Zijn wij mensen allemaal afstammelingen van varkenschimpansees?

Waarom is dit nog geen wereldnieuws? Nou, waarschijnlijk omdat het nog niet onomstotelijk bewezen is. En omdat mensen dit nieuws waarschijnlijk liever niet willen horen. Maar de argumenten die geneticus Dr. Eugene McCarthy maakt op zijn blog Macroevolution zijn behoorlijk overtuigend. Zo overtuigend dat je er bijna in zou geloven. Als je dat zou willen, tenminste (ik kan me een religie of twee voor de geest halen die dat liever niet zouden willen). Ik heb mezelf door het blog heengeploegd en kan in ieder geval zeggen dat hij op een originele manier nadenkt. McCarthy gebruikt in plaats genetisch bewijs, wat volgens hem heel moeiijk terug te herleiden is voor hybride diersoorten, anatomische overeenkomsten uit zowel chimpansees als varkens om voor zijn idee te pleiten. In normale mensentaal betekent dat dat hij een lijstje fysieke menselijke kenmerken naast die van de chimpansees gelegd heeft, gekeken welke kenmerken ontbraken en die naast fysieke kenmerken van andere dieren gelegd. En het dier wat alle gaten kon vullen was Sus scrofa, het varken.

Hij stelt om te beginnen dat mensen sowieso voor een gedeelte afstammen van chimpansees omdat het een wetenschappelijk bewezen feit is dat ze in genetisch opzicht het meest op mensen lijken. Maar een aantal anatomische verschillen leidden hem ertoe om deze theorie uit te werken.

Ten eerste haalt McCarthy de veronderstelling van velen onderuit dat hybride dieren - zoals muilezels - onvruchtbaar zijn. De muilezel is in feite een uitzondering in de wereld van hybride dieren, waar ook de lijger (leeuw-tijger) en de zezel (zebra-ezel) (die bestaat) toe behoren. McCarthy onderzoekt al jaren hybrides en documenteerde vele gevallen van succesvolle voortplanting onderling en met zowel hun vader- als moedersoort. Wel zijn hybrides minder vruchtbaar, maar dat probleem kan opgelost worden door weer voort te planten met één van de soorten waar ze uit ontstonden - wat in het geval van ons mensen de reden is dat het genetische bewijs van een chimpansee-varkenkruising verloren kan zijn gegaan. Maar niet de anatomische bewijzen.

Volgens McCarthy zouden we zijn ontstaan uit de spetterende ontmoeting van een hitsige vrouwtjeschimpansee met een geil mannelijk varken. De resulterende babyvarkansees (of chimpkens) zouden zijn grootgebracht door de moeder tussen andere chimpansees. Hij stelt verder dat die hete vrijpartij waarschijnlijk een paar miljoen jaar geleden plaatsvond en dat er verschillende hominiden uit ontstonden, waaronder een vroege versie van de moderne mens. Eng idee: dit soort intersoortelijke vrijpartijen zouden nu in principe ook voor kunnen komen, waardoor er ook nu nog nieuwe soorten mensen zouden kunnen ontstaan.

Het argument is niet superverassend als je de details kent van onderzoek naar het ontstaan van de gorilla. Er zijn sporen gevonden dat gorilla's misschien afstammen van een kruising met het gigantische reuzenboszwijn. Het zwijn leeft in dezelfde habitat als de gorilla en deelt een paar unieke fysieke kenmerken en gewoontes. Bovendien zou het de vruchtbaarheidsproblemen van gorilla's kunnen verklaren.

Zoals ik het in het begin al aangaf is het dus niet genetisch bewezen dat dit zo is, maar berust het bewijs op fysieke kenmerken die we delen. Het is nog niet bekend of genetica al dan niet zal bewijzen of we echt afstammen van chimpkens. De lijst fysieke overeenkomsten met varkens is te lang om hier helemaal uit te werken (je kan ze hier wel lezen als je daar zin in hebt) maar in het kort komt het neer op overeenkomsten in gezicht-, huid- en orgaanstructuur die totaal ontbreken bij chimpansees. Vandaar misschien dat varkensorganen en -huid ook werken voor menselijke transplantatie.

In de tijd van genetica en technologie is het vrij uitzonderlijk dat wetenschappers nog op deze deductieve manier werken. McCarthy stelt zelfs dat er binnen de biologie een te grote afhankelijkheid is ontstaan van genetische data en dat deze theorie daarom nog nooit op deze manier is onderzocht. Wat erg jammer is, aangezien dit de manier is waarop wetenschap is ontstaan: als een soort detective verschillende puzzelstukjes bij elkaar leggen en daar een coherent bewijs uit halen. Misschien is het dus soms een goed idee om alle technologie even opzij te leggen en logisch na te denken. Net als in het echte leven. Want ook zonder Google en een smartphone kan je achter een hoop leuke dingen komen. Dus.