FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Wat zouden bomen, dieren en dingen vinden van klimaatverandering?

De schrijfwedstrijd Het Parlement der Dingen wordt georganiseerd om dingen die niet praten, toch een stem te geven in het discours rondom klimaatverandering.

Een half jaar geleden deed ik op deze plek een oproep aan schrijvers en kunstenaars om op een nieuwe manier over klimaatverandering te vertellen.

Het is vreemd dat we in een wereld wonen die in rap tempo kapot gaat, maar dat dit nauwelijks uiting vindt in onze kunst en literatuur. Het is te onbevattelijk, schreef ik toen. Te groot om te vertellen.

Daarom was ik blij toen ik benaderd werd door Thijs Middeldorp en Joost Janmaat van Het Parlement der Dingen. Het is een initiatief dat als doel heeft om de natuur een stem te geven in het discours rond klimaatverandering. Want wat als we ons wisten te verplaatsen in de wereld om ons heen? Wat vindt een boom van onze consumptiedrift? Of een zandkorrel van de stijgende zeespiegel? En wat zou een dergelijke literatuurvorm ons opleveren?

Advertentie

Om antwoord op die vragen te krijgen, hebben Thijs en Joost om te beginnen een schrijfwedstrijd uitgezet. "We hebben nu tientallen reacties binnen. Veel mensen kiezen de poëtische weg. Wat ik ook heel erg interessant vind, zijn de wat hardere, realistische stukken. Mensen die de belangen definiëren van een boom, bijvoorbeeld." zegt Thijs Middeldorp.

Iedereen kan deelnemen aan deze wedstrijd, en dat kan op verschillende manieren:

1 - Je kunt een kort verhaal van 500 woorden schrijven. Dat mag een fictieverhaal zijn waarmee je je stem leent aan een plant, dier of ding. Zo is er al gesproken namens de gletsjer, de kamerplant, de schaduw en de mier. Maar het mag ook anders. Bijvoorbeeld door een pleidooi te schrijven voor een nieuw wetsartikel, alsof je "echt in het parlement staat."

2 - De andere vorm is een langer, beschouwend essay van maximaal 2000 woorden, waarin je de (on)zin van Het Parlement der Dingen beschrijft: Kunnen we de wereld überhaupt een stem geven? Waar in ons huidige rechtssysteem vinden we mogelijkheden voor een nieuwe omgang met de natuur? Hoe kunnen we dit op bestuurlijk vlak vormgeven? Kan de natuur emanciperen, net als dat slaven dat hebben gedaan?

Als deadline geldt 1 september 2015, om 10:00 uur 's ochtends. De schrijver van het winnende stuk ontvangt 1500 euro, een publicatie in De Correspondent en een publicatie in The Guardian.

De wedstrijd doet me denken aan Italo Calvino's essayboek over literatuur, Six Memos for the New Millennium (1985), waarin hij de vraag stelt hoe we de wereld een stem zouden kunnen geven:

Advertentie

"Think what it would be to have a work conceived from outside the self, a work that would let us escape the limited perspective of the individual ego, not only to enter into selves like our own but to give speech to that which has no language; to the bird perching on the edge of the gutter, to the tree in spring and the tree in fall, to stone, cement, to plastic…"

Maar wat is daarvan het nut? Waarom zou je een verhaal vanuit het perspectief van een kiezelsteen of eikelboom willen lezen? En waar moet dat ons van doordringen?

In hun hoofdkwartier in Amsterdam Noord vertellen organisatoren Joost en Thijs over een rivier in Nieuw-Zeeland die mensenrechten heeft gekregen en een witte boom in Georgia die zichzelf bezit. "Deze schrijfwedstrijd is naast een oefening in de verbeelding, ook een manier om originele ideeën te verzamelen," zegt Joost. "We proberen straks ook of we voorbij de literatuur echt iets met die inzichten kunnen doen."

Afb: (Ivan Alvarado/Reuters)

Het duo vormt samen Partizan Publik, een bedrijf dat normaal gesproken overheids- en gemeenschapsprojecten produceert. Dit project bedachten ze onafhankelijk daarvan, tijdens een lange vakantie. Toen Thijs vorig jaar in Tokyo uitkeek over de kilometers lange vismarkt werd hij geraakt door de schoonheid ervan, "maar ook door een gevoel dat deze mate van consumptie niet langer zo door kan gaan." Het project is ontstaan uit de wens "iets te doen voor de wereld."

De schrijfwedstrijd is een eerste stap. Op 24 september gaat de tweede fase van start, en lanceert Het Parlement der Dingen in Parijs een nieuwe grondwet voor de natuur. "Zo'n grondwet, of constitutie, geeft Het Parlement meer fundament. Natuurlijk mag het theatraal zijn, maar het moet ons ook de kracht geven om iets te kunnen doen."

Net als Maarten Luther, die in 1517 zijn zelfverzonnen geboden op de kerkdeur hamerde als reactie tegen de zelfverrijking in de kerk, is Het Parlement der Dingen een aanklacht tegen het beeld dat de wereld voor ons bestaat om te consumeren. Dat de grondwet als onderdeel van die aanklacht in Parijs wordt gelanceerd, is ook geen toeval. Op 25 december wordt er een klimaattop in Parijs gehouden. Veel klimaatactivisten en wetenschappers zien dat als het moment van 'erop of eronder'. Niemand weet precies wat er moet gebeuren, maar afgevaardigden uit vrijwel alle landen praten mee. Wie echter niet deelnemen aan het gesprek, zijn de dingen die geen taal bezitten om zich mee te verdedigen. De schrijfwedstrijd en de grondwet vormen samen een poging daar iets aan te veranderen.

Hoe dit project zal groeien is nog niet geheel uitgestippeld, maar samen bepalen we hoe luid haar stem zal klinken.

Schrijf mee, en ga voor meer info naar: http://theparliamentofthings.org/nederlands/