Waarom zijn 3D-films nog steeds een ding?

Nu de nieuwigheid er vanaf is zijn de meeste critici het wel met elkaar eens: de 3D-filmervaring is waardeloos. Op z'n best is het een gimmick, in het slechtste geval een hoofdpijn-opwekkend misbaksel. Toch blijft Hollywood ze maar maken.

Het simpele antwoord waarom ze dat blijven doen is natuurlijk geld. Oude films kunnen van een goedkoop glazuurlaagje worden voorzien. Bioscoopkaartjes kosten 2,50 meer dan 'gewone' kaartjes. Etcetera.

Het probleem is dat 3D op geen enkele manier het kijkplezier verhoogt. Ik was blij toen ik laatst Jungle Book zag in 2D: wat een felle kleuren. Wat een detail. En is het niet fijn om zo nu en dan even om je heen te kijken?

Er zijn waarschijnlijk veel mensen die 3D tof vinden. En inderdaad: heel soms verhoogt het de actie aanmerkelijk. maar uit een Amerikaans onderzoek blijkt dat maar een derde van de kijkers probleemloos met een bril in de bios zit. En zeven procent kan letterlijk niet meer kijken van de hoofdpijn.

Het verschil zit hem in 'echte' 3D films die geschoten zijn met stereoscopische camera's, en nep-3D dat in de post-productie is aangebracht als een, daar is het woordje weer: glazuurlaagje.

In het eerste kamp zijn films als Avatar en Gravity. De tweede groep bestaat vooral uit veel superheldenfilms. In het laatste geval heeft 3D geen enkele meerwaarde. Het heeft zelfs over het algemeen een negatief effect op de kwaliteit van een film. De snelle cuts in een actiefilm zijn niet gemaakt om 'beleefd' te worden, zo als bijvoorbeeld een vista in Avatar dat wel is. Je ogen houden het niet bij, waardoor veel mensen de bioscoop verlaten met koppijn.

In een studie uit 2013 blijkt dat veel mensen last hebben van deze negatieve gevolgen. 3D conversie maakt films ook donker, en minder scherp. En terwijl studiobazen er steeds meer 3D films uitpompen, zijn er minder bezoekers. Mensen zijn moe van de opgedrongen rage. Zelfs James Cameron, die met Avatar het 3D tijdperk aftrapte, klaagt dat er te veel 3D-rommel op de markt is. "3D is een top down, studio gedreven proces om geld te verdienen," zei hij op een tech-forum.

Betekent dat het einde van 3D? Waarschijnlijk niet. De technologie bestaat al sinds de jaren twintig en beleeft sindsdien periodiek een opleving. Voor het eerst in de jaren vijftig, toen televisie de bioscoop begon te verdringen. Toen in de jaren tachtig. En met de introductie van IMAX in 2004 opnieuw.

Het lijkt er op dat we het idee volledig ondergedompeld te worden in een andere wereld maar niet los kunnen laten.