Een elektrische auto is in Nederland net zo vervuilend als een normale auto

Autofabrikanten, waaronder Tesla, verkopen hun elektrische auto's met de stellige verklaring dat ze 0 gram CO2 uitstoten. Klopt, want er komen er geen uitlaatgassen uit. Maar voor de elektriciteit waarop ze rijden, worden wel fossiele brandstoffen verbrandt. En als we naar Nederland kijken, komt dat neer op een hele hoop verbrande fossiele brandstoffen per elektrisch afgelegde kilometer. Sterker nog, in Nederland maakt het qua uitstoot bijna geen fuck uit of je elektrisch of diesel rijdt.

Vorige maand werd er in een artikel in The Washington Post flink uitgehaald naar ons landje, wat op een of andere manier vrijwel geruisloos aan de Nederlandse media voorbijging. Michael Birnbaum, auteur van het artikel, zet ons samen met India en China in een rijtje van "regio's met een vieze stroomvoorziening." Hij merkt op dat Rotterdam van plan is om auto's van voor 1992 te verbieden de stad in te rijden, maar dat er ondertussen wel rustig twee nieuwe kolencentrales zijn gebouwd. Alsof de uitstoot van die centrales er niet toe doet.

Die nieuwe centrales hebben we nodig omdat de vraag naar elektriciteit snel toeneemt, onder andere door de opkomst van de elektrische auto. Dankzij royale belastingvoordelen is het aantal elektrische auto's in Nederland de afgelopen 5 jaar met bijna 400 procent gestegen.

Maar zijn elektrische auto's nou daadwerkelijk zo veel beter voor het milieu? Stoten ze echt zo veel minder uit? Laten we gaan berekenen hoeveel CO2-uitstoot elektrische auto's per kilometer veroorzaken.

Laten we beginnen met het beste wat er de afgelopen eeuw voor het imago van de bankier is gebeurd: de Tesla. Volgens de website van Tesla verbruikt hun Model S 20,3 kilowattuur per 100 kilometer. Dat komt dus neer 0,2 kWh per kilometer.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek berekent regelmatig wat de CO2-uitstoot is van de elektriciteitsproductie in Nederland. Als zij alle energiecentrales, dus ook bijvoorbeeld kerncentrales en windmolens, meerekenen dan zorgt 1 kWh aan elektriciteit voor een uitstoot van 0,48 kilogram CO2. Even ter illustratie: met twee 40-gradenwasjes verbruikt de gemiddelde wasmachine ongeveer 1 kWh. En daarmee gaat er dus ook weer een halve kilo CO2 de lucht in.

Terug naar de Tesla. Met een simpel rekensommetje (0,48 X 0,2) komen we erachter dat een Tesla 96 gram CO2 uitstoot per kilometer. Hoe verhoudt dat zich tot een doodsimpele diesel?

De zuinigste diesel die ik zo snel kon vinden was een Volkswagen Polo, maar die cijfers vertrouw ik niet meer. Een alternatief is de Citroën C3 Blue hDi Business 1.6 HDI 55 kW; de kenner weet dan vast wat ik bedoel. Deze auto stoot 79 gram CO2 per kilometer uit, ongeveer 20 procent minder dan de Tesla.

Maar iemand die een ton voor een auto betaalt, gaat natuurlijk niet opeens in een of andere kleine kutauto rijden. Dus, ik moet 'm ook vergelijken met een auto van ongeveer hetzelfde kaliber. Ik vind de Volvo S60 wel een goed alternatief voor Tesla-rijdende bankiers, want de auto straalt een ingetogen degelijkheid uit. Met een uitstoot van 96 gram CO2 per kilometer kom je dan op exact evenveel CO2-uitstoot als een Tesla.

Deze berekening is uiteraard niet helemaal compleet. Benzine en diesel moeten helemaal uit het Midden-Oosten komen en bij de raffinage komt ook veel CO2 vrij. Maar daar staat tegenover dat de grondstof van accu's uit extreem vervuilende lithiummijnen komen. En dat kolen voor de kolencentrales geïmporteerd moeten worden. Daar doen we dan ook even ook niet moeilijk over.

"MAAR MIJN EAUTO STOOT GEEN FIJNSTOF UIT," zou een Tesla-rijder nu kunnen schreeuwen. In dat geval roep ik even hard terug: FOUT. Uit onderzoek van de KU Leuven blijkt dat elektrische auto's minstens zo veel fijnstof produceren als dieselauto's. Zij stellen dat roetfilters zijn in de afgelopen jaren heel erg efficiënt zijn geworden en dat het meeste fijnstof dat een auto produceert door het remmen en wrijving met het wegdek komt. Elektrische auto's zijn zwaarder dan normale auto's, en dus er is ook veel meer van deze wrijving. Dit onderzoek is overigens maar een literatuurstudie en er zijn wetenschappers die het niet eens zijn met de conclusie, hoewel die ook toegeven dat elektrische auto's wel degelijk fijnstof produceren, alleen minder dan gewone auto's.

In het kort kunnen we maar één ding concluderen: een Tesla is goed voor een groen imago, maar als je er een hebt, ben je in Nederland net vervuilend als de rest. Dat komt niet zozeer omdat de Tesla zelf vervuilend is, maar meer doordat we in Nederland veel te veel afhankelijk zijn van vervuilende elektriciteitscentrales. Het is dan wel gek dat de – toch al rijke – Teslarijder flinke belastingvoordelen krijgt, maar de Volvoman niet. Het is natuurlijk geen gek idee om elektrische auto's aan te moedigen, maar als onze stoom zo vies blijf als hij is, dan maakt het voor het milieu geen fuck uit.

UPDATE: In de voorlaatste alinea is het onderzoek van de KU Leuven genuanceerd met de kritiek die andere wetenschappers op dit onderzoek hebben geuit.