FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Heeft mijn studie wel zin gehad?

Ik was net als Daan de melancholische Maagdenhuisbezetter niet voorbereid op een wereld na de stoommachine.
Screenshot via Facebook

Daan Doeleman vertolkte vandaag het ongemak van een generatie. Kijk maar:

Hij las vandaag op de Facebook van Tegenlicht zijn aanklacht tegen het kapitalisme voor vanuit het perspectief van een teleurgestelde student. Tegenlicht staat aan het einde van het studiejaar stil bij de vraag: "Heeft onze wetenschappelijke opleiding zin gehad?" En Daan heeft daarover zijn twijfels. Ik kan dat wel begrijpen.

Ik liep rond met exact dezelfde vraag toen ik met een bachelor geschiedenis op zak uit eten werd genomen door een trotse vader. "Heb je dan echt niks geleerd?" vroeg hij wanhopig toen we bij de pasta vongole waren aangekomen en de geveinsde feestvreugde allang was vervlogen.

Advertentie

"Mwoah. Niet echt. Iedereen die zich drie maanden inspant leert ongeveer hetzelfde," zei ik met dezelfde toon als Rita Verdonk toen ze zei "Ik heb wel eens iets gezien dat me meer deed." Ik heb sindsdien niet meer zoveel pijn berokkend als toen. Alle hoop. Alle mooie verhalen uit zijn studententijd. Alles was op niets uitgelopen, want de mijne was zo alledaags als wat.

Mijn verwachtingen waren ook gewoon te hoog gespannen. Ik kan me nog herinneren dat ik de binnenplaats van de UvA opliep. Mijn vader had er gewerkt, en als kleine jongen mocht ik wel eens mee naar zijn kantoor. Het was de tijd dat docenten van de UvA mensen ontvingen aan eikenhouten tafels in grote kantoren (mijn vader wel), met uitzicht op grachten en grote beelden en bustes naast de printer – vaalwitte monsters hoger en breder dan ik.

Het enige dat ik begreep was de broodjesman die mij witte bolletjes kaas gaf. Serieus, nog voordat ik een dag had gestudeerd, was mijn beeld van studeren net zo nostalgisch als Jan Terlouw is over de jaren 50. Dat duurde ongeveer drie weken, de teleurstelling net iets minder dan drie jaar.

Ik beeld me in dat Daan Doeleman ook met hoge verwachtingen het plein opliep drie jaar geleden. Want inmiddels belichaamt hij teleurstelling. Hij is een student die had gedacht meer uit zijn studie te kunnen halen dan fysiek en geestelijk mogelijk is. De romantische held die ergens aan het einde van de 19de eeuw is blijven hangen en zijn papers over oude romantische helden moest inleveren bij een algoritme, is zelf ook nauwelijks meer dan een studentnummer. Het mijne was 5847664.

Advertentie

De werkelijkheid is natuurlijk dat zijn alfastudie hem niet heeft voorbereid op de wereld van na de stoommachine. Zijn idealen, net als de mijne toen, zijn gebaseerd op het denkgerei van mannen die met paard en wagen naar hun werk gingen. Zijn ideale universiteit, is een universiteit die zich "niet laat leiden door financiële prikkels," maar door "vakinhoudelijke keuzes van docenten en studenten."

"De kloof tussen mijn idealen en de werkelijkheid wordt steeds groter," zegt hij. Universiteiten pompen "zoveel mogelijk" studenten "zo snel mogelijk" door het systeem heen, terwijl we juist meer tijd nodig hebben "om ons te laten leiden door onze interesses." In het filmpje zie je eventjes een student uit de jaren 40 voorbijkomen. Om daar weer naar terug te keren, strijdt hij voor decentralisatie en democratisering. Studenten en docenten moeten meeregeren. Samen moeten ze de kaak van het kapitalisme openbreken en omverwerpen. Zijn revolutie was met de Maagdenhuisbezetting in 2015 bijna werkelijkheid geworden. Bijna.

"Nu, drie jaar later, kijk ik terug met teleurstelling en desillusie. We kwamen voor radicale verandering, maar we moesten tevreden zijn met inspraak over stopcontacten in de bibliotheek en broodjes humus in de kantine." Deze woorden worden vervolgens afgelost door een plaatje van Karl Marx met zijn hoofd in zijn handen.

Studenten zijn wel vaker een beetje naïef. Het lijkt bijna de bedoeling om je zo min mogelijk van echte wereldse obstakels aan te trekken: economie en technologie enzo.

Advertentie

Het is een droomwereldje dat bijna altijd leidt tot een ruwe ontwaking. Ik voelde een beetje hetzelfde die avond bij mijn vader aan tafel. Om mij heen zag ik een hoogtechnologische wereld aan mij voorbijsnellen, terwijl mijn meest recente les mij had geleerd 13e eeuwse kunst op te zoeken in een papieren naslagwerk. Ik moest ingewikkelde codes onthouden, terwijl vrienden codes leerden schrijven waardoor ze niets meer hoefden te onthouden.

Nu vraagt hij zich af of zijn studie zin heeft gehad, terwijl er nog 300 mensen met exact dezelfde bul opzoek moeten naar die ene low-tech baan. Niet zo gek dat hij pleit voor nog meer tijd. Eigenlijk wil hij weer terug naar hoe het vroeger was. De romantische held, in een snelle wereld die in een continue staat van technologische verandering en ontwrichting verkeerd.

Good luck.

Volg Motherboard op Facebook, Twitter en Flipboard.