Honderden kilometers onder onze voeten ligt een ondergrondse bergketen met toppen zo hoog als de Himalaya. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek dat vorige week in Science werd gepubliceerd.Het lukte de wetenschappers om een glimp van het kolossale gebergte op te vangen door gegevens over seismische golven van een aardbeving in Bolivia in 1994 te analyseren.De aardmantel is een dichte laag gesteente die vooral uit silicaten bestaat. De mantel begint vlak onder de aardkorst en reikt tot aan de kern van de aarde, waarmee het ongeveer 84 procent van de massa van onze planeet vertegenwoordigt. 660 kilometer onder het oppervlak ligt een grens – de 660-kilometer-discontinuïteit – waarmee de mantel in een bovenste en onderste laag wordt verdeeld.Wetenschappers wisten al dat het gesteente in de mantel op deze plek een stuk ruwer en dichter is dan in de lagen eromheen, maar het lukte niet eerder om de specifieke topografie van deze grens in kaart te brengen. En dat terwijl gedetailleerde informatie over de grens zou kunnen helpen om de vele mysteries rond de aardmantel te ontrafelen – zoals de vraag hoe de bovenste en onderste laag in elkaar overlopen. Om hierachter te komen, besloten de wetenschappers het grensgebied nog eens goed te bestuderen.Een van de weinige manieren om in de aarde te kijken, is met behulp van seismische golven. Dit zijn energiegolven die door de planeet reizen tijdens grote schokken, zoals aardbevingen of de inslag van een asteroïde. Wanneer de golven verschillende texturen, mineralen en structuren raken, kaatsen ze op dezelfde manier terug als lichtgolven op objecten. Dit levert een ruw beeld op van de binnenkant van de aarde.“Er zijn behoorlijk hevige aardbevingen voor nodig om seismische golven door de mantel en de kern te laten reizen, tegen de 660-kilometer-discontinuïteit te laten botsen en vervolgens weer terug te laten keren naar de korst,” schrijft Jessica Irving, geofysicus aan Princeton University en coauteur van het onderzoek, in een e-mail aan Motherboard.De aardbeving die 25 jaar geleden in Bolivia plaatsvond is de op een na krachtigste ooit gemeten. Met een 8,2 op de schaal van Richter voldeed-ie dus perfect aan de eisen van de onderzoekers.Het team maakte vervolgens gebruik van de Tiger-cluster, een groep supercomputers van Princeton, om de metingen van de aardbeving te analyseren en de grensstructuren te reconstrueren.Hoewel het statistische model dat in het onderzoek werd gebruikt geen exacte hoogten kon bepalen, zijn de bergtoppen aan de grens volgens hoofdauteur Wenbo Wu “hoger dan de Rocky Mountains of de Appalachen.”“Ik kan je helaas geen schattingen van de afmetingen geven,” zegt Irving over het formaat van het gebergte. “Maar de bergen in de 660-kilometer-discontinuïteit zijn mogelijk groter dan Mount Everest.”Het gebergte zou deels gecreëerd kunnen zijn door een opeenstapeling van oude stukken zeebodem die in de mantel zijn gezogen, om vervolgens af te dalen naar de grens. Dit betekent dat oude overblijfselen uit de kinderjaren van onze planeet daar nu worden bewaard in de vorm van gigantische hopen steen.Nu onze seismologie- en supercomputertechnieken zich steeds verder ontwikkelen, hopen wetenschappers snel meer te kunnen leren over de mantelbergen in onze planeet.“Ik denk dat toekomstig onderzoek ons meer zal kunnen vertellen over deze bergen en de manier waarop ze door de planeet heen verspreid liggen,” zegt Irving. “We weten immers al dat sommige delen van de 660-kilometer-discontinuïteit een stuk minder heuvelachtig zijn dan andere.”Het nieuwe onderzoek is niet alleen interessant in discussies over hoe de aarde zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld, maar geeft mogelijk ook nieuwe inzichten in de manier waarop andere planeten zijn gevormd.
Advertentie
Advertentie