FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Monsanto belooft verantwoordelijk te knippen in het DNA van planten

Eigenschappen van genetisch gemodificeerde planten kunnen het ecosysteem teisteren op een manier die we nog niet kunnen overzien.
Image: Flickr/Danny Nicholson

Monsanto kondigde donderdag aan dat het toestemming heeft gekregen om CRISPR/Cas9, het gereedschap voor het bewerken van genen, toe te passen op landbouwproducten. Daarmee is Monsanto het eerste biotechbedrijf dat toestemming krijgt om CRISPR/Cas9 te gebruiken voor de landbouw.

De licentie werd goedgekeurd door het Broad Institute, een genomisch onderzoekscentrum dat wordt gerund door MIT en Harvard. Het onderzoekscentrum zal door Monsanto worden gebruikt om genetisch gemodificeerde planten te produceren. De "vele verbeteringen aan gewassen", die volgens Monsanto mogelijk worden door CRISPR/Cas9, variëren van gewassen die tegen droogte kunnen tot landbouwproducten die zowel beter smaken als er beter uit zien voor de consument.

Advertentie

"Deze techniek voor het bewerken van genen biedt de mogelijkheid voor grote en efficiënte ontdekkingen die een verbetering kunnen zijn voor de volksgezondheid en wereldwijde landbouw," vertelt Issi Rozen, directeur van het Broad Institute. "Het doet ons goed om te zien dat dit soort instrumenten zorgen voor verantwoordelijke oplossingen voor boeren die in de voedselvoorziening van een groeiende bevolking moeten voorzien."

CRISPR/Cas9 neemt de wereld over sinds het in 2013 voor het eerst werd ontwikkeld door onderzoekers van het Broad Institute. De technologie profiteert van een eigenschap van DNA met de naam "Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats" (CRISPR), ofwel kleine herhalingen van de DNA-basis sequenties. Deze sequenties produceren het enzym met de naam Cas9, wat als het ware een soort genetische schaar is die DNA sequenties op bepaalde stukken kan knippen, zodat er bepaalde DNA-segmenten bij komen, of juist af gaan.

Toch zijn er ook veel zorgen over het gemak waarmee onderzoekers en bedrijven als Monsanto met deze technologie levende organismen zoals mensen en planten onomkeerbaar kunnen verkloten. De vrees is dat de technologie nu wijdverspreid raakt zonder dat mensen zich echt bewust zijn van de consequenties. En daarom is het "verantwoordelijk gebruik" van CRISPR/Cas9, zoals geschreven door Rozen, een belangrijke voorwaarde voor Monsanto's laatste zet in het overnemen van de GGO-industrie (door de fusie van Monsanto met het chemische bedrijf Bayer, is nu 25 procent van de wereldwijde zaden- en pesticidenmarkt in bezit van het bedrijf).

Advertentie

Monsanto is sowieso nooit geprezen voor zijn verantwoordelijkheid, en de uitstapjes naar genetisch gemodificeerde planten hebben een heleboel onverwachte consequenties opgeleverd, zoals "super insecten" en onkruid die resistent zijn voor pesticiden. Om zeker te zijn van een verantwoordelijk gebruik van de technologie, verbiedt het verdrag Monsanto om CRISPR/Cas9 te gebruiken voor GEN-stations (waarbij een genetisch gemodificeerde eigenschap, zoals pesticiden resistentie, opzettelijk wordt verspreid over alle planten), de productie van onvruchtbare "terminator" zaden, of de productie van tabak dat wordt gebruikt om te roken.

Volgens een verslag van de National Academy of Sciences in de VS, kunnen GEN-stations een probleem vormen, aangezien de eigenschappen van genetisch gemodificeerde planten het ecosysteem kunnen teisteren op een manier die we nog niet kunnen overzien. De terminator zaden ontwikkeld door Monsanto kregen wereldwijde kritiek van boeren, omdat deze elk jaar nieuwe zaden moesten kopen: de zaden die de gewassen produceren waren natuurlijk onvruchtbaar. Hoewel Monsanto door de jaren '90 heen heeft gewerkt aan de terminator zaden, benadrukt het bedrijf dat de zaden nooit op de commerciële markt zullen komen.

Hoewel de beperkingen op het gebruik van CRISPR/Cas9 een stap in de goede richting zijn, blijft het moeilijk om te vertrouwen op dat de ontwikkeling van een

controversiële

en

nieuwe

technologie in de handen van een ontzettend controversieel bedrijf tot een goed resultaat zal leiden.