Geboorteseizoen en persoonlijkheid hebben toch wel iets met elkaar te maken

Volgens de astrologie zijn onze persoonlijke eigenschappen afhankelijk van de stand van de aarde, de maan en de zon op het moment van onze geboorte. Daarom bestaan er talloze stereotyperingen van de sterrenbeelden. Vissen zijn bijvoorbeeld fantasierijke, sympathieke personen en schorpioenen staan bekend om hun diepzinnigheid en charisma.

Maar wie gelooft hier nou nog in? Die astrologen zijn toch gewoon een stelletje zwevers? Of hebben ze een punt? Ha, nee. Natuurlijk niet! Maar er zijn een aantal recente studies die wijzen op een eventuele kern van waarheid. Althans, niet dat hemellichamen op miljarden kilometers afstand invloed kunnen uitoefenen op persoonlijkheden, maar wel dat de periode van het jaar waarin iemand wordt geboren invloed kan hebben op persoonlijke kenmerken.

Verschillende studies leggen een verband tussen het seizoen van geboorte en gezondheidsrisico's. Zo bleek uit een grootschalige studie in New York dat mensen die in maart zijn geboren – vissen of rammen dus – een groter risico hebben op cardiovasculaire problemen. Deze mensen maken dan wel weer minder kans op neurologische problemen, waaronder depressie, schizofrenie en ADHD. Mensen die in oktober of november zijn geboren – schorpioenen, volgens de astrologie – bleken juist meer kans te hebben op neurologische aandoeningen. In eerder onderzoek werd de geboorteperiode ook al in verband gebracht met lichaamslengte en de kans op anorexia.

Een ander recent onderzoek wijst nu zelfs op een biologisch proces dat onderliggend kan zijn aan de gevonden verschillen tussen mensen die in verschillende tijden van het jaar worden geboren. En dit proces heeft in ieder geval helemaal niets te maken met de stand van sterren en planeten. In hetartikel, gepubliceerd in het European Journal of Allergy and Clinical Immunology, wordt een verband tussen het geboorteseizoen en de kans op allergieën beschreven en zij schrijven dit toe aan een mechanisme dat te maken heeft met ons DNA. Tussen de groepen proefpersonen is namelijk een verschil gevonden in de zogenaamde 'epigenetica'. Gabrielle Lockett, hoofdauteur van de studie, legt in een telefonisch interview uit wat dit betekent.

"Ons DNA bevat een ingebakken volgorde van genen die vaststaat vanaf de bevruchting," zegt ze. "Deze volgorde is onveranderbaar, maar toch kan de genexpressie van onze genen wel verschillen. Er bestaat hierbij een veranderlijk mechanisme waarbij een soort aanhangsels aan de genen de genexpressie kunnen modificeren met hun specifieke vorm. Zo wordt bepaald of een gen juist meer of minder actief wordt en zelfs of het gen aan of uit staat. Deze aanhangsels zijn de epigenetische markers."

Lockett legt uit dat je het kan vergelijken met een stuk tekst. "Als ons DNA een tekst zou zijn en de genen dus de woorden in de tekst, dan vormen de epigenetische markers de interpuncties. Interpuncties bepalen namelijk op welke manier de tekst gelezen moet worden."

En zo heeft het jaargetijde waarin je geboren wordt dus invloed op hoe je genen tot uiting komen. Lockett beschrijft verder welke seizoensgebonden factoren kunnen bijdragen aan het verschil in epigenetische markers. "Een populair idee is dat de blootstelling aan zonlicht bijdraagt aan het gevonden verschil; vitamine D-niveaus zijn al eerder gelinkt aan allergieën. Een tweede idee is dat de blootstelling aan pollen kan bijdragen."

Uit het onderzoek blijkt dat mensen die in de herfst zijn geboren significant meer last hebben van eczeem in vergelijking met mensen die in de lente zijn geboren. De onderzoekers zagen ook een verschil in de epigenetische markers van deze twee groepen. Pasgeboren herfstbaby's lieten overigens nog geen verschil zien in de epigenetische markers, wat impliceert dat het verschil pas na de geboorte ontstaat.

Lockett zegt dat de leeftijd waarop baby's seizoensgebonden virusinfecties oplopen ook nog zou kunnen bijdragen. "Een pasgeboren baby zou bijvoorbeeld een virusinfectie minder goed kunnen bestrijden dan een baby van een half jaar oud. Hierdoor zou een verschil kunnen ontstaan in vatbaarheid voor allergieën. We hebben dit echter nog niet onderzocht."

Astrologen hebben natuurlijk nog steeds geen punt. Maar zou iemands geboorteseizoen toch effect hebben op de verschillen in karakters die toegeschreven worden aan sterrenbeelden? Zou de epigenetica kunnen verklaren waarom vissen zogenaamd gevoeliger zijn dan leeuwen, en boogschutters uitbundiger dan kreeften?

"Een uitgesproken effect van seizoensgebonden omstandigheden op de epigenetische markers die vervolgens de persoonlijkheid beïnvloeden blijft speculatief," aldus Lockett. "Er is wel een verband gevonden tussen geboorteseizoen en bijvoorbeeld de persoonlijkheidsstoornis schizofrenie. Maar het precieze verband tussen persoonlijkheidskenmerken, geboorteseizoen en epigenetica is nog niet onderzocht."

Lockett wil verder graag nog benadrukken dat ondanks het gevonden effect van het geboorteseizoen, het niet de bedoeling is dat we nu opeens massaal onze zwangerschappen anders moeten gaan timen om bepaalde allergieën te voorkomen. "Dat lijkt me wat extreem."