De TU Delft heeft een vliegtuig ontwikkeld als 'redmiddel' voor klimaatopwarming

De kans dat wereldleiders de opwarming van de aarde tot 2 graden weten te beperken, zoals in het Klimaatakkoord van Parijs staat, is waarschijnlijk erg klein. Zo waren er vorige week geruchten dat Donald Trump onder het klimaatakkoord van Parijs uit wil komen. Daarom zoeken sommige wetenschappers naar een noodoplossing die ingrijpen in het klimaat mogelijk maakt: geo-engineering. Op dit gebied zijn al meerdere initiatieven en daar komt nu ook een Nederlandse bij. Studenten van de TU Delft onderzochten namelijk de mogelijkheid om aerosolen in de stratosfeer te injecteren om zonlicht te weerkaatsen.

In de huidige klimaatmodellen is te zien dat onze reactie op de opwarming van de Aarde mogelijk niet snel genoeg zal worden uitgevoerd. We hebben meer tijd nodig en die tijd kunnen we krijgen door de temperatuurstijging tijdelijk te stoppen met een klimaatinterventie.

Een belangrijk idee voor het tijdelijk stopzetten van de opwarming heet 'Solar Radiation Management' (SRM): het weerkaatsen van inkomend zonlicht om opwarming te vermijden. Om dat uit te voeren worden er aerosolen in de stratosfeer geïnjecteerd. Dit zorgt voor stratosferische wolken die een deel van het zonlicht weerkaatsen en daarmee warmte tegenhouden. Eigenlijk wordt er een soort vulkaan nagebootst: er blijft een langdurige nevel hangen in onze stratosfeer.

De studenten van TU Delft keken naar de praktische aspecten van dit plan. Om de aerosolen zo efficiënt mogelijk naar de stratosfeer te brengen, ontwierpen de studenten een speciale 'Stratospheric Aerosol Geoengineering Aircraft' (SAGA). Deze kunnen jaarlijks de benodigde 5 megaton aerosolen naar tussen de 18,5 en 19,5 kilometer hoogte brengen. Om deze hoeveelheid naar de stratosfeer te brengen zijn 344 onbemande vliegtuigen nodig, die in totaal 572 vluchten per dag maken.

Er is €87,7 miljard nodig voor het opzetten van het project (waaronder €9,3 miljard aan ontwikkelingskosten en €44,3 miljard voor de uitvoering). Daarna is er jaarlijks ruim €10 miljard, waaronder €6,2 miljard aan brandstof, nodig voor de uitvoering. De internationale gemeenschap zou voor deze bedragen garant moeten staan. Dat lijkt veel geld, maar dat valt volgens de studenten wel mee als je kijkt naar de kosten waar opwarming van de Aarde voor zorgt. Er zijn talloze onderzoeken waaruit blijkt dat klimaatverandering deze eeuw grof geld gaat kosten. Dit komt onder meer door de extreme weersomstandigheden, minder inkomsten voor mensen die worden getroffen door de hoge temperaturen, droogte en andere gevolgen van klimaatverandering.

Voordat je nu meteen denkt: oh, dus we hoeven ons niet zo'n zorgen te maken over de opwarming van de Aarde – dat moeten we zeker wel. Dit laatste redmiddel is namelijk helemaal niet goed voor de planeet. "Afgezien van het verloren gaan van de blauwe hemel heeft SRM potentieel ernstige gevolgen voor het milieu," zegt Steve Hulshoff, begeleider van dit studentenproject. Deze ingreep is dus echt alleen een optie als we met onze rug tegen de muur staan. Hulshoff zegt daar verder over: "Als we daar [het stoppen van de opwarming] wereldwijd niet in slagen en de temperaturen stijgen tot gevaarlijke hoogten, dan zou het een optie kunnen zijn om methodes voor geotechnologie zoals SRM te gebruiken om de temperatuurstijging te stoppen. Maar dan alleen als laatste redmiddel."

Er zijn op dit moment nog wel wat problemen met dit laatste redmiddel. Zo is het niet bekend wat de invloed zal zijn op ons ecosysteem en bestaat er zelfs de kans dat het probleem wordt verergerd door de temperatuurstijging tijdelijk stoppen. Het is dus niet zo dat het plan eventueel morgen ten uitvoering kan worden gebracht. Voorlopig zal er door de TU Delft de komende jaren nog onderzoek naar het plan worden gedaan.

Ondanks de onzekerheden rondom SRM is het wel een fijne gedachte dat er nog een laatste redmiddel is voor de wereld. Daarnaast zijn er ook veelbelovende geo-engineeringinitiatieven: zo wil

een groepje gepensioneerde wetenschappers wittere wolken maken

en leeft het idee

om koolstof met enorme zuigmachines uit de atmosfeer te zuigen

. Maar mochten al deze initiatieven niet snel genoeg werken om de opwarming effectief te bestrijden, dan hebben we altijd nog het plan van de Delftse studenten achter de hand.