Wetenschappers ontdekken een zeldzame nieuwe amfibie in de moerassen van Florida

Al tientallen jaren duiken er vreemde sirenes op in de troebele wateren van Florida en Alabama in de Verenigde Staten. De dieren zijn glibberig, hebben een puntige snuit, een lijf vol vlekken, twee voorpoten en sierlijke pluimpjes als kieuwen.

Net als de mythen van vroeger, betoveren ze iedereen die naar ze op zoek gaat. Locals noemden ze ‘luipaardalen’, maar deze sirenes behoren tot de familie van watersalamanders, de Sirenidae.

Tot nu toe waren de waterwezens een mysterie. Maar doordat wetenschappers deze salamander eindelijk goed hebben bestudeerd, heeft het dier ook eindelijk een echte naam gekregen: Siren reticulata of reticulated siren (er is nog geen officiële vertaling voor, maar waarschijnlijk zal het dier in het Nederlands ‘netsirene’ gaan heten).

De salamanders werden omschreven in een paper in PLOS One dat vorige week werd gepubliceerd.

“Het is een van de grootste amfibieën ter wereld,” vertelt David Steen, ecoloog aan het Georgia Sea Turtle Center en een van de onderzoekers, aan Motherboard. “We worden in het zuidoosten van de Verenigde Staten door ze omringd, maar we weten vrijwel niets over hun biologie.”

Netsirenes leven volledig in het water en worden veelal gevonden in moerassen en beken. De soort heeft “een ongebruikelijke lichaamsbouw,” staat in het onderzoek. Zijn slangachtige lichaam kan 60 centimeter lang worden, en een hoofd dat is versierd met een kroon van gewei-achtige kieuwen. In plaats van tanden heeft de salamander een vrolijke snavel. Net als andere sirenes is het onderscheidende kenmerk dat hij geen achterpoten heeft.

Het opvallendste aan het beestje is zijn donkere gevlekte huid. Dit patroon wordt ook weleens netvormig genoemd, vandaar de naam netsirene.

Een van de vroegste vermeldingen van de netsirene is uit 1970. De salamander werd toen gevonden in de Fish River in Alabama. Robert Marsh, de bioloog die later het exemplaar onderzocht, merkte op dat-ie niet overeenkwam met een andere bekende Sirenidae, de grotere sirene.

“Ik denk dat dat zijn voorzichtige manier was om te zeggen dat het misschien iets nieuws is,” zegt Steen.

In 2009 slaagde Steen erin om er een te grijpen, terwijl hij schildpadden aan het vangen was op een luchtmachtbasis in Okaloosa County in Florida. Het was daarna pas weer in 2014 dat hij drie nieuwe exemplaren bij de lurven kon grijpen (hebben die beesten eigenlijk wel lurven?) in een zoetwatermoeras bij Lake Jackson in Florida.

Maar het hele proces van een nieuwe soort uitroepen is geen gemakkelijke taak. Steen en zijn collega's moesten eerst zijn morfologie en genetica analyseren om aan te tonen hoe het verschilt van nauw verwante soorten. Vanaf die eerste vangst in 2009 duurde het dus acht jaar voordat de S. reticulata eindelijk zijn naam kreeg .

En er is ook weinig bekend over de grotere familie van de Sirenidae. Er zijn waarschijnlijk meer onbeschreven soorten die wachten om ontdekt te worden. Volgens Steen komt dat doordat er te weinig aandacht en financiering voor het bestuderen van de dieren is. Hij hoopt dat de bevindingen van zijn team dat zullen veranderen.

“Het is fantastisch dat we op dit moment naast miljoenen wezens leven, die het resultaat zijn van miljarden jaren evolutie,” voegt Steen toe. “Elk wezen dat je ziet, deelt dit korte moment in de tijd met jou. En hoe ongelofelijk is het om de verscheidenheid aan organismen om ons heen te zien en na te denken over alle manieren waarop ze hebben overleefd om hier te komen?”

Volg Motherboard op Facebook , Twitter en Flipboard .