Trump escaleert de drone-oorlog volledig, en niemand let op

Op zijn eerste werkdag als president wordt tijdens een bezoek aan het hoofdkantoor van de CIA meteen duidelijk hoe Trump de Amerikaanse drone-oorlog voortaan wil gaan voeren.

Als het hoofd van de drone-operatie van de CIA hem uitlegt hoe zij het aantal burgerslachtoffers zo veel mogelijk proberen te beperken, lijkt Trump “niet onder de indruk,” schrijft de Washington Post . De voormalige realityster bekijkt het filmmateriaal van een drone-aanval in Syrië. In de video zie je hoe de CIA wacht met vuren totdat het doelwit zijn huis, waar hij samen met zijn familie verblijft, verlaat en hij op veilige afstand is voor ze overgaan op de aanval.

“Waarom wachtten jullie?” vroeg Trump, vertelt iemand die bij de vergadering aanwezig was. Als presidentskandidaat zei Trump in 2015 tegen Fox & Friends dat het bestrijden van terroristen betekent dat je “hun families ook moet aanpakken.” Dat kan verklaren waarom hij op de video reageerde met deze woorden – al had de CIA-agent ervoor net uitgelegd dat ze bewust zo voorzichtig te werk gaan om zoveel mogelijk burgers te sparen.

Sindsdien heeft de regering-Trump stilzwijgend het aantal drone-aanvallen op strijders in Jemen, Somalië en Afghanistan gigantisch opgeschroefd. En om de weg vrij te maken voor verdere escalatie van de zijn drone-oorlog, heeft Trump veel van de veiligheidsmaatregelen van Obama, die probeerde zo veel mogelijk burgers te sparen, opzijgeschoven.

Een van die maatregelen is dat het verplicht is om te checken of burgers gevaar lopen om geraakt te worden bij een luchtaanval. “Alle restricties op drone-aanvallen die door Obama zijn opgelegd, zijn vervolgens door Trump versoepeld of volledig opgeheven,” zegt Andrew Cockburn, auteur van Kill Chain, een boek over drone-aanvallen.

In 2017 voerde het Amerikaanse leger en de CIA minstens 161 luchtaanvallen op Jemen en Somalië uit. Dat blijkt uit statistieken van het Britse Instituut voor Onderzoeksjournalistiek (BIO), dat officiële data en nieuwsberichten verzamelt van luchtaanvallen over de hele wereld.

De meeste aanvallen in Somalië en Jemen worden uitgevoerd met zogenaamde hunter-killerdrones. Het Pentagon en de CIA zijn steeds meer afhankelijk van deze onbemande vliegmachines, omdat deze toestellen lange afstanden vliegen en meer dan twaalf uur boven een gevechtsgebied kunnen blijven “rondhangen”. Crews van twee besturen op afstand om de beurt de killer-drones via een satelliet vanuit een legerbasis op Amerikaanse grond. Deze mensen lijden steeds vaker aan psychische problemen door deze “joystick-oorlog” op afstand. Volgens psychologen kan dit soort oorlogsvoering leiden tot “moral injury” – problemen die ontstaan als soldaten hun eigen morele grenzen moeten overschrijden.

Het aantal luchtaanvallen – 161 – dat Amerika op Somalië en Jemen uitvoerde is sinds 2016 verdriedubbeld. En ook dit jaar blijft het aantal drone-aanvallen toenemen. Het BIO telt op dit moment minstens 15 Amerikaanse aanvallen op Somalië en 27 op Jemen. Hierbij werden 81 mensen gedood en volgens het BIO zijn tenminste 10 daarvan onschuldige burgerslachtoffers.

In Afghanistan verdubbelde het aantal luchtaanvallen in 2017 ten opzichte van 2016, en daalde weer licht in 2018, volgens officiële statistieken die Motherboard van het Amerikaanse leger kreeg. In 2016 werden 615 luchtaanvallen uitgevoerd, in 2017 1248 en tussen januari en mei in 2018 waren dat er 353.

De hevigheid van de aanvallen neemt ondertussen sterk toe. De Amerikaanse luchtmacht bestookte Afghanistan in 2016 met 1337 bommen en rakketten. In 2017 waren dat er 4361 en in de eerste vijf maanden van 2018 al 2339.

Het Amerikaanse leger weigert vrij te geven hoeveel van deze luchtaanvallen werden uitgevoerd door drones. Maar in januari 2018 stuurde de luchtmacht drie squadrons Reapers naar Afghanistan. Dit maakt het de grootste vloot drones die Amerika ooit heeft gehad. (In een gemiddeld squadron vliegen een stuk of twaalf drones.)

En weer vielen er burgerslachtoffers. In de eerste negen maanden van 2017 registreerde een de VN in Afghanistan “466 burgerslachtoffers (205 doden en 261 gewonden), een stijging van 52 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2016.”

De laatste vier Amerikaanse presidenten hebben allemaal hun eigen drone-oorlog gevoerd. In 2000 begon het Amerikaanse leger de op afstand bestuurbare Predator-drones uit te rusten met wapens. Dit was onder het bewind van Bill Clinton, die hoopte om hiermee Al Qaida-leider Osama Bin Laden te pakken in zijn schuilplaats in Afghanistan.

Clintons opvolger George W. Bush breidde het droneleger verder uit met nieuwe Predator- en Reapermodellen om daarmee tegen Al Qaida, de Taliban en strijders in Somalië en de Filipijnen te vechten.

Tijdens de regering-Obama werden drones vaker en op meer plekken ingezet. In de laatste jaren van zijn presidentschap richtte Obama de aanvallen op IS-strijders in Irak en Syrië en mogelijke militanten in Libië.

Nu is de beurt aan Trump om een steeds dodelijker leger onbemande oorlogsvoertuigen te leiden. In maart 2018 kwam het leger met

een nieuwe vloot van 220

vernieuwde Reaper-modellen. De CIA onderhoudt zijn eigen vloot, die in 2014

ongeveer 80

Predators of vergelijkbare drones telde.

Maar de enige reden dat Trump nu zoveel drone-missies in Somalië en Jemen kan uitvoeren, is omdat IS in Irak en Syrië bijna helemaal is verslagen, zegt Chris Woods, schrijver van Sudden Justice, een boek over drone-oorlogen. “Amerika heeft maar een beperkt aantal drones beschikbaar,” legt hij uit.

In 2015 meldt het leger dat ze het aantal drone-missies willen verminderen, zodat de drone-piloten kunnen rusten en trainen. “We gaan terug naar een niveau dat we ons kunnen veroorloven en waarbij we kunnen trainen. Dat moet goed genoeg zijn,” vertelde Kolonel James Cluff, officier van de afdeling die drone-piloten traint, mij destijds.

Maar toch. Er is geen land geweest dat zijn de drone-operaties ooit echt op een lager pitje heeft gezet. Zodra een land drones tot zijn beschikking heeft, zullen ze er ook maximaal gebruik van maken, zegt Woods. Deze vliegmachines bieden zoveel extra mogelijkheden. Er zal altijd veel vraag naar zijn.

Anders gezegd: drones zijn de grootste groeimarkt van de oorlogsindustrie. En het is Trump die de trend blijft voortzetten.

Volg Motherboard op Facebook, Twitter en Flipboard.