland in het deel van Yellowstone dat bij de staat Idaho hoort, een gebied waar je weg zou kunnen komen met allerlei misdaden omdat het buiten de verschillende jurisdicties valt die het voor het zeggen hebben in het natuurreservaat.

In 2004 werd Kalt bijna vader. Voordat de baby er was wilde hij nog snel wat publiceren om op koers te blijven voor een vaste aanstelling bij de universiteit. Hij was onderzoek aan het doen naar gebieden waar de rechtsmacht onduidelijk verdeeld is, toen hij een verwijzing vond naar de rare jurisdictie in Yellowstone National Park. Zoals alle nationale parken in Amerika valt ook Yellowstone onder het gezag van de federale overheid. Het park is verspreid over Idaho, Montana en Wyoming. Het is het enige federale district in de VS dat zich over verschillende staten uitstrekt, maar volgens het Congres ligt het hele park in het federale district Wyoming.

Voor de meeste mensen is deze informatie iets waar je even je schouders over ophaalt, maar voor een rechtsgeleerde als Kalt was het iets waardoor alle alarmbellen gingen rinkelen. Kalt wist dat Artikel III van de Amerikaanse grondwet voorschrijft dat federale zaken horen te dienen in de staat waar de misdaad is begaan. Het Zesde Amendement stelt daarnaast dat een beklaagde in zo'n zaak recht heeft op rechtspraak door een jury van mensen woonachtig in de staat waar de misdaad is begaan. Maar stel je nou eens voor, zegt Kalt, dat iemand een moord pleegt in het onbewoonde deel van Yellowstone in de staat Idaho. In zo'n geval is het onmogelijk om een jury te vormen. En omdat het federaal gebied is heeft de staat er zelf geen rechtsmacht. Daarmee had hij een helder argument om te stellen dat mensen die in deze 130 vierkante kilometer van Amerika's oudste nationale park een misdaad begaan immuun zijn voor rechtsvervolging.

Advertentie

"Hoe meer ik erover las, hoe interessanter ik het vond," vertelde Kalt me toen ik hem belde op zijn kantoor in de stad East Lansing in Michigan. "Veel mensen zijn op zoek naar een maas in wet voor de zogenaamde 'perfecte misdaad'. Er zijn verschillende theorieën over, maar geografisch gezien is dit de enige plek waar het zou kunnen."

Kalt schreef het artikel in de twee weken voordat zijn vrouw beviel, en het Georgetown Law Journal publiceerde het in 2005. Maar omdat Kalt bang was dat het artikel mensen zou inspireren om een weekendje Yellowstone te boeken met hun minst favoriete mensen, besloot hij voor publicatie alvast een kopie te sturen naar het ministerie van Justitie, de openbaar aanklager in Wyoming en de juridische commissies van het Huis van Afgevaardigden en van de Senaat. Hij hoopte dat ze het gat zouden dichten voor hij zijn artikel zou publiceren. Dat zou kunnen, schreef hij aan ze, door Yellowstone in drie federale districten te verdelen. Het deel in Idaho zou bij Idaho horen, het deel in Montana bij Montana en het deel in Wyoming bij Wyoming. Hij stuurde ze zelfs een conceptwetsvoorstel. Dat was drie regels lang.

Maar Kalt ving bot. Uit de paar reacties die hij wel kreeg maakte hij op dat het niemand iets kon schelen. "Ik was naïef. Ik dacht dat als het Congres hiervan wist, dat ze het wel zouden fixen," vertelde hij me. "Maar in Washington is een goed idee niet genoeg reden om iets te doen."

Advertentie

"Mensen zijn altijd op zoek naar mazen in de wet die de zogenaamde 'perfecte misdaad' mogelijk maken."

Toen de paper gepubliceerd werd was er veel ophef in de media. De Washington Post schreef erover, de BBC, NPR en zelfs een Japanse krant. De in Wyoming woonachtige schrijver C.J. Box las erover en zag er een geweldig plot in voor zijn nieuwe roman.

"Mijn werk draait om mysteries, spanning en misdaad, dus het idee dat er een perfecte misdaadlocatie is, en ook nog eens bij mij in de buurt, was gewoon supervet," vertelde Box me aan de telefoon.

Zijn boek Free Fire haalde de New York Times-bestsellerlijst en is nog steeds populair. "Mensen vragen me er altijd naar, waar ik ook ben," zei Box. "Het boek wordt in heel Yellowstone goed verkocht. Het gaat als warme broodjes over de toonbank."

In zijn artikel betoogt Kalt dat het zelfs in deze moordzone moeilijk is om volledig vrijuit te gaan na een misdaad. Ten eerste moet de misdaad voor juryrechtspraak in aanmerking komen, want lichtere zaken kunnen met een boete of een korte celstraf worden afgedaan. Verder moet de misdaad zich volledig in het park afspelen, want als het ergens anders wordt bedacht, dan kan de dader in een ander district worden vervolgd voor iets als "samenzweren tot het plegen van moord". En zelfs als de misdaad van begin tot eind in het park plaatsvindt kan de dader aangeklaagd worden door nabestaanden van het slachtoffer. Tenslotte zijn er niet veel mogelijkheden om iemand iets aan te doen in een onbewoond en afgelegen gebied. Geen enkele weg verbindt dit deel van het park met de rest van Yellowstone.

Advertentie

"Al deze factoren maken deze locatie minder aantrekkelijk voor criminelen," geeft Kalt toe. "Ik kan me daarom moeilijk voorstellen dat iemand mijn theorie gebruikt en wegkomt met zijn of haar misdaad."

Toch is Kalt bezorgd over de afwachtende houding van het Congres ten aanzien van deze maas in de wet. "Ik ben minder bezorgd over het risico dan over de mogelijke schade als er iets gebeurt," zei hij. "Ik denk niet dat er iets gaat gebeuren, maar het zou erg zijn als het wel zo was. Als het Congres dit echt wilde oplossen dan zou dat zo geregeld zijn. Het is niet dat het moeilijk is. Ze hebben gewoon geen interesse."

Het Congres lijkt het daar niet mee eens te zijn. De woordvoerder van Senator Michael Enzi uit Wyoming vertelde me in een e-mail dat "Senator Enzi de zaak van de 'doodzone' in Yellowstone National Park aandachtig heeft bekeken, maar een simpele oplossing lijkt er niet te zijn." Senator Jim Risch van Idaho vertelde me dat het argument "sciencefiction" is en benadrukte dat de staat Idaho daar echt wel rechtsmacht heeft. "Dit is allemaal leuk en aardig en goed materiaal voor een mooi verhaal," zei hij, "maar ik verzeker je: de staten hebben daar rechtsmacht." (Maar deze rechtsbepaling stelt toch duidelijk dat "de Verenigde Staten de enige en exclusieve rechtsmacht zijn" in Yellowstone.)

Kalt is niet verbaasd dat wetgevers niets doen. "Ze doen nooit iets bij mogelijk dreigingen," zei hij. "Ze houden zich alleen bezig met zaken waar invloedrijke mensen uit hun achterban last van hebben."

Die passiviteit van de overheid doet wel iets met hem. "Mensen vragen vaak waarom ik dat artikel geschreven heb," legde hij uit. "Als je weet dat de overheid er niets aan doet, waarom breng je het dan ter sprake? Die vraag kan ik niet precies beantwoorden, behalve door te zeggen dat ik optimistisch ben en dat er misschien toch zo nu en dan iets goeds wordt gedaan met mijn inzichten."

Tot dat moment heeft Kalts theorie van de perfecte misdaad alleen nog een perfecte misdadiger nodig om hem uit te testen. Daarna zal de zaak wel behandeld worden. Helaas moet er dan eerst iemand sterven. Het is overigens niet alsof dat nog nooit gebeurd is in de nationale parken van Amerika. In 2015 werd een man doodgestoken in Great Smoky Mountains National Park, en in 2013 duwde een pasgetrouwde vrouw haar echtgenoot van een rots in Glacier National Park.

Toen Free Fire uitkwam nodigde de uitgever Kalt uit om een paar keer in Wyoming te komen spreken. Na een van zijn presentaties vroeg iemand uit het publiek of Kalt interesse had om samen naar het gebied in Idaho te rijden om foto's te nemen. Het is een mooi natuurgebied, vol dennenbomen, grizzlyberen en watervallen. Maar Kalt had geen interesse om de goden te verzoeken.

"Ik ga daar voor geen goud naartoe," zei hij. "Niet totdat dit gefixt is en daarna denk ik ook niet. De goden van de ironie zouden daar te veel lol mee hebben."