Zomer op Titan

De zomer in Nederland mag prima niet veel soeps genoemd worden, maar hey, gelukkig bestaan onze zeeën niet uit methaan zoals op de grootste maan van Saturnus. Aan de hand van observaties van de Cassini-satelliet hebben NASA-wetenschappers vastgesteld dat de zomer is aangekomen op de noordelijke hemisfeer.

Een jaar op Titan staat ongeveer gelijk aan dertig jaar op aarde, dus elk 'seizoen' duurt zo'n zeven aardjaren. En dat de zomer nu aankomt betekent dat een groot deel van de laatste jaren van Cassini gewijd zullen zijn aan het bestuderen en begrijpen van wolkformatie op Titan.

Sinds zijn aankomst bij Saturnus in 2004 observeerde Cassini vooral wolkactiviteit rond de zuidpool; het was op dat moment einde zomer op de zuidelijke helft van de maan. In 2010 trok er een gigantische storm over de zuidelijke streken, waarna de wolkenactiviteit op leek te houden.

Dit was verwarrend voor de wetenschappers, vooral omdat de computermodellen aan de hand van beschikbare data veel meer weersactiviteit voorspelden. Specifieker nog: de modellen voorspelden een toename in wolkontwikkeling over de noordpool naar mate de zomer daar aankwam. De wolken zouden ook leiden tot warmere temperaturen.

De voorspelde wolken werden eindelijk eind juli gespot. Cassini zag toen wolken vormen en bewegen over de grote noordelijke methaanzee Ligeia Mare. Het was het eerste grote bewijs dat de zomer aangekomen is voor de noordelijke regionen van Titan.

"We willen graag weten of de vorming van wolken het begin van de zomer aankondigt, of zomaar een geïsoleerd geval is," zei Elizabeth Turtle, die deel uitmaakt van het Cassini-team. "Ook willen we weten hoe de wolken in verband staan met de zee. Zag Cassini ze gewoon toevallig boven de zee, of worden ze daar ook gevormd?"

Een andere reden waarom de wolkvorming op Titan interessant is, is vanwege de gelijkenissen met de aarde. Beide hemellichamen staan op een hoek van 26.5 graad, wat betekent dat de methaankringloop vergelijkbaar is met de waterkringloop hier op aarde. Titan is ook rijk aan koolwaterstoffen, de chemische verbindingen die de de basis van het leven op aarde vormen.

Net als op aarde brengen de seizoenen op Titan verschillen in atmosferische temperaturen, chemische compositie en windpatronen. Dit is vooral meetbaar bij de polen, waar koolwaterstofmeren, en wolken, zich kunnen ontwikkelen.

Het weer op aarde (bij ons dan) mag dan niet veel om over naar huis te schrijven zijn, maar gelukkig zijn er ook andere planeten (of manen) om te checken.