We vroegen mensen wat er moet gebeuren voordat ze geven om klimaatverandering

Elke maand opnieuw blijkt dat klimaatverandering de belangrijkste kwestie is van onze tijd.

Alleen in de afgelopen maand al bleek dat koraal nog nooit zo snel vernietigd werd, dat diersoorten niet meer zo snel zijn uitgestorven sinds de dinokomeet 66 miljoen jaar geleden, dat een zesde extinctie-event definitief in de pijplijn zit en dat wolken letterlijk van samenstelling veranderen en naar de polen drijven vanwege de opwarming. Daarnaast was juni natúúrlijk de heetste maand ooit, net als de 9 maanden ervoor recordmaanden waren, en 2014, 2015, 2016 opeenvolgend de warmste jaren waren sinds metingen begonnen zo'n 150 jaar geleden.

We zijn totaal de lul. Maar dat wist je waarschijnlijk al. Dus, wat nu?

Klimaatexpert Clive Hamilton noemt het een "holyshit moment": het moment dat ineens het kwartje valt en je beseft dat je alles op alles moet zetten om de wereld te redden.

Ik ging de Amsterdamse straten op om de proef op de som te nemen. Denken mensen al: "tot hier en niet verder?" Zijn er honderden holyshitmomentjes aan het broeien? Is de revolutie op komst? Want wie gaat ons redden, als het de mens op straat niet is?

Spoiler: dit is geen hoopvol bericht.

Vind je klimaatverandering belangrijk?

Ja, heel erg.

Hoe vaak denk je er aan?

Nou, zeker wel elke week een paar keer.

Lees je er wel eens over?

Nee dat niet. Ik merk dat ik er heel erg zwaarmoedig van word. Ik probeer zelf iets te doen met kleine dingetjes.

Wat doe je zelf tegen klimaatverandering?

Nou ik heb geen auto. Maar ik vind het best wel moeilijk om er wat aan te doen, je voelt je zo alleen. Ik scheid het afval. Dat soort 'dingetjes', maar ik weet niet of dat zoden aan de dijk zet.

Wat denk je dat oplossingen zijn?

Ik denk dat we nog veel dingen aan openbaar vervoer kunnen doen, als je kijkt hoe druk het op de weg is. Aan de andere kant, met de trein kom je ook niet overal, dus ik snap het ook wel. En ik was dus heel blij dat het EK niet doorging in Nederland, want dat soort dingen zijn zo slecht. Als je bij de Albert Heijn bent, en je ziet al die plastic dingen die daar gemaakt worden, dat moet echt verboden worden. Dat is misschien wel een goeie.

En wat moet er gebeuren tot je echt tot actie overgaat?

Volgens mij moet er eerst een soort natuurramp gebeuren voordat heel veel mensen zich er überhaupt iets van aantrekken. Het is allemaal zo ver van je bedshow, maar je merkt het volgens mij al aan het klimaat, het verandert gewoon.

Wist je dat de hoeveelheid diersoorten die per jaar uitsterven nu hoger ligt dan in de jaren na de komeetinslag waar de dinosauriërs door zijn uitgestorven. Heftig hè?

Diersoorten. Wauw nee dat wist ik niet. Dat is wel heel erg heftig. Ik vind het heel moeilijk. Ik zou niet 1,2,3 een oplossing hebben. We hebben ons afhankelijk gemaakt.

Wat vinden jullie van klimaatverandering?

Allebei: Ehhhm. Ja hoor.

Denken jullie er vaak aan?

Allebei: Ehmm. Nou.

Berber: Ik denk niet echt, zeg maar, 'uh nu verandert het klimaat', maar..

Emma: ..gewoon op school en zo hebben we het er wel over. Met het broeikaseffect, en biologie en zo. En over duurzaam leven.

Waar hebben jullie het dan over?

Emma: Nou over het klimaat.

Berber: Over de verschillen in klimaat, dus je hebt hooggebergteklimaat en het zeeklimaat..

Emma: En bijvoorbeeld dat we afval verbranden dat er zwaveldioxide en stikstof vrij komt en CO2 waardoor er gaten komen in… nee wacht, ik wist het wel…. waardoor er een soort laag om de aarde komt waardoor de warmte niet vrij kan komen en daarom wordt het warmer.

Doen jullie er thuis wat aan?

Allebei: Nou, nee niet echt.

Waarom niet?

Berber: Ja, dat weet ik eigenlijk ook niet. hihi. Ik weet niet echt wat ik er aan zou kunnen doen.

Emma: Nou bijvoorbeeld thuis hergebruiken.

Wat moet er gebeuren voordat jullie er echt iets aan gaan doen denk je?

Berber: Ik vind het wel erg, maar…

Emma: Je kan niet verwachten dat iedereen wat doet, omdat we nu ook zoveel goeie technologie hebben. Iedereen heeft een iPhone, iedereen wil auto rijden. Ik denk niet dat we allemaal kunnen verwachten dat iedereen daarmee stopt.

Wisten jullie dat er nu zoveel ijs smelt dat de aarde daardoor andere rondjes draait ten opzichte van de zon. Heftig hè?

Berber: Ja.

Emma: Oh nee, dat wist ik niet.

Is klimaatverandering een thema waar u veel mee bezig bent?

Meneer uit regio Meppel: Ik denk er veel aan, want ik denk dat alles wat om je heen gebeurt met het klimaat te maken heeft.

Hoe vaak denkt u er aan?

Dat weet ik eigenlijk niet. Ik heb net een boekje gekregen over de grutto. Vroeger waren er veel grutto's, maar die zijn er niet meer. En dat komt misschien door het klimaat, en zo zijn er honderden voorbeelden. En je hebt er meestal geen weet van, en als die diertjes er dan ineens niet meer zijn, dan mis je ze dus ook helemaal niet. En in dat opzicht denk ik er veel over na.

Doet u wat om het klimaat te ontzien?

Ik doe wel iets maar ik heb een hopeloos gevoel. Ik doe veel aan zwerfvuil. Dat doe ik in de buurt van Meppel, maar ik denk dat daar het probleem niet ligt. Het probleem ligt bij de algehele ontwikkeling. Vroeger was jij misschien een scheepstimmerman geworden, en nu ben je journalist. Dat is een hele verandering.

Dankjewel! Wat denkt u dat er moet gebeuren voordat u echt in actie komt.

Ik denk dat er armoe moet komen voordat mensen in actie komen. De klimaatverandering zal daar denk ik de oorzaak van zijn, want die bepaalt alles, maar je weet zelf ook dat al dat geld niet nodig hebt.

Wat zou er nodig zijn dan?

Een ouderwets woord: bekering.

Bekering?

Haha. Nog nooit van gehoord zeker.

Bedoelt u tot inkeer komen?

Ja, het is een soort inkeer. Willen we deze maatschappij? Je hoeft niet gelijk moslim te worden. Blijf maar wie je zelf bent.

Bent u tot inkeer gekomen?

Nee nog niet, ik worstel. Het is een te complex probleem.

Vind je klimaatverandering een belangrijk thema?

Ja, zeker!

Hoe vaak denk je er aan.

Ik denk er vrij vaak aan.

Lees je er wel eens over?

Ja best wel vaak.

Wat moet er gebeuren voordat je actie zal ondernemen?

Ik weet het niet zo goed. Ik weet niet zo goed wat ik er aan moet doen. Ik doe wel wat dingen. Basisdingen als het licht uit doen en vuilnis in de vuilnisbak gooien enzo.

Ben jij veel bezig met klimaatverandering?

Ik vind het belangrijk, maar ik ben er niet actief mee bezig.

Hoe vaak denk je er aan?

Niet vaak. Niet als ik in Amsterdam ben.

Wat is het laatste dat je op Facebook over klimaatverandering voorbij zag komen?

Ja, Trump's villa komt in gevaar door klimaatverandering, maar hij ontkent het. Dat vond ik wel komisch.

Doe je er wel eens actief wat aan?

Ik ben er niet actief mee bezig.

Wat moet er gebeuren voordat je iets doet?

Iets geks. Iets lomps. Een dijk doorbreken, want een eiland dat zinkt dat is niet genoeg, want dat is al gebeurd. Het moet iets heel dichtbij zijn. Een ramp in Europa.

Vind je klimaatverandering belangrijk?

Nee niet echt.

En je ouders?

Ja, mijn stiefmoeder wel.

Praat je er op school over?

Nee.

Ook niet bij aardrijkskunde?

Ik heb aardrijkskunde na de eerste klas laten vallen.

Waarom vind jij het niet belangrijk?

Ik ben er gewoon niet zo mee bezig.

Wat moet er gebeuren voordat je het wel belangrijk vindt?

Weet ik niet.