FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

​Waarom we er nog niet in geslaagd zijn om de witte haai te temmen

De witte haai is nog nooit succesvol in gevangenschap gehouden – en dat zal waarschijnlijk nooit gaan lukken.
Beeld: Lwp Kommunikáció/Flickr

Vorige week stierf een witte haai in een Japans aquarium nadat hij dagenlang lusteloos ronddreef en zijn hoofd herhaaldelijk tegen de muren van zijn bassin aanstootte. Dit verhaal past in een trend: ondanks de vele pogingen blijken aquaria niet in staat om dit dier te temmen.

Deze haai, een mannetje van 3,5 meter lang, werd voor de kust van Japan gevangen en hij was een paar dagen lang de enige witte haai in gevangenschap ter wereld. Kort nadat de haai in het Okinawa Churaumi Aquarium terecht kwam, stopte hij met eten en zijn gedrag nam, volgens een persbericht, "een onverwacht negatieve wending." De haai stierf afgelopen vrijdag.

Advertentie

Great white shark dies at #Japan aquarium https://t.co/8aTdsiBSCJ @wsjasia #CaptivityKills #sharks pic.twitter.com/oZi0o7uz43
— Blue Planet Society (@Seasaver) 8 januari 2016

Witte haaien, misschien wel de meest gevreesde roofdieren in de zee, staan erom bekend dat ze niet in gevangenschap kunnen leven. De eerste witte haai in gevangenschap werd in 1981 door SeaWorld in San Diego gevangen. Na 16 dagen werd het dier alweer vrijgelaten. In 2004 slaagde het Monterey Bay Aquarium erin om een vrouwtje 198 dagen vast te houden. Deze haai was de eerste die haar voedsel wel at, maar uiteindelijk begon ze andere haaien in haar bassin aan te vallen, waarop het aquarium de haai weer vrijliet. Hierna zijn nog andere witte haaien in aquaria vastgehouden, maar die werden allemaal ofwel weer vrijgelaten of ze overleefden hun gevangenschap niet.

Er zijn verschillende redenen waarom witte haaien niet zo geschikt zijn voor een leven in gevangenschap. De voornaamste reden is dat haaien geneigd zijn om tijdens hun leven heel veel te reizen. Wetenschappers zien vaak dat de witten haaien die ze voorzien van een zender aan de andere kant van de wereld terecht komen. In 2014 zwom er één in zijn eentje de Atlantische Oceaan over. Daarnaast hebben ze hele grote bassins nodig en moeten ze veel bewegen om genoeg water door hun kieuwen te bewegen. Dit zijn allemaal eigenschappen die het bijna onmogelijk maken om een witte haai in een aquarium te houden.

Advertentie

Veel witte haaien in gevangenschap, net als die in Japan, verwonden hun neuzen aan glazen platen. Wetenschappers denken dat witte haaien moeite hebben om glazen oppervlakken waar te nemen met hun zintuig dat gevoelig is voor elektriciteit. Daarmee kunnen ze elektrische stroompjes in het water waarnemen, maar het maakt het mogelijk ook moeilijker voor ze om glas te zien.

Daarnaast zijn witte haaien een stuk agressiever dan aquariumfavorieten zoals de reuzenmanta en de zeeschildpad. Het is niet makkelijk om zo'n wild dier onder controle te houden:

Het kan problematisch zijn om witte haaien te voeren. Als voedsel niet schaars is, hebben ze een voorkeur voor levende prooien. Om die reden moeten aquaria zorgen voor levende dieren die de haaien kunnen opeten. Dit is niet alleen een logistiek probleem, maar ook niet heel erg leuk voor het publiek om naar te kijken.

Het is lastig voor te stellen dat het ooit zal lukken om een witte haai te temmen. Het is dus heel raar dat aquaria nog niet gestopt zijn om dit nog te proberen.