We spraken een Nederlandse cryonist die Stefan heet

In de belevenis van velen is de dood het einde van het leven. Op aarde tenminste, over na-de-dood-utopieën wil ik het niet hebben. Maar hiermee is niet iedereen het eens. Een groep mensen gelooft stellig in een tweede kans in de toekomst. Ze zijn beter bekend als cryonisten; mensen die zich willen laten invriezen na de dood om in de toekomst weer ontdooid te worden.

In 1965 werd met de komst van de Cryonics Society of New York de eerste cryoprovider opgericht. Het was de eerste service die mensen de mogelijkheid gaf om zich in te laten vriezen en daar werd gretig gebruik van gemaakt. Twee jaar na de oprichting werd de eerste persoon ooit ingevroren met het doel om in toekomst tot leven gewekt te worden. Volgens de laatste tellingen worden er op dit moment zo'n 126 'patiënten' bevroren bewaard. Maar hoewel cryonisme al een tijd bekend is in Amerika, slaat het nauwelijks aan in Europa.

In Nederland kan je de cryonisten op twee handen tellen. Dat is ook niet zo raar als je bedenkt dat cryonisme technisch verboden is volgens de Nederlandse wet. Na je overlijden heb je wettelijk gezien vier opties: je wordt begraven, gecremeerd, aan de wetenschap gedoneerd, of als je aan zeer specifieken voorwaarden voldoet, krijg je een zeemansgraf.

De leden van de Nederlandse groep heeft daarom allemaal een contract in Amerika lopen. Ik wilde meer weten over de Nederlandse cryonisten. Wie zijn de mensen die zich willen laten invriezen? En waarom willen ze een eenzaam bestaan tegemoet in de toekomst – als er al een manier gevonden wordt om ze weer tot leven te brengen?

Ik kwam terecht op de site van de Dutch Cryonics Organization, een vereniging van Nederlandse cryonisten. Ze dienen daarnaast ook als support-organisatie, die als 'infrastructuur' het proces tussen overlijden en de aanlevering van het lijk aan Amerikaanse cryo-providers bewerkstelligt. De vereniging bracht mij in contact met Stefan, een cryonist van middelbare leeftijd die verder anoniem wilde blijven.

MOTHERBOARD: Hee Stefan, ik ben heel benieuwd: hoe ben je erop gekomen dat je na je dood ingevroren wilt worden?

Stefan: Toen ik iets van twintig jaar was kwam er een Amerikaanse cryonist spreken op een economische beurs waar ik was. Ik heb het concept altijd wel interessant gevonden, maar ik heb er verder niks mee gedaan tot mijn vrouw op een gegeven moment vroeg wat ik eigenlijk wilde als ik zou overlijden. En toen dacht ik, "Ik wil me eigenlijk wel invriezen." Toen heb ik contact gezocht met een klein groepje Nederlanders die daar ook mee bezig waren en ben ik overtuigd geraakt dat het zou moeten kunnen.

Hoe gaat dit proces dan in zijn werking? Vanuit Amerika kunnen ze nooit op tijd bij je lijk zijn om je in te vriezen. Laten we voor het gemak er even van uitgaan dat je valt nu dood neer valt. Wat gebeurt er, wie komt je halen en hoe snel moet je bevroren worden?

Ik heb altijd een briefje in mijn portemonnee. Op dat briefje dat er zo snel mogelijk contact gezocht moet worden met de begrafenisondernemer, waarmee ik de afspraak heb dat hij mij zo snel mogelijk komt ophalen. Hij zorgt ook voor het transport naar Amerika.

Het invriezen zelf gebeurt eigenlijk best traag om ervoor te zorgen dat er geen kristalvorming kan plaatsvinden. Maar het is wel belangrijk dat er zo min mogelijk bederf kan plaats vinden en dat vooral je hersencellen geen schade oplopen. Hiervoor moet je aan een hart- en longmachine. Je bloed wordt zo snel mogelijk vervangen door water met conserveringsmiddelen. Het lichaam wordt daarna zo snel mogelijk afgevlogen naar de US, in mijn geval Michigan, om daar echt ingevroren te worden.

En dan maar hopen dat alles snel genoeg plaats vind?

Er zijn verschillende theorieën over hoe snel het zou moeten. Het ideale is natuurlijk na een aantal minuten, maar dat is praktisch niet haalbaar, tenzij je doodgaat in een vriezer. Er zijn ook mensen die van mening zijn dat er wel enige tijd tussen kan zitten omdat niet alle functies meteen verloren gaan bij het vaststellen van een klinische dood. Veel natuurlijke processen houden het bederf nog even tegen.

Waarom doe je dit precies?

Ik wil gewoon graag lang leven. Als je een hartinfarct heb, ga je naar de dokter en krijg je een bypass. Cryonisme is hetzelfde: een methode voor levensverlenging.

Vloeit deze lange levenswens voort uit het feit dat je van het leven houdt of dat je bang bent voor de dood?

Vooral dat ik van het leven houd ja, het leven is gewoon leuk.

Niet om lullig te zijn of zo, maar waarom zouden wetenschappers van de toekomst jou nou willen ontdooien?

Ik denk dat de eerste mensen ontdooid zullen worden uit pure wetenschappelijke interesse. Mensen willen weten of het mogelijk is. Als ik ontdooid ben, ga ik proberen om andere mensen die ik gekend heb te ontdooien, dan ben je alweer met een aantal mensen meer. Als de rest hetzelfde doet, is iedereen in no time ontdooid: solidariteit in de toekomst.

Wat hoop jij daar in de toekomst aan te treffen? Hoe gaat jouw leven er dan uit te zien?

De wereld is hoogstwaarschijnlijk helemaal veranderd. Als je een Neanderthaler ontdooit in onze tijd, zou die ook niet weten wat hem overkomt. Dit is wat minder extreem, maar de wereld zal zó anders zijn. Ik verwacht dat ik een curiositeit zal zijn, maar daar kan ik vast wel mijn geld mee verdienen. Om te laten zien hoe de dingen vroeger gingen.

Ben je niet bang dat je als dierentuinobject behandeld zal worden? Dat je in een glazen stolp wordt gestopt waar mensen naar je kunnen kijken?

Nee, haha, daar ben ik niet zo bang voor. Ik hoop toch dat de mensen wat aardiger zijn dan dat. Het is theoretisch mogelijk, maar ik verwacht het niet. Als wij nu een oermens zouden ontdooien, zouden we ook proberen om hem een goed leven te geven. Ik heb een positieve blik op de toekomst.

Het is best duur om je in te vriezen, toch?

Nou, dat valt best mee. Mijn instituut is ook niet heel duur. Ik heb een levensverzekering en een begrafenisverzekering waarmee ik het bedrag afbetaal. Opgeteld ben ik daar iets van 130 euro in de maand aan kwijt. Veel cryonisten zijn helemaal niet zo rijk.

Hopelijk ga je op oude leeftijd dood, maar dan wordt je ook superoud ontdooid. Hoe zit dat?

Ik geloof wel in verjongingstechnieken, die hebben we nu bijna al. Het zal niet lang duren voordat we dijbenen en botten kunnen klonen en groeien in een laboratorium. Je kan eigenlijk een heel lichaam nabouwen uit weefsel. En dan heb je natuurlijk ook nog nanotechnologie. Kleine robotjes die je in je bloedbaan kan injecteren om reparatiewerk uit te voeren. Ik geloof dus dat je verjongd kan worden en in een jong lichaam kan rond lopen. In de toekomst zullen mensen sowieso minder snel doodgaan omdat dit tijdens het leven al kan.

Ben je niet bang dat je verschrikkelijk bang dat je heel erg eenzaam gaat zijn?

Nee, daar ben ik niet bang voor omdat er meer cryonisten zijn. Je kan met een groepje mensen proberen aan te haken bij de rest van de wereld.

Maar je familie en vrienden liggen onder de aarde.

Maar ja, dat is wat gebeurt als je oud wordt. Iedereen overlijdt en je blijft alleen over. Mijn ouders zijn oud en ik zie dat het in hun omgeving ook gebeurt. Het is onvermijdelijk.

Stimuleer jij je vrouw en kinderen als je ze hebt om zich ook in te vriezen? Dat je als familie naar de toekomst kan reizen.

Nou kinderen heb ik niet, alleen een vrouw. Zij wil het absoluut niet. Die optie valt dus helaas af. Zij ziet enkel een toekomst waarin zij niks te zoeken heeft. Je bent in een wildvreemde omgeving, alles is anders en dat lijkt haar helemaal niks. Het is een kwestie van instelling. In hoeverre ben je bereid om je aan te passen aan een compleet andere omgeving.

Het is wel een enorm uniek avontuur. Echt iets uit de science fictionverhalen. Ik kan mij absoluut niet voorstellen dat ik opeens wakker wordt in de verre toekomst…

Ja als het inderdaad werkt is het inderdaad iets uit de sci-fi verhalen.

Ik wil je enorm bedanken en ik wens je enorm veel sterkte en succes toe in de toekomst.

Alle afbeeldingen via Wired

Meer zien over het eeuwige leven? Op InScience draait onder andere Waiting for Immortality, een film over de mensen die werken aan wetenschappelijke oplossingen voor het eeuwige leven. Klik hier voor tijden en stuur een mailtje naar contestnl@vice.com met als onderwerp 'Doe mij die kaartjes voor InScience svp' om kans te maken op kaartjes.