FYI.

This story is over 5 years old.

Tech

Hoe meer mensen, hoe meer kennis: menselijke zwermintelligentie in de praktijk

In de natuur zie je dat zwermen de collectieve kennis van een grote groep dieren goed benutten. De makers van UNU denken dat dit ook nuttig zou zijn voor mensen.
Beeld: Flickr/Todd Anderson

In 1909 beschreef de wiskundige Francis Galton een wedstrijd op een dorpsmarkt. Op die markt stond een os en aan de dorpsbewoners werd gevraagd om te schatten hoeveel kilo's vlees er van die os zou komen. Van de ongeveer 800 mensen die de vraag beantwoordden, had helemaal niemand het antwoord goed. Maar het gemiddelde van alle antwoorden zat maar 500 gram van het goede antwoord af. Dit fenomeen staat sinds dien bekend als "de wijsheid van de menigte."

Advertentie

Joe Rosenbaum en Louis Rosenberg van UNU denken dat we veel beter gebruik kunnen maken van de kennis die in groepen zit. We moeten menselijke zwermen vormen. Een zwerm verschilt van een menigte doordat de individuen in een zwerm constant op elkaar reageren. Denk bijvoorbeeld aan bijen. Bijen weten individueel niet bijster veel, maar collectief zijn bijen wel in staat om complexe beslissingen te maken, zoals waar ze aan het begin van de lente hun nieuwe nest gaan bouwen. Het zou handig zijn als mensen ook op basis van collectieve kennis complexe beslissingen kunnen maken. En dat we volgens dit principe kunnen bepalen wat de collectieve mening is over een bepaald onderwerp.

Via Skype sprak ik met Rosenbaum en Rosenberg. Zij lieten me een experimentele versie van hun software zien.

Voor de theorie achter UNU verwijst Rosenberg naar een paper dat hij in oktober presenteerde tijdens een conferentie over zwermintelligentie in de Verenigde Staten. In het paper zegt Rosenberg dat er al veel onderzoek is gedaan naar hoe robots zwermen kunnen vormen, maar dat de wetenschap nog niet weet of dat ook voor mensen voordelen heeft. Volgens Rosenberg is dat zeker het geval en om dat te bewijzen hebben ze hetzelfde experiment als Galton in 1909 uitgevoerd, maar met zowel een menigte en een zwerm mensen. Het bleek dat de gemiddelde schatting van 49 mensen 16,1 procent naast het daadwerkelijke gewicht van de koe zat, terwijl een zwerm, opgebouwd uit dezelfde personen, er maar 7 procent naast zat.

Advertentie

Om menselijke zwermen te vormen hebben Rosenbaum en Rosenberg UNU ontwikkeld. Dit is software die ze hebben toegepast op een website. Daar kunnen groepen mensen tegelijkertijd vragen beantwoorden. Het lijkt een beetje op de polls zoals je die op Facebook hebt, maar dan kun niet echt een stem uitbrengen. In plaats daarvan is er een soort sjoelschrijf die je met een magneetje van richting kan veranderen. De andere mensen aan wie dezelfde vraag gesteld is gaan tegelijk met jou ook met zo'n magneetje aan de slag. Zodra de sjoelschijf een bepaald antwoord heeft bereikt, is de vraag beantwoord.

Omdat de gebruikers op UNU tegelijkertijd een vraag binnen een tijdslimiet beantwoorden, zelf kunnen bepalen hoe veel invloed zij op de uitkomst uitoefenen en kunnen zien welke kant het antwoord opgaat, worden beslissingen binnen UNU gemaakt zoals dat in een zwerm ook gebeurt. Het dwingt iedereen die meedoet te reageren op wat anderen doen.

Volgens de makers heeft UNU veel voordelen ten opzichte van een gewone peiling. De deelnemers stemmen niet zozeer voor één optie, maar zij kunnen hun keuze aanpassen als ze zien dat de sjoelschijf een kant opgaat die ze afwijzen. Daardoor is UNU eigenlijk een stemming en een discussie in één. Rosenbaum en Rosenberg zeggen dat door op deze manier vraagstukken op te lossen veel meer deelnemers tevreden zijn met de uitkomst.

Op dit moment wordt UNU veel gebruikt om dingen te voorspellen. Net zoals opiniepolls beantwoorden mensen op UNU vragen als "wie wordt de volgende president van Amerika?" of "wie gaan de oscars winnen?" Bij die laatste vraag had UNU 11 van de 15 Oscars goed voorspeld, terwijl de beste voorspeller die in zijn eentje meedeed maar 6 Oscars goed had.

Rosenbaum is niet de enige die in zwermintelligentie gelooft. De FBI heeft bijvoorbeeld ook een netwerk van mensen die de toekomst voorspellen. De organisatie heeft mensen geselecteerd die, om onbekende reden, toekomstige evenementen beter dan gemiddeld kunnen voorspellen. Deze mensen hebben niet meer informatie dan anderen, maar kennelijk zijn zij er buitengewoon goed in om daar de juiste conclusies uit te trekken. De FBI combineert de voorspellingen van ongeveer drieduizend van dit soort mensen. De gemiddelde voorspelling die daar uit komt, is bijzonder betrouwbaar.

De makers van UNU hebben nu software ontwikkeld waarmee we in de toekomst beter en makkelijker gebruik kunnen maken van de collectieve kennis van mensen. In eerste instantie willen de makers UNU gaan gebruiken om betere opiniepeilingen uit te voeren. Zeker als het over politieke onderwerpen gaat, zitten opiniepeilingen er nog al eens naast. Rosenbaum en Rosenberg vinden dat peilingen veel te polariserend zijn en denken dat ze met de technologie van UNU veel nauwkeurigere resultaten kunnen krijgen. Omdat UNU ondervraagden de mogelijkheid geeft om hun mening aan te passen, kunnen ze ook data verzamelen over welke compromissen de ondervraagden willen maken. In het kort is de data dus veel rijker en kunnen er betere voorspellingen worden gemaakt.

UNU bevindt zich op dit moment nog in de testfase. Rosenbaum en Rosenberg zijn van plan om UNU tijdens het South By Southwest Festival in 2016 te lanceren. UNU is een duidelijke eerste toepassing. Het is nog niet te zeggen of we in de toekomst allemaal UNU zullen gaan gebruiken, want we weten niet op wat voor andere manieren deze technologie kan worden toegepast. Als concept is het in ieder geval interessant. Al is het maar om snel en makkelijk met je vrienden te kunnen beslissen waar jullie bier gaan drinken.