Er is steeds meer onderzoek naar de maximale hitte die mensen aankunnen

De extreme hitte die laatst in Canada en de Verenigde Staten heerste – op één plek werd het bijna 50 graden, en er vielen meer dan honderd doden – is volgens wetenschappers vrijwel zeker toe te schrijven aan klimaatverandering. Er wordt dan ook steeds meer onderzoek gedaan naar de maximale temperatuur die mensen aankunnen. Vorig jaar verscheen bijvoorbeeld een studie in Science Advances met de alarmerende titel: "The emergence of heat and humidity too severe for human tolerance."

Dit soort weersomstandigheden werden door klimaatmodellen eigenlijk pas halverwege deze eeuw voorspeld, maar ze zijn er nu al. Voor de bovengenoemde studie bracht Radley Horton – onderzoeker aan het Lamont-Doherty-observatorium van de Columbia-universiteit – samen met zijn collega’s weergegevens bijeen vanuit de hele wereld, daterend uit de periode tussen 1979 en 2017. Ze vonden meer dan 7000 zogeheten ‘nattebolomstandigheden’, die voor mensen dodelijk kunnen zijn. Nattebolomstandigheden staan voor het punt waarop er dusdanig veel vocht en hitte is dat je lichaam niet meer af kan koelen door de warmte uit te zweten. Dit soort omstandigheden zijn vooral gemeten in China, Zuidoost-Azië, de oostkust van de Verenigde Staten en de Golfstaten, zoals te zien op deze kaart.

Bij nattebolomstandigheden is de relatieve luchtvochtigheid boven de 90 procent en ligt de temperatuur op minstens 31 graden Celsius, aldus de studie. Uit het onderzoek bleek dat het menselijk lichaam in essentie niet tegen dit soort omstandigheden is opgewassen wanneer het warmer is dan 35 graden – en dat mensen die normaal gesproken heel gezond zijn dan een grotere kans lopen om te overlijden.

“Zelfs als ze kerngezond zijn, in de schaduw zitten, geschikte kleren dragen en toegang hebben tot een eindeloze hoeveelheid water,” zegt Horton. “Als er maar genoeg vocht in de lucht hangt, is het thermodynamisch gezien onmogelijk om te voorkomen dat het lichaam oververhit raakt.”

Het onderzoek kreeg steun van de National Oceanic and Atmospheric Administration, een overheidsinstantie die zich bezighoudt met meteorologie en oceanografie. Dat betekent dus dat de Amerikaanse regering actief wil onderzoeken bij welke weersomstandigheden gezonde mensen doodgaan. “Op sommige locaties zijn al combinaties van hitte- en vochtextremen vastgesteld die boven het limiet zijn van wat mensen aankunnen,” aldus een persbericht van de NOAA. 

Zweten is heel belangrijk om warme dagen door te komen. Eenmaal op het huidoppervlak kunnen zweetdruppels zo heet worden dat ze in een gas veranderen en oplossen, waardoor de warmte verdwijnt en de lichaamstemperatuur laag blijft.

Het probleem is alleen dat de atmosfeer niet eindeloos veel vocht op kan nemen: water kan alleen in gas worden omgezet als de lucht droog genoeg is om het op te nemen. Onder vochtige omstandigheden kan zweet minder makkelijk opgaan in de atmosfeer dan wanneer het droog is, zegt Horton. Daarom is het wat temperatuur betreft eigenlijk beter toeven in een woestijn dan in een tropisch regenwoud.

“Er moet verschil zitten tussen het menselijk lichaam en de omgeving, en als de lucht al veel vocht vasthoudt is dat er gewoon niet,” zegt Horton. “Dan kan je lichaam het vocht niet kwijt.”

Wanneer het vochtig is, blijft het water dat ons lichaam uitstoot daar gewoon zitten. Het wordt steeds heter en verdampt niet. (Denk ook aan wat er gebeurt in een stoomcabine, waarin je lichaam juist vocht opvangt, totdat de hitte zo overweldigend wordt dat je de ruimte moet verlaten.) Er zijn steeds meer plekken die dit punt naderen. In het zuidoosten van de Verenigde Staten, de Golf van Mexico en het noorden van Australië stijgen de nattebolomstandigheden behoorlijk.

Matthew Lewis, directeur communicatie bij de belangenorganisatie voor huisvesting California YIMBY, tweette laatst dat nattebolomstandigheden binnenkort een grote rol zouden kunnen spelen bij klimaatmigratie. “Veel van de plekken op aarde waar mensen momenteel leven, zijn onbewoonbaar aan het worden,” zei hij. “Ze zullen moeten verhuizen.” 

Wat hem betreft moeten nattebolomstandigheden ook voortaan worden opgenomen in het weerbericht, zoals dat soms ook al gebeurt met luchtkwaliteit en -vochtigheid. Horton zegt dat gevoelstemperaturen hier nog het dichtst bij in de buurt komen, maar die worden niet overal volgens dezelfde maatstaven gemeten, wat tot verwarring kan leiden.

“Het feit dat er niet één standaard is die iedereen gebruikt, en dat de meeste mensen niet precies zouden kunnen uitleggen wat het inhoudt, wijst erop dat er nog genoeg werk aan de winkel is,” zegt hij.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE US.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.