De Britse reptielen-complotdenker David Icke mag de hele EU niet meer in

De Nederlandse overheid heeft de controversiële Britse complotdenker David Icke verboden om Nederland en vrijwel de hele EU binnen te komen omdat hij een dreiging zou zijn voor de openbare orde, werd door ambtenaren bekendgemaakt.

Icke, een voormalig voetballer en sportverslaggever die ook een van ‘s werelds meest prominente complotdenkers is, stond gepland om in Amsterdam te spreken op een “vredesdemonstratie” georganiseerd door een Nederlandse samenzweerdersgroep De demonstratie zou tegen de oorlog in Oekraïne, de overheid en de energieprijzen zijn. RTL Nieuws schreef dat het besluit werd genomen na overleg tussen de immigratiedienst, de politie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. 

Icke bevestigde het inreisverbod door een scan van de brief van 5 pagina’s afkomstig van de immigratiedienst op zijn website te plaatsen. Daarin stond dat het inreisverbod twee jaar lang geldig was in de hele visumvrije Schengenzone, waar 26 landen bij horen. Verder stond er in de brief dat het verbod was ingesteld omdat er zorgen waren dat zijn aanwezigheid op de demonstratie in Amsterdam zou kunnen leiden tot “een verstoring van de openbare orde”. 

Icke, die sinds de pandemie één van de voornaamste stemmen in de wereldwijde “vrijheidsbeweging” van corona-complotdenkers is geworden, stond gepland om de toespraak te houden tijdens een demonstratie georganiseerd door Samen Voor Nederland, een groep die is opgekomen tegen de coronamaatregelen.  

Ciaran O’Connor, een senior analyticus bij het Institute for Strategic Dialogue, zei dat de groep bekend was geworden door het “promoten van ongegronde en onjuiste complottheorieën en beweringen over de Great Reset (een plan van het World Economic Forum om de wereldeconomie na de pandemie duurzaam op te bouwen), COVID-19, of de invasie van Oekraïne.” Hij zei dat de groep regelmatig extreemrechtse politiek en complotideologieën promoot, en dat ze premier Mark Rutte met regelmaat een dictator noemen.

De brief van de immigratiedienst refereerde ook naar de antisemitische overtonen van Ickes kenmerkende complottheorie – dat de wereld stiekem in controle is van een globale elite van reptielen die van vorm kunnen veranderen en kinderen opofferen. 

“Volgens sommige critici zijn de reptielen een metafoor voor een (deels Joodse) elite die een geheime, almachtige wereldorde vormt en in alle delen van de maatschappij is doorgedrongen,” stond er in de brief. 

Niet alle leden van de elite die door Icke zogenaamd reptielen worden genoemd zijn Joods, zoals bijvoorbeeld de leden van het Britse Koningshuis, maar veel wel. Hij heeft meerdere keren geclaimd dat hij niet antisemitisch is, en beweert dat hij geen campagne voert tegen een specifieke bevolkingsgroep, maar juist tegen een groep reptielen van buitenaardse komaf die zich voordoen als mensen. 

Maar experts die complotbewegingen volgen zeggen dat Ickes ideologie erg lijkt op eeuwenoude smaad jegens Joodse mensen. 

Ze zeggen dat het een ideologie is die meer aanhang heeft gekregen sinds het begin van de pandemie, wat heeft geleid tot een explosie aan complottheorieën over zogenaamde globale elites die een Nieuwe Wereldorde willen creëren. Een prominent voorbeeld is de QAnon complottheorie, die stelt dat de elite kinderen martelt om een substantie genaamd adrenochrome uit hun bloed te oogsten.

Joe Ondrak, onderzoekshoofd bij Logically, een organisatie die strijdt tegen online misinformatie, zegt dat Ickes profiel sinds de pandemie “internationaal groter was dan ooit tevoren.” 

Sinds de uitbraak van COVID-19 heeft Icke “een belangrijke rol gespeeld in het opjutten van complotdenkers in het VK,” zei hij. Hij vond een gretig publiek voor zijn commentaar van “vaag eufemistisch antisemitisme, wereldheerschappij door middel van vervalsing, anti-vaccinatie, en menselijke onderwerping.”

Ondanks dat zijn interviews al vroeg in de pandemie van YouTube zijn gehaald, wist hij zichzelf neer te zetten als een “centraal figuur in het globale antivaccinatie-, anti-lockdown-, en nu algemene samenzweerderige ‘vrijheidsnetwerk’.” Icke sprak al regelmatig op demonstraties in de kringen van antivaccinatie- en corona-complotdenkers; zijn zoon, Gareth Icke, volgde in zijn voetstappen en is een online media-outlet gestart, Ickonic, die complottheorieën promoot.

Donderdagavond betuigde Gareth Icke op Twitter zijn ongeloof over zijn vaders inreisverbod naar Nederland. “Het is pap verboden om Nederland binnen te treden. Nul veroordelingen, nul misdrijven gepleegd. Verbannen door de overheid. Wow.”

Maar experts zeggen dat het gevaar achter Ickes complotideologieën duidelijk is. 

“Gezien Icke sinds het begin van de pandemie allerlei soorten corona-complottheorieën heeft aangehaald, is het zeker mogelijk dat zijn beweringen blijvende schade aanrichten in Nederland,” zei O’Connor. 

Ondrak zei dat het inreisverbod een indicatie is van het groeiende bewustzijn van overheden omtrent het gevaar van onvoorspelbare samenzweringsgroepen. 

“Hoewel sommige complottheorieën onschadelijk zijn, en het vermogen om zulke ideeën te bespreken een indicatie is van een gezonde maatschappij, kan heimelijk antisemitische speculatieve fictie zoals die van Icke al snel leiden tot zwaardere en extremere denkbeelden.” 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE World News. 

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.