​Rectaal voeden: de oude medische praktijk die de CIA gebruikte als marteling

Toen het martelrapport van de CIA eindelijk gepubliceerd werd was een groot deel van de verontwaardigde Amerikaanse bevolking bekend met praktijken als waterboarding en slaaponthouding. Deze termen kwamen overal in krantenkoppen en nieuwsprogramma's langs. Maar er is op z'n minst één nieuwe gruweldaad die het rapport aan het licht brengt; ondervragers hebben zeker vijf gevangenen onderworpen aan 'rectaal voeden' en 'rectale rehydratatie,' vaak tegen de wil van de gevangenen in.

Het blijkt dat de CIA deze methodes toepaste om hongerstaking tegen te gaan, en om een soort 'gedragscontrole' op de gedetineerden uit te oefenen.

De nieuwe documenten onthullen, vaak met ongemakkelijk veel detail, de vernederingen die de gevangenen van Guantanamo en andere gevangenissen werden aangedaan. Khalid Sheikh Mohammed (KSM) was één van de meest bekende ontvangers van de behandeling; het is bij zeker vier anderen gebeurd, en bij nog veel meer gevangenen werd er mee gedreigd.

Rectale rehydratatie, of proctoclysis, is in essentie het inbrengen van grote hoeveelheden water in het rectum van de patiënt, via een druipsysteem - deze eeuwenoude techniek werd alom gebruikt tijdens de eerste wereldoorlog. Het apparaat werd door een Amerikaanse chirurg genaamd John Benjamin Murphy uitgevonden (het ding heet vandaag de dag nog steeds de Murphy Drip) en werd vooral gebruikt om medicatie toe te dienen of om patiënten te hydrateren die hun mond niet konden gebruiken.

Gedurende het verloop van de eeuw, toen artsen bekwamer werden in het bedrijven van intraveneuze therapie, raakte de Murphy Drip buiten gebruik. In een artikel uit 2010 in de journal Emergency Nurse, stelt de auteur dat rectale rehydratatie nog regelmatig gebruikt wordt in de Chineese geneeskunde om kruidenremedies toe te brengen. "Tegenwoordig zijn intraveneuze infusies wijdverbreid, je zou het gebruik van de Murphy Drip daarom kunnen bevragen."

De CIA gebruikte het toch, en vaak.

"Op z'n minst vijf gedetineerden werden onderworpen aan rectale rehydratatie of rectale voeden zonder enige medische aanleiding," legt het rapport uit. In het document staat ook dat: "medisch personeel van de CIA rectale rehydratie als een manier besprak om het gedrag van de gevangen te beheersen," Een medewerker verklaarde: "Terwijl infusies veilig en effectief zijn, waren we onder de indruk van het effect dat rectale infusie teweegbracht bij het beëindigen van het weigeren van drinkwater."

Met andere woorden: water en zoutoplossingen aanbrengen door een druipsysteem werkte perfect om gedetineerden gehydrateerd en gevoed te houden, maar rectale rehydratie had de neiging om gevangen te vernederen totdat ze hun hongerstaking beëindigden.

Voor degene die geïnteresseerd is in hoe dit in z'n werk ging, de CIA legt het als volgt uit:

"Met betrekking tot de rectale buis: als je deze openzet zal de stroom zichzelf reguleren door door de dikke darm omhoog te klotsen. Je duwt een buis zo ver mogelijk naar binnen  en zet deze vervolgens open. Je hoeft niet eens in het zakje te knijpen, de zwaartekracht doet de rest."

Er zijn nog een aantal andere onthullende details:

"Dezelfde e-mailuitwisseling bevatte een beschrijving van een andere techniek, 'toen gebruikten we de grootste buis die we hadden' en er werd een voedingsdrankje bij al-Nashiri aangebracht."

Het was niet alleen hydratatie, hele gerechten werden vloeibaar gemaakt en rectaal toegediend, zoals bij Majid Khan. De CIA claimt dat Khan, die op een hongerstaking was, in eerste instantie meewerkte aan rectaal voeden. Echter, "Na ongeveer drie weken ontwikkelde de CIA een agressievere behandeling zonder de 'onnodige conversaties' er omheen."

Hierna werd het gedwongen voeden erg onmenselijk:

"Majid Khan werd onderworpen aan onvrijwillige rectale voeding en rectale hydratatie, het betrof twee flessen voedingsdrank. Later diezelfde dag werd Khan's lunch, bestaande uit hummus, pasta met saus, noten en rozijnen gepureerd en rectaal binnengebracht.

De vernedering eiste zijn tol: "Naast z'n hongerstaking probeerde Khan zichzelf te verwonden, hij probeerde op twee gelegenheden zijn polsen door te snijden, ook kauwde hij op de binnenkant van z'n elleboog, probeerde hij de ader bovenop z'n voet door te snijden en probeerde hij de huid van z'n elleboog weg te snijden met een geslepen tandenborstel."

Naast het druipsysteem, laten de documenten zien dat de CIA een voorliefde had voor het rectum van gevangenen. Voorheen gelekte documenten laten zien dat agenten "anale martelingen" uitvoerden bij een in Duitsland geboren terreurverdachte. Ook onthult het rapport de gewelddadige acties die gepaard gingen met het doorzoeken van de cellen.

"De leiding van de CIA waaronder General Counsel Scott Muller en DDO James Pavitt, werden ingelicht van het feit dat er rectale examinaties met 'excessief geweld' werden uitgevoerd bij gevangenen van DETENTION SITE COBALT, de gegevens van de CIA wijzen er op dat Mustafa al-Hawsawi gediagnostiseerd werd met chronische aambeien, anale fissuren en een symptomatische rectale prolaps."

Al de gedetineerden die zo rectaal mishandeld werden, hebben uiteindelijk nooit terecht gestaan. Dat geldt ook voor de meest bekende onder hen, die blijkbaar meerdere malen rectaal gevoed werd.

"Het hoofd van de ondervragingen gaf het bevel om KSM rectaal te rehydrateren, zonder dat hier een medische reden voor was, de chef gaf aan dat deze procedure karakteriserend was voor de 'totale controle' die de ondervrager heeft over de gedetineerde." Daar komt bij dat, "Op 5 maart 2003, KSM nog een rectale rehydratie kreeg," dit werd omschreven als een hulpmiddel om KSM's "hoofd leeg te maken" en hem aan het praten te krijgen.

De CIA ontkent het rectale voeden niet, en keurt de gebeurtenissen af. "De reactie van de CIA uit juni 2013 zegt niks over het rectaal voederen van gevangenen," het rapport zegt wel: "we verdedigen het gebruik van rectaal hydrateren als een erkende medische techniek."

Rectale rehydratatie is inderdaad een "erkende medische techniek, " alleen wordt het al tientallen jaren niet meer gebruikt. Het druipsysteem werd gebruikt als instrument voor vernedering, om leed toe te brengen en allicht zelfs als martelwerktuig.

De schrijvers van Force-Feeding at Guantánamo: Medical, Legal and Ethical Analysis geven aan dat: "Het Rode Kruis, de World Medical Association en de Verenigde Naties het recht van gevangenen erkennen om in hongerstaking te mogen gaan. Al deze organisaties hebben het voederen onder dwang als een overtreding beschouwd van het verbod op gruwelijke, inhumane en vernederende straffen."

De CIA besloot niet alleen om gevangenen onder dwang te voederen, er werden ook voedingstoffen door de neusgaten gespoten via nasale buisjes - dit leek uiteindelijk de agressie onder de gevangenen te vergroten. In het licht van deze nieuwe documenten wordt het pijnlijk duidelijk dat de CIA een verouderde medische techniek gebruikte als excuus om mensen te martelen.

Meer martelpraktijken van de CIA:

​Het effect van een week zonder slaap op het lichaam

​Een interview met het brein achter de marteltechnieken van de CIA