We spraken de wetenschapper die laatst €2 miljoen​ kreeg om games te onderzoeken

Vorige week kondigde de European Research Council aan dat Espen Aarseth hun felbegeerde Advanced Grant heeft gekregen. De Advanced Grant is een beurs van €2 miljoendie uitgereikt wordt aan onderzoekers om grensverleggend en risicovol onderzoek uit te voeren.

Espen Aarseth onderzoekt games. Hij is Head of Research aan de Center for Computer Games Research bij de IT University in Kopenhagen en daarnaast hoofdredacteur van de journal Game Studies.

De beurs is een van de grootste toekenningen die onderzoekers in dit relatief nieuwe veld hebben ontvangen. Aarseth wil het geld gebruiken om Making Sense of Games, een nieuw vijf-jarig project, te financieren. Met het project wil hij een "theoretisch fundament aanleggen voor het werken met analoge en digitale games," aldus Aarseth in een persverklaring.

Maar wat betekent dat en hoe kan dat €2 miljoen kosten? Waarom krijgt Aarseth deze eer en dit geld om over games na te denken en niet, bijvoorbeeld, ik?

Ik belde hem om erachter te komen.

Motherboard: Ben je nu heel erg enthousiast?

Espen Aarseth: Het geld is te gek, echt te gek, maar de toewijzing is vooral een enorme eer. Het is een hele gewilde beurs. Om je een idee te geven: het is iets wat de afgelopen 10 jaar in Europa wordt uitgereikt. Iedereen in Europa dingt mee naar deze beurzen. Het panel waar ik in zat, was onderdeel van sociale wetenschappen, economie en geesteswetenschappen, en gaat over cultuur en culturele productie. Onderzoek naar visuele kunsten, films, literatuur en muziek. In Denemarken heeft de afgelopen tien jaar maar één persoon de beurs gekregen. In Noorwegen, waar ik vandaan kom, heeft niemand 'm ooit gekregen in deze categorie.

Wat betekent een "theoretisch fundament aanleggen voor het werken met analoge en digitale games"?

Het komt neer op het voorstellen en ontwikkelen van concepten waarmee we kritisch over games kunnen praten. Een kritische taal die we kunnen inzetten wanneer we discussiëren over games, en de betekenis, functies en culturele gebruiken eromheen. En wat dat weer betekent voor spelers en misschien ook voor ontwikkelaars. Het wordt interessant om te zien of dit iets is wat ontwikkelaars in de industrie kunnen gebruiken, maar dat is niet het hoofddoel.

Het hoofddoel is om mijn collega's in gamestudies, geesteswetenschappen, psychologie en andere velden goede kritische concepten te geven om games beter te begrijpen.

Waarom denk je dat juist jij deze beurs hebt gekregen?

Je zou kunnen zeggen dat we pas kortgeleden acceptatie hebben gekregen voor gamestudies als wetenschappelijk veld. Misschien zien de mensen die deze dingen besluiten eindelijk in dat games een compleet legitiem en belangrijk onderzoeksveld is.

Er zijn twee redenen waarom ik denk dat dit succesvol is. De eerste is dat ik de kwalificaties bezit die ze volgens mij zoeken: Iemand die een hoop PhD-studenten heeft onderwezen en deel heeft uitgemaakt van het opzetten van een nieuw veld. Het project probeert ook iets nieuws te doen, iets wat niet eerder is gedaan, waarvan ik het belang duidelijk heb gemaakt. Je zou het een onderzoeksprogramma kunnen noemen, een dieper project waarbij meer dan één persoon meerdere jaren werkt aan het bouwen van een fundament voor dit onderzoeksveld. Een paradigma, zo je wil.

Ik verwacht niet dat iedereen plotseling 100% aan boord is met wat we voorstellen, maar ik hoop wel dat dit iets is waar mensen aan mee kunnen werken. Ik wil dat het iets is waar andere wetenschappers kritisch op kunnen reflecteren om ook met hun eigen modellen en theorieën te kunnen komen.

Het is risicovol en ik denk dat dat is waarom het gefinancierd is. Ze willen dingen financieren die risicovol zijn en dus ook een hoop kunnen opleveren. Waarom zouden ze aan iets mee betalen wat voor de hand ligt?

Dus het geld gaat grotendeels naar de onderzoekers die je wil inhuren?

Ja. Ik wil de komende vijf jaar waarschijnlijk zo'n acht mensen aannemen. PhD-studenten studeren meestal drie jaar, dus ik zal waarschijnlijk twee sets hebben die halverwege overlappen, en dan iets van vier post-docs. Acht of negen mensen verdeeld over vijf jaar. We hebben ook geld voor conferenties en om PhD-studenten uit het buitenland over te vliegen voor workshops.

Hoe ziet dit er dan uit op de eerste dag als je begint? Schrijf je dan? Speel je games? Maak je games?

Voordat ik begin moet ik die mensen aannemen en dat duurt wel even. Hopelijk zijn die mensen er op 1 november en dan kunnen we het hele ding in overleg beter plannen. Waar de seminars over moeten gaan, wat de workshops behandelen, hoe we conferenties moeten organiseren en wat onze gedeelde focus is. Iedereen werkt aan hun eigen sub-projecten, maar we zullen ook gedeelde doelen hebben. Ik wil bijvoorbeeld graag een bepaalde focus hebben waar iedereen zo'n zes maanden aan bijdraagt voor we verder gaan. Dat zou bijvoorbeeld kunnen gaan over agency, genres of zoiets.

Wat wordt de grootste uitdaging?

Om vast te stellen dat we iets doen waar anderen iets aan hebben, wat een verschil maakt voor andere onderzoekers, het publiek, misschien leraren. Games worden tegenwoordig op scholen gebruikt om les te geven, dus leraren zijn geïnteresseerd in hoe ze games kunnen doceren. Ik wil dat wat we doen waarde heeft, en analytisch gereedschap voortbrengt voor games in verschillende gebieden, niet alleen voor onszelf.

Lees je wel eens consumentgerichte, mainstream reviews op sites als IGN of GameSpot?

Jazeker.

Wat vind je daarvan?

Prima. Ze doen waar ze voor dienen. Er is ook een interessante ontwikkeling gaande waarbij Let's Play YouTubers concurreren met die sites. Ik ben geïnteresseerd in al die discoursen en hoe ze games presenteren en gamecultuur creëeren. Het wordt geen groot onderdeel van het project, maar daar gaan we ook naar kijken.

Hoe is dat nuttig voor jou?

Het is belangrijk, omdat als we een woord gaan gebruiken dat al gebruikt wordt, we goed moeten kijken of we er een andere betekenis aan moeten geven. Moet het woord dan iets nauwkeurigers worden, of moeten we proberen om niet teveel te interfereren met het alledaagse taalgebruik?

Alleen al het woord "game" betekent al zo veel verschillende dingen voor verschillende mensen. Ik sta aan de kant van de mensen die niet willen definiëren wat een game is, omdat ik vind dat dat niet mijn baan is. Ik wil dat mensen het woord gebruiken en blijven gebruiken zoals ze willen.

Dat is het verschil tussen kritiek en theorie. Theorie is niet geïnteresseerd in discussies over wat goed en slecht is en wat leuk en niet leuk is. Ik ben veel geïnteresseerder in hoe games zich uitdrukken en hoe ze grotere systemen vormen. Ik wil kunnen omschrijven wat het verschil tussen Mario Kart en Fallout 4 is, bijvoorbeeld. Ik wil met een goede beschrijving komen voor waarom een game verschilt van een andere game.

Ik wil ook bijvoorbeeld psychologen helpen die willen bepalen of games mensen gewelddadig maken of niet. Politici worden hier namelijk door beïnvloed. Ik wil ze helpen begrijpen wat ze zien. Ik denk dat ze dat vaak nog niet goed genoeg begrijpen.

Als ze bijvoorbeeld Wolfenstein 3D en Myst vergelijken, en gebaseerd op die vergelijking bepalen dat games als Wolfenstein mensen agressiever maken dan Myst omdat de een geweld bevat. Ik wil ze kunnen laten inzien dat je misschien vergelijkbaardere games naast elkaar kan leggen, waardoor je de geweldsfactor kan isoleren en die effecten kan bekijken – in plaats van twee games pakken die zo verschillend zijn op zo veel manieren dat het onderzoek eigenlijk niks zegt.

Dat is mijn missie. Het ontwikkelen van genuanceerde, scherpe concepten om de wereld van games te beschrijven.

Ik weet dat dit misschien triviaal is, maar ik zou heel graag willen weten welke games je de laatste tijd hebt gespeeld en welke je leuk vond?

[lacht] Ja, maar ik moet ook zeggen dat als ik games uitkies, ik games uitkies die ik niet echt wil spelen omdat ik er anders niks nieuws van leer. Als ik in het ideale geval echt tijd wil investeren in een game – en ik hou me er niet altijd aan – dan moet ik het echt niet willen spelen.

Ik heb de afgelopen tijd niet heel veel tijd om te gamen, maar ik probeer Fallout 4 uit te spelen. Daarvoor speelde ik The Witcher 3. Ik speelde ook Skyrim, niet om het uit te spelen, maar als een soort meditatie waarin ik eindeloos veel missies voor die bibliothecaris deed omdat die leuk zijn om af en toe te doen.

Ik lees ook het boek van Metro 2033 en kijk uit naar de game spelen als ik het uit heb.

Dank voor je tijd.