FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Elon Musk is een soort moderne spoorwegbaron

Eerst goedkope raketten, dan de wereld heersen.

Eind vorig jaar zei ik ​als grap tegen een collega dat het nog maar een kwestie van tijd is voordat Elon Musk ergens op een podium zou zeggen dat we binnenkort in onze Tesla's naar een Hyperloop-station rijden, waar we naar het dichtstbijzijnde SpaceX-vliegveld worden geschoten voor een tripje naar een Marskolonie om 3D-geprint eten te eten. En ik herhaal: ik maakte een grap.

En toen kondigde Musk aan dat hij, met ​een miljard dollar van Google, een stelsel satellieten wilde lanceren om iedereen op aarde goedkoop internet aan te bieden. Wat de vraag oproept: Wat is precies Elon Musk's langetermijnplan met SpaceX?

Advertentie

Om Musk "vooruitstrevend" te noemen is een flink understatement. Wat ook de reden is dat ik verbaasd was over het satellietennieuws. Goederen naar het ISS lanceren, prima, andermans commerciële satellieten de ruimte in schieten, 'tuurlijk. Met astronauten erbij, nog beter. Een kolonie op Mars? Ga d'r voor, dude. Maar dat SpaceX een consumentenbedrijf wordt – als internetprovider – is iets heel anders.

Dit is waarom: Musk ​wil met SpaceX herbruikbare raketten ontwikkelen, iets dat nog nooit gedaan is in de ruimtevaart. Het is zelfs iets dat niemand ander probeert, behalve Virgin Galactic. Het verschil is echter dat Virgin's ruimteschepen geen satellieten, of meer dan een paar mensen, naar de ruimte kan brengen. Musk's raketten kunnen satellieten en zwaardere goederen meenemen. En als hij dat honderd keer goedkoper kan doen dan de rest, maakt dat hem een ontzettend machtig persoon.​

Het maakt hem zelfs net zo machtig als de spoorwegmagnaten van de 19de eeuw, die het grootste deel van de Amerikaanse industrie in handen hadden.

"Als het hem lukt om herbruikbare ruimteschepen te maken, dan zou hij ontzettend dominant worden in de ruimtevaart. Als je dat redelijk goedkoop kan doen, en in een hoog volume, dan zou je in plaats van 5 of 6 keer per jaar lanceren, ineens elke week raketten kunnen lanceren," aldus Marco Caceres, een ruimtevaartanalyst bij de Teal Group Corporation. "Dat is het moeilijkste deel. De rest is een toetje, soort van. Het zijn de satellieten en diensten die echt lucratief zijn."

Advertentie

In andere woorden: satellieten bouwen is niet duur; ze de ruimte in krijgen wel. SpaceX lijkt hard op weg te zijn om een monopolie te krijgen op goedkope ruimtevaart. En dan volgen er automatisch meer monopolies.

Veel satellietbedrijven kunnen weggeconcurreerd worden als je eenmaal volume hebt. Ruimteinternet is eerder geprobeerd, maar de kosten en dekking zijn altijd limiterende factoren geweest – het internet van DirecTV en Dish is redelijk langzaam en redelijk onbetrouwbaar. Maar als je ​4000 satellieten de ruimte in knalt, zoals Musk van plan is, dan heb je ineens wereldwijde dekking en snel internet, voor een "hele lage prijs" voor consumenten, als je Musk mag geloven.

Het satellietinternet van Musk zal niet zonder concurrentie zitten, in principe: Greg Wyler, een vriend van Musk, heeft een bedrijf gevormd dat ook honderden internetsatellieten wil lanceren. Maar hoe gaat hij ze daar krijgen? Een Businessweek-artikel van vorige week zet zijn bedrijf OneWeb uiteen, en het blijkt dat ze het goedkoop-naar-de-ruimte gedeelte nog niet hebben opgelost. En dat is het punt. Musk gaat ze niet helpen.

Je zou je makkelijk kunnen voorstellen dat Musk dingen als SpaceX landkaarten en andere satellietbeelden kan gaan aanbieden. Met meer satellieten, zou het bedrijf gedetailleerdere en constantere beelden kunnen bieden dan bestaande bedrijven.

Om iets meer te speculeren: Musk is met Tesla de meest ​geavanceerde batterijen op aarde aan het bouwen. Hij bezit ook een zonne-energiebedrijf, ​Solar City. En laat het nou net een probleem zijn dat zonne-energie nog niet goed opgeslagen kan worden. Een andere vraag met zonne-energie: ​kan het vanuit de ruimte naar de aarde worden gestraald?

Advertentie

Je begrijpt ondertussen mijn punt. Sinds het begin van de spoorwegen is er een mogelijkheid geweest dat een klein aantal aantal bedrijven een nieuwe transportindustrie domineren. En wat gebeurde er toen?

"Kijk bijvoorbeeld naar ​Pennsylvania Railroad, dat het grootste bedrijf op aarde werd," vertelde Tomas Nonnenmacher, economisch historicus, mij. "Ze hadden hun eigen schepen, hun eigen pijplijnen, ze bezaten Penn Station in New York City. Naar mate hun netwerk groter werd, konden ze meer mensen insluiten, en nog meer zelfonderhoudende systemen maken die ze enorme voordelen gaven ten opzichte van hun concurrenten."

We zijn hebben dit dus eerder gezien. "First movers," zoals SpaceX, hebben iets wat een "lock-in"-voordeel heet. We zagen het al bij de diensten van Google, en zien het nu bij sociale netwerken met Facebook.

Het was er bij de telegraaf in de 19e eeuw, en weer met telefoons in de 20ste. Western Union was een van de meestgebruikte telegraafbedrijven, werd bekend en controleerde uiteindelijk bijna de hele industrie. Dit duurde tot een nieuwe technologie, de telefoon, de telegraaf overbodig maakte.

Daar kwamen toen ook weer nieuwe monopolies uit voort. Bijna meteen: Alexander Graham Bell stichtte de ​Bell Telephone Company, wat later American Telephone & Telegraph Company werd, wat nu AT&T is. De eerste, snelste en beste zijn, geeft bedrijven een voordeel dat honderden jaren kan duren.

Advertentie

Beeld: Wikicommons

Wat Musk probeert met zijn herbruikbare raketten is een van de meest gestoorde en wonderlijkste dingen die de mensheid ooit heeft gedaan. Het is dus prima om hem te loven: hij doet dingen waar mensen daarvoor niet eens aan dachten. Maar besef dat als het hem lukt, hij iets bereikt waar niemand – niet NASA, niet ESA, niet Virgin of Orbital Sciences of Boeing – ook maar in de buurt komt.

Musk heeft zijn vingers in zoveel papjes, en heeft interesse getoond in zoveel technologie, dat het onmogelijk is om iets uit te sluiten. Hij is SpaceX begonnen,​ omdat hij planten op Mars wilde laten groeien. En nu zegt hij terloops dat hij een internetdienst gaat maken die de telecomindustrie op zijn kop kan zetten.

Moeten we hem serieus nemen?

"Oh, zeker. Het nadeel van satellieten zijn altijd de kosten geweest. Maar het is ook niet goedkoop om overal kabels te leggen. Wat hierbij cruciaal is, is hoeveel satellieten ze willen lanceren, en hoe laag deze in een baan rond de aarde vliegen, omdat dat de verbinding sneller maakt.

"Ik zou denken dat zijn doel afgelegen gebieden zijn, maar waarom zou je het niet aan iedereen aanbieden als ze er toch hangen?" voegde hij toe. "Als de prijs extreem laag is, dan moeten kabelbedrijven zich zorgen gaan maken, en met Google achter zich zijn ze een bedrijf waar rekening mee gehouden moet worden."

Ik vertelde Nonnenmachter over het grapje dat ik eerder maakt. Ik zeg dat het extreem speculatief en hypothetisch is. Ik vraag hem of we op een dag bellend met onze SpaceX-telefoon in een Tesla naar de SpaceX Spaceport zullen rijden. En in plaats van me uit te lachen, maakt hij mijn zin af – om daar naar een SpaceX-kolonie te vliegen en SpaceX-voedsel te eten.

"Ik heb mijn iPhone en Apple laptop. Ze zijn prachtig geïntegreerd. De ene maakt de andere waardevoller. Het is wat Windows ook probeerde met hun OS en office-pakket," zegt hij. "Je ziet waarom Musk dit doet. Dit is wat heel veel bedrijven proberen."

Spoorweg- en telegraafbedrijven probeerden de grootste bedrijven op aarde te worden. Net als Microsoft en Apple. Musk lijkt ondertussen meer bezig met het hele zonnestelsel.