FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

De landen die gegarandeerd worden verzwolgen door de zee

We spraken met de leiders van deze landen die gedoemd zijn om te zinken.
Men in Tarawa, Kiribati. Image: KevGuy4101/Flickr
Mannen in Tarawa, Kiribati. Afbeelding: KevGuy4101/Flickr

Stel je voor dat je straat knie-diep volstaat met water, dat alles verwoest, inclusief je huis. En denk je nu even in dat dat water nooit meer weggaat. Het stijgt juist alleen maar. Totdat je hele land vol water staat.

Voor een aantal eilandstaten is dat de betekenis van de meest recente rapporten over het smelten van de enorme ijskappen van Antarctica en Groenland, en honderden gletsjers.

Advertentie

“We zijn al een aantal eilandatollen verloren. Op andere eilanden verwoest de stijgende zee huizen en spoelen doodskisten en skeletten uit graven,” vertelde Tony de Brum, de minister van Buitendlandse Zaken van de Marshalleilanden. “Met elke volle maan komt er met de vloed meer zout water in de straten. We gaan verder landinwaarts maar we kunnen niet veel verder meer.”

De Marshalleilanden bevinden zich in het noorden van de Stille Oceaan, en er wonen ongeveer 70.000 mensen verspreid over 24 laaggelegen koraalatollen. Laaggelegen, want ze liggen gemiddeld ongeveer zes meter boven de zeespiegel. Het stijgende zeeniveau zorgt niet alleen voor het eroderen van de oevers, het maakt ook het grondwater te zout om te drinken en het vergiftigd het land met zout zodat gewassen, en zelfs kokosnoten, niet meer kunnen groeien.

Eerder deze maand was al op Motherboard te lezen over de ineenstorting van de West-Antarctische ijskap, wat zorgt voor een zeespiegelstijging van minimaal drie meter. Een andere studie zei dat het smeltende ijs al 31 procent sneller smelt dan tussen 2005 en 2011. En in Groenland gebeurt hetzelfde volgens een nieuwe studie in het tijdschrift Nature Geoscience. En dan was er nog de recente vaststelling van de US National Climate Assessment dat zei dat Alaska’s en Canada’s gletsjers enorme hoeveelheden water de oceaan in pompen.

Dit alles bij elkaar opgeteld betekend dat veel kleien eilandstaten zoals de Marshalls, en landen als de Malediven, Tuvalu, Micronesië, Kiribati Palau en anderen – zullen worden verzwolgen door de zee.

Advertentie
Tony de Brum (links) op de VN climate COP 19 in Warschau met VS hoofd bemiddelaar Todd Stern. Afbeelding: US State Dept 

“Waar moeten we heen? Hoe gaan we overleven? Wat gaat er gebeuren met onze cultuur? Worden we een onderdeel van een andere staat?” vraagt de Brum.

“Het nieuws van Antarctica zou een ontnuchtering moeten zijn voor iedereen in kustgebieden over de wereld,” zegt ambassadeur Marlene Moses van de Republiek Nauru, een klein eiland in de Stile Zuidzee, met minder dan 10.000 inwoners.

We zullen de komende decennia veel dorpen verhuizen. Het is bijna niet te bevatten.”

Moses is ook de voorzitter van de Alliance of Small Island States (AOSIS), een coalitie van 43 laaggelegen eilanden en kustgebieden die hard vechten om landen als de VS, Canada, China, Japan en Autralie zo ver te krijgen om hun CO2 uitstoot drastisch te verlagen om zo de toekomstige opwarming van de aarde onder de 1,5 C˚ te houden. Als het iets hoger wordt zullen deze landen verdrinken geloven ze.

“Ik kan je vertellen dat het heel erg naar is om te zien hoe schijnbaar onverschillig men omgaat met het lot van kleine eilanden,” zei Moses.

Toen Claire Anterea, een maatschappelijk werken van de eilandstaat Kiribatie in de Stille Oceaan, hoorde van het nieuwe onderzoek naar Antarctica en Groenland reageerde ze wanhopig “Mijn god dit is niet eerlijk!  Als de wereld niet kan stoppen deze gletsjer ineenstort, wie gaan dan mijn mensen en mijn land redden?”

Advertentie

“We hebben een mooi leven hier,” zei ze, “een simpele manier van leven. Het is onverklaarbaar om te weten dat ons geliefde huis zal verdwijnen.” Kiribati bestaat uit 30 aparte vlakke koraaleilanden bij de evenaar.

De regering van Kiribati hoopt dat ze duizenden hectaren van één van de Fiji eilanden kunnen kopen om haar 115.000 inwoners te kunnen verhuizen. Hoewel verhuizen overleven betekent, betekent het letterlijk verdwijnen van de eilanden het verlies van hun cultuur en identiteit. En wanneer je leeft op kleine eilandjes in het midden van de enorme Stille Oceaan, heeft het land een hele bijzondere betekenis.

“Hoe kan ik mijn kinderen vertellen waar hun wortels liggen zonder ons land? Of waar ze in de eerste plaats vandaan komen?” Zei ze.

Marlene Moses op de Bangkok Climate Change Conference in augustus 2012. Afbeelding: International Institute for Sustainable Development​

Hoewel de meeste van de 322 Fiji eilanden niet zullen verdwijnen onder de stijgende golven – althans niet de komende eeuw ofzo – veel kustplaatsen zijn wel in gevaar. Eén is wordt al verplaatst naar een hoger gelegen stuk. Aanpassen en terugtrekken is de toekomst van Fiji en de 850,000 inwoners.

“We zullen de komende decennia veel dorpen verhuizen. Het is bijna niet te bevatten.,” zei Alifereti Tawake, een inwoner van Fiji aangesloten bij het Locally-Managed Marine Area Network.

Ongeveer 80 procent van alle dorpen ligt aan de kust, zei hij in een interview vanuit de hoofdstad Suva. Tawake’s geboortedorp Daku op Kadavu, een klein buiten eiland wordt overspoeld tijdens hoogwater en de mensen moeten op een dag gaan verplaatsen,

Advertentie

Mensen zijn erg gehecht aan hun dorp. Alles in het dorp heeft een belangrijke betekenis, voor familie of cultureel of spiritueel. Het zijn de wortels van mensen hun identiteit, zei Tawake.

Dorpen die al honderden jaren trots zelfvoorzienend zijn, zijn nu plotseling hulpeloos en moeten hulp van buitenstaanders vragen.

“Mensen zeggen ‘zelfs als we alles goed doen kunnen we niks doen om dit te stoppen,’” zei hij.

"Tegen de tijd dat de rest van de wereld deze crisis ziet zijn wij verdronken. We zijn net kakkerlakken die een kudde olifanten proberen te hoeden.”

Het kleine eiland Hatohobei en het Helen Reef Atoll in Palau eroderen al weg. “Binnenkort zullen we gedwongen worden om onze huizen te verlaten,” zei Wayne Andrew uit Palau, een land met ongeveer 22.000 inwoners, die verspreid zijn over 250 eilanden in de westelijke Stille Oceaan.

“Om eerlijk te zijn ben ik echt heel bang,” zegt Andrews. Hij leidt een organisatie die het rif wil beschermen. Lokale mensen vragen zich af wat ze verkeerd hebben gedaan en “waarom zij de ultieme prijs moten betalen terwijl andere landen hiervan profiteren,” zei hij, verwijzend naar de hoge CO2 uitstoot in rijke landen.

Pijnlijke discussies over verhuizen en het verplaatsen van de traditionele taro gronden en tuinen naar hogere plaatsen zijn al aan de gang. Er wordt veel werk verricht om manieren te vinden om aan te passen aan de klimaatverandering, zei hij. Maar uiteindelijk is het “zeer moeilijk om te weten dat er zo veel van ons land zal verdwijnen.”

Advertentie
Malé, de hoofdstad van de Maldiven, na de tsunami in 2004. Afbeelding: Oblivious/Wikipedia

Pijnlijk is één manier om de afgelopen 20 jaar van klimaatonderhandelingen van de Verenigde Naties te beschrijven. De klimaatonderhandelingen die de eilanden hadden kunnen behoeden van verdrinken. Dit draait allemaal om landen die akkoord moeten gaan met grote verminderingen in hun CO2 uitstoot die de aarde opwarmt. Een klimaatsparend verdrag zou eind 2015 worden afgerond. Als je zegt dat de onderhandelingen niet zo soepel lopen is dat een understatement.

“Er is geen gevoel van urgentie. Dat is frustrerend,” zei minister van Buitenlandse Zaken de Brum, die net terug naar huis was gekeerd van een informele ronde van de VN-klimaatconferentie gesprekken. De landen met de grootste CO2 uitstoot zijn bezorgder over hun eigen economie dan over het voortbestaan van de kleine eilandstaten had de Brum gezegd.

“Tegen de tijd dat de rest van de wereld deze crisis ziet zijn wij verdronken,” zei hij. “Wij zijn net kakkerlakken die een kudde olifanten proberen te hoeden.”

Het drie koraalatol grote land Tokelau werd afgelopen oktober het eerste land ter wereld dat 100 procent werd aangedreven door hernieuwbare energie. Al leven de 1400 inwoners van Tokelau technisch gezien in Nieuw-Zeeland. In maart dit jaar hebben activisten van Tokelau samen met 15 andere Pacifische landen een reeks protesten gehouden tegen de fossiele brandstof industrie, ze verkondigden: “Wij zijn niet aan het verdrinken. We vechten.”

“Ons huis opgeven is geen optie,” zei Mikaele Maiava uit Tokelau, een activist van 350.org.

“Wij zijn krijgers, en het land waarop we leven is een deel van ons.”