Zo werd een gibbon na jaren eenzame opsluiting toch spontaan zwanger

Twee jaar lang was een dierentuin in het zuiden van Japan in de ban van een mysterie: hoe raakte Momo, een gibbon die alleen in haar afgesloten kooi leeft, zwanger?

De 12-jarige withandgibbon leefde altijd alleen en kreeg nooit gezelschap. Sommige van haar buren zijn mannetjes, maar alle kooien zijn gescheiden door stevige tralies en gekarteld kippengaas. Het was voor de verzorgers ondenkbaar dat ze door de twee lagen barrières heen konden paren. Momo beviel in 2021 echter van een nog naamloos gibbon-baby’tje met zwart haar en wit bont rond zijn gezicht.

Met behulp van DNA-tests hebben de dierenverzorgers nu de vader van de babygibbon eindelijk geïdentificeerd. En ze zouden ook hebben ontdekt hoe de ouders van de aap elkaar ontmoet hebben.

De Kujukushima Zoo & Botanical Garden maakte dinsdag de identiteit van de vader bekend, nadat een onderzoeker het DNA van ontlasting- en haarstalen had geanalyseerd, die vorig jaar van Momo, haar kind, en vier mogelijke vaders waren verzameld. De vader van de baby is Itoh, een 34-jarige behoorlijk lenige gibbon.

"Het kostte ons twee jaar om erachter te komen omdat we niet dichtbij genoeg konden komen om DNA-monsters te nemen - Momo was erg beschermend over haar kind," vertelt Jun Yamano, de opzichter van de dierentuin, aan VICE World News.

Maar daardoor bleef één brandende vraag onbeantwoord: als ze nooit direct contact heeft gehad met Itoh, hoe is ze dan zwanger geraakt?

De dierentuin heeft geen harde bewijzen zoals bewakingsbeelden, maar Yamano denkt dat het contactpunt van de apen waarschijnlijk een gaatje in de muur was. Een gaatje van negen millimeter doorsnee.

In de dierentuin worden Momo en Itoh 's ochtends en 's middags om beurten tentoongesteld in een ruimte recht tegenover Momo's kooi. De twee ruimtes zijn gescheiden door een tussenschot - een geperforeerde plank - dat zou moeten voorkomen dat de apen elkaar ontmoeten. 

Maar geen plankje is bestand tegen de liefde. Of lust.

"We vermoeden dat ze, op een van de dagen dat Itoh in de tentoonstellingsruimte was, hebben gepaard door dat gat," zei Yamano.

Zulke paringsgewoonten zijn bijzonder, zei hij. Normaal paart de dierentuin gibbons pas nadat ze veel moeite hebben gedaan om de apen vertrouwd te maken met elkaar.

In het wild kiezen gibbons hun partners uit op basis van uiterlijk, sociaal gedrag, hun stemgeluid en bijvoorbeeld de complexe liedjes die ze zingen. De dierentuin heeft niet verteld hoe Itoh Momo uiteindelijk wist te verleiden.

Nu het mysterie is opgelost, hoopt Yamano dat Itoh bij Momo en hun kind kan intrekken. "Ze moeten eerst aan elkaar wennen. Maar hopelijk leven ze uiteindelijk samen als één familie," zei hij. 

Om ongewenste zwangerschap te voorkomen heeft de dierentuin de geperforeerde scheidingswand nu vervangen door een barrière zonder openingen, aldus Yamano.

Dit stuk verscheen oorspronkelijk op VICE US.